نکات اخلاقی از آیةاللّه‌ میرزا جواد تبریزی قدس‌سره (قسمت دوم)

بسم‌اللّه الرحمن الرحیم
شیطان همواره در کمین است، اما انسان باید آن‌قدر تهذیب نفس داشته باشد که اجازه ندهد شیطان در او رسوخ کند و او را فریب دهد، لذا قبل از این‌که پشیمان شوید، شیطان را از خود برانید؛ زیرا خدای ناکرده اگر سریع به فکر خود نباشید، ممکن است نتوانید در آینده از القائات شیطان رها شوید. تا جوان هستید فرصت دارید خود را خلاص کنید. اولین گام برای شما این است که یک شخص متدین را راهنمای خود قرار دهید؛ از فردی که خود صاحب کمال است، کمک بخواهید و قدری از روز را با او بگذرانید. سعی کنید با افراد متدین معاشرت کنید و با افرادی که فکر و حرکت آنها شما را به گناه می‌کشاند هم صحبت نشوید؛ و افکار شیطانی را از فکر خود محو نمایید. به معنویات روی آورید و در مجالس وعظ و خطابه شرکت کنید. اذکار خود را بیشتر کنید و در  هر کاری از خدا کمک بخواهید. با خود زیاد خلوت نکنید، اگر فکر گناه به ذهنتان خطور کرد از محل خارج شده و شروع به قدم زدن نمایید و خود را به کاری مشغول کنید تا فکر باطل از ذهن شما خارج شود. باید ببینید سبب اصلی تحریک شهوت شما چیست، بعد آن را علاج و یا از آن دوری کنید، تا این‌که به مرور زمان مسئله گناه را انشاءاللّه فراموش خواهید کرد. اگر بتوانید هنگامی که شیطان به سراغ شما آمد وضو ساخته و شروع به نماز خواندن نمایید، بسیار مؤثر است، در آن برکاتی‌است که شما را در جهت خلاصی از این مشکل، کمک خواهد کرد.

توسل به اهل‌بیت(ع) مصداق بارز"وابتغوا الیه الوسیلة" است‌ اصولاً توسل به پیامبر اکرم صلی‌اللّه‌علیه‌وآله، صدیقه طاهره و ائمه معصومین‌ علیهم‌السلام و واسطه قرار دادن آنها در پیشگاه خداوند متعال برای برآورده شدن حاجات، از مسلّمات و مرتکزات در اذهان عموم مومنین، علما و اصحاب ائمه‌ بوده و جای هیچ شک و شبهه‌ای در آن نیست و اگر در موردی مانند این موارد که از مسلّمات بین مومنین است روایات زیادی در دسترس نباشد، که نه به جهت ضعف مطلب؛ بلکه به جهت وضوح مطلب و رسوخ آن در اذهان است، این خود کافی‌بوده و نیازی به نقل و ضبط ندارد. اصحاب ائمه، عمده اهتمامشان بر این بود که در فروع، جهات مختلف را مورد سؤال قرار داده و روایات آن را ضبط و نقل نمایند و در اصول و مسایل اعتقادی‌ و آنچه که به مقام و منزلت معصومین‌ علیهم‌السلام مربوط می‌شود، به جهت وضوح و مسلم بودن به سؤال و نقل معدود اکتفا می‌کردند.

مسئله توسل به پیامبر اکرم‌ صلی‌اللّه‌علیه‌وآله و اهل‌بیت‌ علیهم‌السلام امری نیست که کسی بتواند در آن تشکیک کند، هر چند بعضی‌ها که نمی‌دانند یا نمی‌خواهند بدانند، از جهاتی در صدد ایجاد شبهه در اذهان مردم؛ به خصوص‌ضعفای مومنین هستند، اما تلاش اینان بی‌ثمر بوده و به نتیجه‌ای نخواهد رسید. مگر نه این‌که خداوند متعال در قرآن مجید فرموده‌است: "و ابتغوا الیه الوسیلة"؛ یعنی برای رسیدن به خداوند و تقرب به درگاه او وسیله بجویید. چه وسیله و واسطه‌ای مهم‌تر و اساسی‌تر از پیامبر اکرم صلی‌اللّه‌علیه‌وآله و ائمه معصومین‌ علیهم‌السلام می‌باشد؟ توسل به آن ذوات‌مقدسه نه تنها در میان مومنین این امت و علما و اصحاب ائمه‌، امری رایج بوده، بلکه نزد انبیاء سابق هم مورد توجه بوده است؛ چنان‌که از روایاتی که در توبه حضرت آدم در ذیل آیه شریفه: "وتلقّی آدمُ من ربّه کلمات فتاب علیه" وارد شده و غیر از این مورد، از روایات متعدد در مورد انبیا به دست می‌آید.

