بشارتی بزرگ برای روزه‌داران ماه شعبان

چشم بر هم زدنی ماه مبارک رجب به پایان رسید و امروز شروعی است برای یک ماه پر خیر و برکت دیگر به نام ماه شعبان. ماهی که هر لحظه اش حال و هوای خاصی دارد، چرا که پیشواز این ماه، ماه مبارک رجب، ماهی که متعلق به امیر المؤمنین علیه‌السلام بوده است و حالا هم خود ماه شعبان، شده است پیشواز و بدرقه‌ای برای عظیم‌ترین و پر خیر و برکت‌ترین ماه خدا یعنی ماه مبارک رمضان.

شعبان ماهی است که رسول رحمت (صلی الله علیه و آله و سلم) آن را شهر خود می‌ نامد و بزرگان دین صلوات بر محمد و آل محمد (علیهم السلام) را افضل اعمال در آن می‌ دانند.(1)
ماهی که در فضیلت آن فرموده اند: «خداوند به ذات مقدس خود سوگند خورده است که هر کس را در این ماه به او پناه برده و از او درخواست کند، از رحمت خود محروم نکند.»(2)

و نیز فرموده‌اند: شعبان ماه شریفی است و آن ماه من است، حاملان عرش آن را بزرگ می‌شمارند و حق آن را می‌شناسند، آن ماهی است که در آن همچون ماه رمضان، روزی بندگان زیاد می‌شود و در آن بهشت آذین بسته می‌شود و این ماه را شعبان نامیده‌اند، زیرا در آن ارزاق مؤمنان تقسیم می‌شود و آن ماهی است که عمل در آن چند برابر می‌شود و کار نیکو هفتاد برابر ثمره می‌دهد.(3)


هر چه در عظمت این ماه در منابع دینی و لسان اهل‌بیت بیشتر غور می‌کنیم، شگفت زده تر خواهیم شد و خدا را بیشتر شکر می کنیم که بار دیگر به ما فرصت درک این ماه مبارک را عطا کرده است و ای کاش که این فرصت‌ها را غنیمت بدانیم چرا که در بیان مولایمان امام علی علیه‌السلام آمده است که: «الفرصه سریعه الفوت و بطیئه العود»: فرصت زود از دست می‌‌رود و دیر بر می‌گردد» (4) و نیز در بیانی دیگر می‌فرمایند: «الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْر»: فرصت به مانند ابر گذرا مى‏ گذرد، پس فرصت‏ هاى نیك را غنیمت دانید.(5)

و به واقع هم این گونه است، همان طور که ماه رجب به سرعت برق و باد گذشت، این ماه هم چشم بر هم زدنی به پایان می‌رسد و ای کاش که ان‌شاءالله همگی بتوانیم کوله بارمان را از معنویت و توشه های خوب برای شروع و درک ماه مبارک رمضان پر کنیم و با کوله باری پر از روحانیت به ماه مبارک رمضان وارد شویم.

دستور العملی برای ماه شعبان

عارف واصل آیت الله حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در سفارش ها و نصایح مربوط به ماه شعبان چنین اشاره می کنند: از اعمال مهم در این ماه روزه است ؛ به اندازه اى که با حال سالک مناسب باشد و بهتر است اگر  مانعى نبود  تمام ماه را به جز یک یا دو روز آخر آن را روزه بگیرد؛ و با این یک یا دو روز بین روزه این ماه و روزه رمضان فاصله بیندازد و اگر این مقدار را نمى تواند، به مقدار زیادى روزه بگیرد تا وارد دعوت مقدس رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم شده و از کسانى باشد که حضرتش صلى الله علیه و آله و سلم را یارى مى کنند و گمان نمى کنم با یک یا دو روز روزه گرفتن وارد این دعوت شود و از کسانى باشد که بتوان گفت : به رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم کمک کرده است. (6)

درباره روزه ماه مبارک شعبان از امام صادق علیه‌السلام نیز روایت شده: "کسى که روز اول ماه را روزه بگیرد، حتما وارد بهشت مى شود  و کسى که دو روز را روزه بگیرد، خداوند در هر شب و روزى - به چشم رحمت - به او مى نگرد و در بهشت هم به این نگاه ادامه مى دهد و کسى که سه روز روزه بگیرد، با خداوند در عرش و بهشت او دیدار مى کند."(7)
در روایتی دیگر داریم که پیامبر اکرم صلی الله و علیه وآله فرمودند: شعبان ماه من است هر کس یک روز از این ماه را روزه بدارد بهشت بر او واجب می شود. (8) و این ها همه بشارت هایی است از رحمات الهی که به سوی بندگان سرازیر شده است.

اعمال سفارش شده برای ماه مبارک شعبان

از اعمال دیگری که برای این ماه بیان شده ذکر روزانه 70 مرتبه اَسْتَغْفِرُاللّهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَةَ و  نیز 70 مرتبه گفتن ذکر: اَسْتَغْفِرُاللّهَ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَىُّ الْقَیوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیهِ

صدقه دادن در این ماه نیز بسیار سفارش شده است؛ اگر چه به نصف دانه خرمایى باشد تا حق تعالى بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند.

صلوات فرستادن و گفتن هزارمرتبه ذکر: لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَلانَعْبُدُ اِلاّ اِیاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ نیز از سفارش‌هایی است که برای این ماه بیان شده است.

به امید ان که ان شاء الله از فرصتی که در اختیار ما قرار گرفته است نهایت استفاده را داشته باشیم و همان‌طور که عرض شد با کوله‌باری سرشار از معرفت، روحانیت و نیز آمرزش کامل خود را برای شروع ماه مبارک رمضان آماده کنیم.

---

پی نوشت:
1- طبرسی، مستدرک الوسائل، ج5، ص341.
2- کتاب "وسایل الشیعه"، "بحار الانوار" و "مصباح المتهجد"
3- همان
4- نهج البلاغه، حکمت
5- نهج‌البلاغه، قصار ۲۱
6- مجله خُلُق آذر و دی 1386 - شماره 2
7- کتاب "من لا یحضره الفقیه"
8- وسایل الشیعه، ج 10، ص 480