با نوجوان پر حرف چگونه برخورد کنیم؟

شخصیت «آن شرلی» که کارتونش را بارها از تلویزیون دیده ایم، یکی از معروف  ترین مصادیق شخصیت این نوجوانان است. این نوجوانان علاقه و توانایی این را دارند که ساعت ها گوشی تلفن به دست با دوست شان صحبت کنند و معمولا در جواب «با کی حرف می زنی؟» خواهند گفت: «با دوستم» که البته راست می گویند. و اگر دوباره بپرسید که: «الان ۲ ساعت شده، چی می گید؟» او حتما پاسخ می دهد: «درباره درس صحبت می کنیم، سؤال درسی می پرسم/ می پرسه» که خب معلوم است کاملا راست نمی گوید و اینجاست که والدین نگران و بی قرار می شوند و معمولا کار به بحث و جدل می کشد. اما با این معضل باید چه کرد؟ چرا برخی نوجوانان تا این اندازه به حرف زدن علاقه مند می شوند؟ آیا باید برای آنها نگران بود؟ آیا این خصیصه تا بزرگسالی با آنها خواهد ماند؟ در ادامه به پاسخ این پرسش ها می پردازیم.

پرحرفی بهتر است یا افسردگی؟
این که نوجوانی زیاد حرف بزند، اصلا چیز عجیب و غریبی نیست، حتی اگر شما همین چند سال قبل او را جزو  کودکان کم حرف دسته بندی می کردید. پرحرفی نوجوان هر چه باشد بهتر از گوشه گیری و افسردگی دوران نوجوانی است زیرا باعث تخلیه هیجانات درونی آن ها می شود. نوجوانی خودتان را به یاد بیاورید، همه ما در دوره ای به دلایل متفاوت، به حرف زدن با دوستان و هم سن و سال های مان علاقه داشتیم. پس تا حدی این حرف زدن نباید شما را برآشفته کند. در وهله اول بهتر است درک کنید که فرزند شما نیاز به حرف زدن دارد اما شما باید راه های درست مهار این نیاز را به او یاد بدهید و با مهربانی با او رفتار کنید.

هیجان دنیای جدید
نوجوانی آغاز مسیر بزرگسالی است. همان قدر که وقتی کودک قدم های اولش را برمی دارد و برای اولین بار می تواند کلید برق را روشن کند، از شادمانی بی خواب می شود و دلش می خواهد این کار را بارها تکرار کند و هیجان زده شود، برخی تجربه های دوره نوجوانی به همین میزان پر از هیجان است. شاید با خودتان بگویید دختر نوجوان من درباره  چیزهایی پرحرفی می کند که اصلا برایش جدید نیست و تا پیش از این هم با آن ها روبه رو بوده، بله، ممکن است حرف زدن مدام او با دوستش درباره اتفاق جدیدی نباشد، اما برداشت و نوع مواجهه  و درک تازه نوجوان از یک پدیده به زعم شما تکراری، جدید و هیجان انگیز است.

چرا نوجوان زیاد حرف می زند؟
من فکری توی سرم دارم
نوجوان ممکن است فکری توی سرش داشته باشد؛ راهی، ایده ای، برنامه ای که دلش می خواهد درباره آن پرحرفی کند و چه کسی بهتر از یک دوست و همکلاسی برای شنیدن این ایده ها و برنامه های او؟ بنابراین یکی از دلایل پرحرفی نوجوانان به خاطر فکرهای جدید و ایده های خلاقانه ای است که حرف زدن از آن فقط با یک همسال جذاب است نه با بزرگسالانی که همه  چیز برای شان تکراری و ملال آور است و در بیشتر موارد حوصله شنیدن حرف های فرزند نوجوان خود را ندارند.

من نیاز به تعریف دارم
نوجوان دوست دارد دیده شود، دوست دارد تحسین و ستایش شود، دوست دارد از زیبایی های ظاهری اش که گمان می کند به خاطر تغییرات بلوغ دارد به خطر می افتد، به به و چه چه بشنود. به خاطر نبوغش در درس و هنر و… تقدیر شود. حتی اگر این تعریف و تمجید را از شما دریافت کند، باز هم نیاز دارد که به وسیله همسالانش ستوده شود. گروه همسالان، به ویژه میان دختران نوجوان، این نیاز را هم به خوبی ارضا می کنند. بیشتر به همین علت است که آن ها علاقه دارند ساعت ها از آخرین خریدهای رنگی شان، آخرین مانتو و روسری و کفشی که خریده اند، تغییرات ظاهریشان، موفقیت های علمی و… صحبت کنند؛ ریز به ریز و نکته به نکته.

