تبیان، دستیار زندگی

محصولات تراریخته و انسان، دستاورد تقدیری دوره دوم دبیرستان عدالت در بخش سمینار

اﻣﺮوزه ﮐﺸﺎورزان زﯾﺎدی در ﺳﺮاﺳﺮ دﻧﯿﺎ (ﮐﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ) در ﺣﺎل ﮐﺸﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
دوازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.
در این دوره از جشنواره تعداد 161  گروه در بخش های سمینار های علمی ، غرفه های نمایشگاهی  و مسابقات به عنوان گروه های تقدیری، برگزیده و معرفی شدند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های تقدیری علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
 محصولات تراریخته و انسان، دستاورد تقدیری دوره دوم دبیرستان عدالت در بخش سمینار

مقطع: دوره دوم متوسطه
موضوع: تاثیر محصولات تراریخته بر انسان و محیط
نام مدرسه: دبیرستان عدالت
نام استاد: خانم مرجان انشایی
دانش آموزان:  شمیم نریمانی، مهتاب شریفی
چکیده:
اﻣﺮوزه ﮐﺸﺎورزان زﯾﺎدی در ﺳﺮاﺳﺮ دﻧﯿﺎ (ﮐﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ) در ﺣﺎل ﮐﺸﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﺰاﯾﺎی زﯾﺎدی از ﮐﺸﺖ اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻧﺼﯿﺐ ﮐﺸﺎورزان ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد در ﻋﻤﻠﮑﺮد، ﮐﻨﺘﺮل آﻓﺎت و بیماری های ﮔﯿﺎﻫﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻮد اﻗﺘﺼﺎدی و ﻣﺰاﯾﺎی زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺷﺎره ﮐﺮد. ﻋﻠﯽ رﻏﻢ اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ، ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻫﺎﯾﯽ در ﺧﺼﻮص اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت وﺟﻮد دارد. ﺧﻄﺮات ﻣﺤﯿﻄﯽ، ﺗﺎﺛﯿﺮات ﻣﻨﻔﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ روی ﻣﻮﺟﻮدات ﻏﯿﺮﻫﺪف، اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن ، آﻟﻮدﮔﯽ ژﻧﺘﯿﮑﯽ، اﺛﺮات ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﺳﻤﻮم ، ﺗﺎﺛﯿﺮات اﯾﻤﻨﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻓﺖ کش های زﯾﺴﺘﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻨﻮع زﯾﺴﺘﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ریسک های ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ وﺿﻊ ﻗﻮاﻧﯿﻨﯽ ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﯾﻦ ﺧﻄﺮات اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﻣﺎ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻄﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ را ذﮐﺮ ﮐﺮده و ﻫﺮ ﯾﮏ را ﺑﻄﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽدﻫﯿﻢ.  
مقدمه:
ﻗﻮاﻧﯿﻨﯽ ﮐﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﯿﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی و ﺧﺼﻮﺻﺎ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ وﺿﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮاﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺼﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ﺟﻠﻮی نگرانی های ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﺮارﯾﺨﺖ را ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ. ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﺴﺘﺪل در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﮐﺸﻒ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ قانون گذاران را ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ وﺿﻊ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺟﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.

ﺧﻄﺮات ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ در ﭘﻨﺞ دﺳﺘﻪ ﮐﻠﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن، آﻟﻮدﮔﯽ ژﻧﺘﯿﮑﯽ و اﺑﺮ ﻋﻠﻒ ﻫﺮزﻫﺎ، اﯾﻤﻨﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻠﻒ کش های زﯾﺴﺘﯽ، از دﺳﺖ دادن ﺗﻨﻮع و اﺛﺮات ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﺳﻤﻮم. اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن روی ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ آن ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ.

اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن: اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان اﻧﺘﻘﺎل ﺟﺎﻧﺒﯽ ژن ﻧﯿﺰ از آن ﯾﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد، در واﻗﻊ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺮارﯾﺰش ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ اﺳﺖ. اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺑﺮای اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی ژﻧﺘﯿﮑﯽ در داﺧﻞ و ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﺎﯾﯽ   ﻻزم ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ . ﺗﻤﺎﯾﻞ ارﺛﯽ ﺑﺎﮐﺘﺮی ها ﺑﺮای ﺗﺒﺎدل ﻣﻮاد ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﻧﮕﺮانی هایی را در ﻣﻮرد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﮐﺘﺮی های ﺗﺮارﯾﺨﺘﻪ اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ. در ﺳﺎل 1990 ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺖ ﻧﮕﺮانی هایی در ﻣﻮرد اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻄﺮح ﺷﺪ. ﻣﺎﯾﮑﻞ ﺳﯿﻮان در ﺳﺎل 1994 ﻃﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن، اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن را ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ.ﮔﯿﺎﻫﺎن دارای ژن هایی از ژﻧﻮم دﯾﮕﺮ ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﻣﯿﮑﺮوارگانیسم های  ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎك ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻧﯿﺰ ﻧﮕﺮانی ها از اﯾﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺖ دارای ژن های ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ژن های ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺎﻣﺎﯾﺴﯿﻦ را ﺑﻪ ﺑﺎﮐﺘﺮی های ﺧﺎﮐﺰی اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪ. ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮏ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺖ ﻧﮕﺮانی های دﯾﮕﺮی را ﺑﺮای اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﻫﻨﮕﺎمی که ﮔﯿﺎﻫﺎن ﭘﺎرازﯾﺖ ﺑﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از آﻧﻬﺎ ژن ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ژن ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ. اﻏﻠﺐ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺣﺎﮐﯽ از اﻧﺘﻘﺎل ﯾﮏ ژن ﻣﻨﻔﺮد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ارزﯾﺎﺑﯽ آﻣﺎری از اﯾﻦ روﯾﺪاد را اراﺋﻪ دﻫﺪ، در دﺳﺘﺮس ﻧﯿﺴﺖ. رﯾﺴﮏ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎل اﻓﻘﯽ ژن در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺮارﯾﺨﺖ ﯾﮏ ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.  

اﯾﻤﻨﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻓﺖﮐﺸﻬﺎی زﯾﺴﺘﯽ: ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺛﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺳﻤﻮم در ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن و ﮔﯿﺎﻫﺨﻮاران، ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آﻓﺖ ﮐﺸﻬﺎی زﯾﺴﺘﯽ روی آوردﻧﺪ. ﻋﻠﻒ ﮐﺸﻬﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﯽ ﺿﺮر ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺎﯾﺮﺗﺮﯾﻮم در ﻣﻘﯿﺎس وﺳﯿﻊ ﻣﻮﺛﺮ ﻧﺒﻮدﻧﺪ. ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ روﺷﻬﺎ ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل آﻓﺎت اﺳﺘﻔﺎده از ژن های ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎﮐﺘﺮی ها ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮔﻮارﺷﯽ ﺣﺸﺮات وارد ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. 
ﯾﮑﯽ از ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﺑﺎﺳﯿﻠﯿﻮس ﺗﻮرژﯾﻨﺴﯿﺲ4 ﯾﺎ ﺗﻮﮐﺴﯿﻦ Bt ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺤﺼﻮﻻت دارای ژن Bt از ﺳﻮی وزارت ﮐﺸﺎورزی اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه و ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﻮرد ﺗﺎﺋﯿﺪ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ در ﺳﺎل 1990 اﺟﺎزه آزاد ﺷﺪن ﺳﯿﺐ زﻣﯿﻨﯽ ، ﭘﻨﺒﻪ و ذرت Bt داده ﺷﺪ.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: نگار تجملیان-  تنظیم: محبوبه همت