چطور زخم معده را تشخیص دهیم؟

 
زخم معده چیست و چه علائمی دارد؟
زخم معده به جراحات دردناکی گفته می شود که در جداره داخلی معده و یا قسمت آغازین روده کوچک که اثنی عشر نامیده می شود وجود دارد. شایعترین باکتری ایجاد کننده زخم، باکتری هلیکوباکترپیلوری (Helicobacter Pylori) می باشد. این باکتری در عفونتهای انسانی بسیار شایع است. این باکتری توسط آب و غذا منتشر می شود، همچنین در بزاق دهان نیز دیده شده است و احتمال می رود که بتواند از راه هایی مثل بوسیدن هم انتقال یابد. این باکتری می تواند به دیواره معده چسبیده و باعث ضعیف شدن و التهاب آن قسمت از معده می شود.

درد زخم معده از یک ساعت بعد از غذا خوردن شروع می شود و تا ساعت ها ادامه پیدا کند همچنین شب ها شعله ور شده و می تواند فرد را از خواب بیدار کند. درد زخم معده در زمان خالی بودن معده بدتر می شود لذا باید از گرسنگی اجتناب کرد. زخم معده می تواند برای مدتی فروکش کند ولی بعد از چند هفته علائم زخم معده برمی گردد لذا حتما باید برای درمان زخم معده به پزشک مراجعه کرد.

زخم معده چگونه تشخیص داده می شود؟
رایج ترین علائم زخم معده، درد سوزشی که از جناغ سینه تا بالای ناف می تواند احساس شود. درد زخم معده به علت تماس اسید معده با منطقه آسیب، ایجاد می شود. افزایش سوءهاضمه از نشانه های دیگر زخم معده می باشد. در این موارد فرد پس از صرف غذا یا آروغ می زند یا دچار سکسکه می شود.

زخم معده علامت دیگری دارد که به علت تغییر حجم مایعات، فرد دچار حالت تهوع خفیف یا شدید می شود. معمولاً در حالت ناشتا، فرد دچار حالت تهوع می شود.

درد شدید بخصوص هنگام خالی بودن معده
درد در شب و خواب
دردهایی که به صورت مداوم قطع می شوند و دوباره آغاز می شوند.
دردیکه با خوردن بعضی از خوراکی های خاص آرام می شود.

تشخیص و درمان بستگی به علائم و شدت زخم شما دارد. برای تشخیص زخم معده، پزشک شما سابقه پزشکی شما را همراه با علائم و هر نوع دارو یا داروهای بدون نسخه که مصرف می کنید، بررسی می کند.

برای رد عفونت اچ پیلوری، ممکن است آزمایش خون، تنفس یا مدفوع گرفته شود. با تست نفس، به شما دستور داده خواهد شد که یک مایع روشن را بنوشید و به یک کیسه نفس بکشید، که پس از آن مهر و موم می شود. اگر اچ پیلوری وجود داشته باشد، نمونه تنفسی حاوی سطوح بالاتری از حد معمول دی اکسید کربن است.

سایر آزمایش ها و روش های تشخیص زخم معده عبارتند از:
بلع باریم: شما یک مایع سفید ضخیم (باریم) را می خورید که دستگاه گوارش فوقانی شما را پوشش می دهد این به پزشک اجازه می دهد که معده و روده کوچک شما را با اشعه ایکس ببیند.

آندوسکوپی (EGD): یک لوله نازک و روشن از طریق دهان در داخل معده و قسمت اول روده کوچک قرار می گیرد. این تست به دنبال زخم، خونریزی و هر گونه بافت غیرطبیعی است.

بیوپسی آندوسکوپی: یک قطعه بافت معده برداشته شده است، بنابراین می توان آن را در یک آزمایشگاه بررسی کرد.


اخیرا متوجه شده ام که دچار زخم معده شده ام لطفا بفرمایید چه نکاتی را باید رعایت کنم؟

-  تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش و حجم هر وعده را کاهش دهید تا معده شما خالی نماند.
- آهسته غذا بخورید و آن را کامل بجوید.
- از مصرف گوشت و ماهی دودی و نمک سود شده همچنین انواع شور و آجیل‌های پر نمک بپرهیزید.
- مصرف چای و قهوه و نوشیدنی‌های گازدار را کاهش دهید.
- سیگار نکشید و الکل مصرف نکنید.
- با آرامش غذا بخورید و از استرس پرهیز کنید.
- افسردگی، ناراحتی و استرس را از خود دور کنید و فقط بخندید. پس بروید به سوی خنده درمانی!
- هیچ‌گاه سرخود از آسپیرین یا مسکن‌های مانند بروفن استفاده نکنید. در دردهای معمولی می‌توانید استامینوفن مصرف کنید.
- توصیه شده است که مبتلایان به این بیماری از مصرف وعده غذایی حجیم قبل از خواب اجتناب کنند.
- در گذشته شیر غذای مهمی ‌در درمان زخم معده محسوب می‌شد، علت مصرف آن این بوده است که تصور می‌شد شیر باعث خنثی‌سازی محتویات معده می‌شود اما ثابت شده به‌علت اینکه محتوی کلسیم و پروتئین شیر بالاست، یک تحریک‌کننده قوی ترشح اسید معده است. به همین دلیل مصرف متناوب و مکرر شیر برای درمان زخم‌ معده توصیه نمی‌شود.
- از قاشق و چنگال دیگران استفاده نکنید، از لیوان دیگران آب نخورید.

 مواد غذایی مفید برای زخم معده کدامند؟
عسل، بادام، موز، شیرین بیان، نعناع، بابونه

مواد غذایی غیرمجاز در زخم معده کدامند؟
شیر، خامه، شیر کاکائو، قهوه، چایی، انواع نوشابه‌ها، الکل، غذاهای ادویه‌دار خصوصا فلفل، غذاهای پرچرب مثل آبگوشت، سبزیجات نفاخ مانند کلم، ترب، تربچه، خیار، شلغم، پیاز و پیازچه، میوه‌های نفاخ مانند هندوانه، گیلاس، گوجه سبز، هلو، چغاله بادام و زیتون میوه‌های ترش مانند پرتقال و نارنگی.

---

منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره سلامتی مرکز مشاوره