حرف می زنم و می شناسم
تا به حال نشده که دل تان از چیزی گرفته باشد، یا عصبانی و ناراحت باشید و نیاز به حرف زدن داشته باشید؟ تا به حال نشده حین درد دل کردن با یک دوست یا یک مشاور، راه حل را پیدا کنید؟ خب این حق را به فرزندتان هم بدهید که نیاز دارد با کسی که حوصله اش را دارد و او را درک می کند، از ریز به ریز احساسات و افکارش صحبت کند. او حین صحبت کردن، خودش را می شناسد، شخصیتش را واکاوی می کند و به دنبال هویتش می گردد. در واقع حرف زدن برای او یک وسیله هویت یابی است.

عاشق شده  ام
نوجوانی یعنی احساساتی ترین دوره زندگی. این است که بسیار می بینید نوجوانی دلباخته معلم  یا همکلاسی یا حتی یکی از افراد فامیل شده و برای حرف زدن مداوم با او تلفن از دستش نمی افتد. مثلا معلم یا دوستش را همین چند ساعت پیش در مدرسه دیده و هنوز پایش به خانه نرسیده باز هم دارد شماره اش را می گیرد. در این شرایط راهی ندارید جز کنار آمدن با احساسات نوجوانتان. این نوع دوست داشتن و عشق ها اگر حالت مرضی و وابستگی شدید ایجاد نکند، آسیب ویژه ای ندارد و خیلی زود از سر نوجوان شما می افتد.

آتش دعوا را روشن نکنید
این طبیعی است که اگر کسی- حتی اگر فرزند شما باشد- ۲ساعت با تلفن صحبت کند، شما را بی قرار و نگران و کلافه کند، به ویژه والدین که در چنین شرایطی در چند راهی پرسیدن و نپرسیدن درباره هویت فرد پشت تلفن، می مانند و نگرانی شان دامنه دار می شود. اما با تمام اینها، راه حل قطعا بحث و جدل نیست. شما می توانید بپرسید که با چه کسی صحبت می کند، حتی بپرسید که از چه چیزی حرف می زنند که ساعت ها برایش وقت لازم دارد؟ اما هرگز این مسئله را دستمایه  یک دعوای خانگی نکنید. خودتان را کنترل کنید و با خوش رویی و لحنی صمیمانه سؤالات تان را بپرسید، حتی از طنز استفاده کنید. فقط مراقب باشید که نوجوان تصور نکند دارید او را مسخره می کنید.

کنترل کن، یاد بگیر
در زمانی غیر از زمان حرف زدن فرزندتان با دوستانش، درباره خودکنترلی و اینکه یکی از نشانه های باشخصیتی آدم ها، کنترل احساسات است با نوجوان تان به اندازه سن و سالش صحبت کند. مراقب باشید که پرحرفی او را در این حین سرزنش نکنید، یا او را بابت این کارش شرمنده و خجالت زده نکنید. غیرمستقیم از مزایای کم حرفی، فکرکردن به جای حرف زدن و… صحبت کنید. احادیث و روایات و سخنان بزرگان را درباره خاموشی و کم حرفی در محافلی که نوجوان حضور دارد، غیرمستقیم عنوان کنید. بزرگسالانی که سنجیده سخن می گویند را به عنوان الگو معرفی کرده و از آنها تعریف کنید. در عین حال کاری نکنید که نوجوان گمان کند برای مورد توجه قرار گرفتن باید لال شود و هیچ کدام از حرف ها و احساساتش را بروز ندهد.

یک الگوی خلاف
اگر خودتان آدم پرحرفی هستید و کنترلی روی احساسات تان ندارید، گوشی تلفن از دست تان نمی افتد و روزانه تا داستان همه اتفاقات روز را با کل فامیل و دوست و آشنا در میان نگذارید، دل تان آرام نمی شود، پس چطور توقع دارید نوجوان شما چیزی خلاف آنچه هستید بشود؟ اول در رفتار خودتان دقیق شوید و خودتان خودکنترلی را یاد بگیرید و تمرین کنید ، مطمئن باشید معضل نوجوان شما هم آرام آرام حل خواهد شد.

یک جاده جایگزین
به هر حال دختر یا پسر نوجوان شما به حرف زدن نیاز دارد و شما نمی توانید این نیاز را نابود کنید. اما می توانید راه های جایگزین را به او پیشنهاد کنید. مثلا نوشتن، خاطره نویسی، داستان نویسی و… راه جایگزین خوبی برای حرف زدن بیش از حد است. خلق یک اثر هنری می تواند جایگزین حرف زدن باشد. راه های جایگزین را به او پیشنهاد دهید و امکاناتش را برحسب سلیقه و علاقه اش فراهم آورید.

---

منبع : چاره چی