تبیان، دستیار زندگی

سرگذشت علما؛

آیةالله سیدمحمدجواد حسینی نجومی قدس‌سره

سیدمحمدجواد نجومی به خاطر انتسابش به امام حسین‌ علیه‌السلام به حسینی شهرت یافتند و چون اجدادش در علم نجوم و تقویم‌نگاری تخصص داشته‌اند، به نجومی لقب یافتند. ▪ تحصیلات معاشرت با پدری عالم، زاهد، عابد و هنرمند تأثیر زیادی در تقویت پایه‌های اعتقادی، اخلاقی و علمی وی ایجاد کرد. سیدمحمد دروس مقدماتی را نزد پدر فراگرفت و سپس در محضر اساتید و علمای کرمانشاه ادامه تحصیل داده و سطح را به پایان رسانید.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
آیةالله سیدمحمدجواد حسینی نجومی قدس‌سره
▪ ولادت:
1303ق

▪ وفات:
1387ق

▪ عمر:
84 سال

▪ مدفن:
قم، قبرستان ابوحسین

▪ اساتید:
حضرات آیات شیخ محمدعلی چهاردهی، شیخ محمدحسن علامی اصفهانی، شیخ محمدحسین اصفهانی (معروف به حاج آخوند)، آقا عبدالله آل‌آقا، سیداسماعیل نجومی (والد) و...

▪ شاگردان:
بزرگانی چون سیدمرتضی نجومی، شیخ مجتبی حاج آخوند، شیخ حسن ممدوحی و...

▪ ولادت و نسب:
دانشمند فرزانه آیةالله سیدمحمدجواد حسینی نجومی از چهره‌های علمی و کم‌نظیر کرمانشاه بودند که در سال 1303 قمری در شهر کرمانشاه پا به عرصه وجود نهاد. پدر و جد ایشان نیز از محققان و مجتهدان به نام تاریخ کرمانشاه به شماره می‌روند و سهم بزرگی در فرهنگ دینی منطقه داشته‌اند.

سیدمحمدجواد نجومی به خاطر انتسابش به امام حسین‌ علیه‌السلام به حسینی شهرت یافتند و چون اجدادش در علم نجوم و تقویم‌نگاری تخصص داشته‌اند، به نجومی لقب یافتند.

▪ تحصیلات:
معاشرت با پدری عالم، زاهد، عابد و هنرمند تأثیر زیادی در تقویت پایه‌های اعتقادی، اخلاقی و علمی وی ایجاد کرد. سیدمحمد دروس مقدماتی را نزد پدر فراگرفت و سپس در محضر اساتید و علمای کرمانشاه ادامه تحصیل داده و سطح را به پایان رسانید.

او پس از اتمام سطح، و برای کسب فیض از اعاظم حوزه علمیه نجف اشرف، به آن شهر سفر کرد، ولی متأسفانه اقامت ایشان در نجف به خاطر بروز مشکلات معیشتی چندان طولی نکشید و پس از یک سال اقامت به زادگاهش کرمانشاه بازگشت. مرحوم نجومی در کرمانشاه به مباحث علمی و تحقیقی خود ادامه داد تا این‌که پس از طی مراحل والای فضل و دانش به درجه رفیع اجتهاد دست یافت و از آیات عظام: سیدابوالحسن اصفهانی، شیخ ضیاءالدین عراقی و برخی دیگر از اعاظم نجف موفق به اخذ اجازه اجتهاد و نقل روایت گردید.

آقا ضیاءالدین عراقی در فرازهایی از اجاره نامه خود، ایشان را با القابی چون عالم، فاضل کامل، و معتمد معرفی کرده است و نیز سیدابوالحسن اصفهانی از او به عنوان عالم فاضل، علامه، عمادالاسلام، محقق و پژوهشگر یاد کرده است.

▪ تدریس:
سیدمحمدجواد نجومی از اساتید برجسته حوزه علمیه کرمانشاه به شماره می‌رفت. بیشتر شاگردان ایشان دروس مقدمات و سطح را از محضرش استفاده کردند. با این‌که از نظر مراتب علمی و کمالات معنوی در سطح بالایی بود، اما فقط دروس سطح را تدریس می‌کرد که شاید همین امر باعث شد تا برای بسیاری ناشناخته بماند. ایشان علاوه بر تدریس و تربیت طلاب به تبلیغ دین و ارشاد مؤمنین، اقامه نماز جماعت و رسیدگی به مشکلات مردم نیز اهتمام داشت.