بنابراین، توسل و التجا به آن‌بزرگواران و شفیع قرار دادن آنها در پیشگاه خداوند متعال، جهت عظمت مقامی که برای آن حضرات در نتیجه عبودیت و نهایت تذلل و بندگی‌شان در درگاه خداوند ثابت است، به خواندن دعای توسل یا حدیث کساء و امثال آن از مصادیق: "ابتغوا الیه الوسیلة" و موجب نجات و خلاصی از ناگواری‌ها و دشواری‌ها و ایجاد زمینه برخورداری از برکات و مواهب می‌باشد. همان‌طور که شفاعت آنها در آخرت موجب نجات و رهایی از عذاب آخرت است و مومنین به شفاعت آن بزرگواران امید دارند و خداوند متعال هم شفاعت آنها را می‌پذیرد، بر اساس آیه شریفه: "لاتنفع الشّفاعة عنده الاّ لمن اذن له" ‌اگر بنا باشد که خداوند متعال به شفاعت کسی در روز قیامت اذن بدهد، در اول مرتبه پیامبر اکرم‌ صلی‌اللّه‌علیه‌وآله و اهل‌بیت علیهم‌السلام طاهرینش‌ می‌باشند و رسول گرامی اسلام‌ صلی‌اللّه‌علیه‌وآله و ائمه‌، قدر متیقن از اذن در شفاعت می‌باشند، همان‌طور که قبول ولایت آن بزرگواران، اقتدا و تأسی به آنها در مقام عمل، تنها راه رسیدن به سعادت و رستگاری می‌باشد و هدایت تنها در این راه است.

یکی از مصادیق "وابتغوا الیه الوسیلة" دعا است که حدیث‌کسا را شامل می‌شود. این حدیث شریف، مصداق بارز توسل به مقام شامخ اهل‌بیت علیهم‌السلام است، آن را بخوانید که مضامین آن بسیار عالی است و بسیاری از افراد جهت حل مشکل، آن تجربه کرده و نتیجه گرفته‌اند. و إنشاءاللّه به عنایت امام زمان‌ عجل‌اللّه‌تعالی‌فرجه‌الشریف مشکل حل می‌شود، نگران نباشید. از خدا بخواهید که لذت عبادت را به‌شما عنایت نماید و بعد از چشیدن حلاوت عبادت، در قلب‌شما جای خواهد گرفت و معنویتی در خود احساس می‌کنید که‌لذت آن از هر چیزی بالاتر خواهد بود.

به تکالیف الهی توجه داشته و بسیار به یاد قیامت‌و روز حساب باشید. سعی کنید کاری کنید که حضرت ولی‌عصر عجل‌اللّه‌تعالی‌فرجه‌الشریف از شما راضی باشد. اگر با جدیت درس بخوانید و تکالیف الهی را همراه با تهذیب نفس مد نظر بگیرید. انشاءاللّه قلب مقدس امام زمان عجل‌اللّه‌تعالی‌فرجه‌الشریف را شاد خواهید کرد. و در راه تحصیل با توکل به خداوند متعال و توسل به ائمه‌اطهار علیهم‌السلام بکوشید تا خوب درس بخوانید و در تحصیل عجله نکنید، تا کتابی را تمام نکرده و نفهمیده‌اید کتاب دیگری را شروع نکنید. سعی کنید بعد از تمام کردن یک کتاب، آن را درس دهید. در استفاده از جوانی و سرمایه عمر، کمال مراقبت را بنمایید که جوانی زودگذر است و فرصت‌ها به سرعت از دست می‌روند؛ فرصت را مغتنم بشمارید و توفیق را از خداوند متعال بخواهید و از دوستی با اشخاصی که عمر را تباه می‌کنند بپرهیزید. از شب‌نشینی و گذراندن‌بی‌نتیجه وقت بپرهیزید و سعی کنید با افراد متدین، مومن و درس‌خوان نشست و برخاست داشته باشید. سرمایه جوانی را مغتنم‌شمرده و این نعمت الهی را ارزان از دست ندهید.

شوخی و خنده، حکم نمک در غذا را دارد، انسان باید از شوخی و خنده زیاد بپرهیزد، به خصوص طلبه جوان که دوران سازندگی خود را می‌گذراند و خدای ناکرده شوخی و خنده زیاد موجب دلمردگی می‌شود و اگر خدای ناکرده این اتفاق بیفتد، خارج شدن از آن حالت بسیار سخت است. هر کاری می‌کنید، معقول باشد، تا نگویند این چه طلبه‌ای است که وقت خود را صرف مزاح و شوخی می‌کند و برای چه این فرد، طلبه شده است؟! خنده زیاد شخصیت شما را نزد متدینین کمرنگ می‌کند. با دوستان متدین و مومن خود می‌توانید جملات معقول و موزون رد و بدل کنید، اما باید مواظب‌باشید که دروغ، تهمت، بهتان، افترا و ایذاء کسی در آن نباشد؛ در سخن گفتن و شوخی معقول، تمام جوانب شرعی و اخلاقی را در نظر بگیرید. وظیفه طلاب درس خواندن و توکل به ایزد منان است، کاری کنید که رضایت امام زمان‌ عجل‌اللّه‌تعالی‌فرجه‌الشریف در آن باشد. شکل ظاهری و حرکت شما نیز به‌گونه‌ای باشد که اگر کسی شما را دید از خلق و التزام شما لذت ببرد و مصداق کونوا لنا زیناً‌ ‌باشید، خداوند به شما توفیق بدهد.


لینک قسمت اول
لینک قسمت سوم

منبع: وبسایت افق حوزه