▪ روحیات اخلاقی:
سیدمحمدجواد نجومی انسانی وارسته و برخوردار از فضایل اخلاقی بود. بر اثر تهذیب نفس به مرحله کمال انسانی و صفای نفس و قداست باطن رسیده بود. خضوع و خشوعش در نماز وصف‌ناشدنی بود. قریب 35 سال امام جماعت مسجد نواب کرمانشاه بود و به اقامه نماز جماعت اهتمام ویژه داشت.

از ویژگی‌های آن عالم ربانی تواضع و فروتنی بود. از مرید‌پروری پرهیز داشت. خیلی ساده رفت و آمد می‌کرد و اجازه نمی‌داد کسی دستش را ببوسد. دائم‌الذکر بود. هم ذکر لفظی و هم ذکر عملی، سعی داشت همیشه رو به قبله بنشیند. فرزندش مرحوم سیدمرتضی نجومی می‌گوید: «هیچ‌گاه در منزل ندیدم که پدرم رو به قبله ننشیند.»

▪ هنر خوشنویسی:
آیةالله سیدمحمدجواد نجومی از تبار خاندانی هنرمند و فرهیخته بود. این خاندان از گذشته‌های دور، شاهد ستارگان پر فروغی در هنر و خط بودند و سیدمحمدجواد نیز این هنر را در حد تحسین‌آمیزی فراگرفته بود. ایشان از دوران جوانی خط نسخ را نزد استاد بزرگ خط نسخ، مرحوم محمدصالح خان کلهر آموخت؛ به‌گونه‌ای که اعجاب اساتید خودش را برانگیخت. قطعاتی از ادعیه و احادیث به خط ایشان در کتابخانه فرزندش آیةالله سیدمرتضی نجومی موجود است. علاوه بر قطعه‌نویسی، بعضی از کتب و رساله‌ها را نیز استنساخ کرده که از جمله آن‌ها رساله شیخ حسین‌بن عبدالصمد، پدر شیخ بهایی که در مورد مباحثه با علمای حلب است.

▪ رحلت:
آیةالله سیدمحمدجواد نجومی پس از سال‌ها زندگی علمی و تلاش و مجاهدت در راه نشر معارف اهل‌بیت‌ علیهم السلام در دوم جمادی‌الاول سال 1387 قمری مطابق با هیجدهم مرداد 1346 شمسی جان به جان آفرین تسلیم کرد و به سرای باقی شتافت. پیکر مبارکش پس از تجهیز و اقامه نماز توسط فرزندش آیةالله سیدمرتضی نجومی، با حضور گسترده مردم تشییع گردید، سپس برای خاکسپاری به قم انتقال یافت و در آرامگاه ابوحسین حجره مخصوص علما به خاک سپرده شد.

▪ وصایای پدرانه:
سیدمحمدجواد نجومی در پاسخ‌ نامه ارسالی فرزند ارشدش سیدمرتضی نجومی از نجف اشرف، مطالبی را یادآور شده که نقل فرازهایی از آن، خالی از لطف نیست. وی خطاب به فرزندش می‌نویسد: «عزیزم عمر عزیزت را بیهوده صرف مکن که عمر باز نگردد. وصیت می‌کنم تو را که عمل نمایی به مضمون این دو بیت:

 یا طالب العلم باشر الورعا واتــرک النــــوم و اهجـــــر الشبعا

ای جویـــای علم همراه تقـــــوا و ورع بـــاش

و خواب را ترک کن و از شکم بارگی بپرهیز

 داوم علی البحث لا تفارقه فان بالبحث قام العلم و ارتفعا

به بحث مداومت کن و آن را رها مکن

چراکه به‌وسیله، بحث علم به پا شده و رشد می‌کند

زیارت حضرت امیر را شبانه‌روز اقلاً دو مرتبه ترک ننمایی و در ترقی خود، متوسل شو به آن وجود مبارک از روی خلوص که هرچه بخواهی مرحمت می‌کنند.


منبع: وبسایت افق حوزه