در اکران 96شاهد21فیلمساز زن بودیم
شگفتانه بانوان سینما
در اکران سال 96 یک اتفاق ویژه رقم خورد:سهم چشم گیر کارگردان های زن از فیلم های روی پرده. 13 فیلم اکران شده را خانم ها کارگردانی کرده اند و تهیه کنندگی 9 فیلم بر عهده زنان بوده است.
ملودرام
3 فیلم اکران شده از کارگردان ها زن در سال 96 ملودرام است. پوران درخشنده «زیر سقف دودی» را بر پایه مشکلات زناشویی ساخت که در اکران، استقبال خوبی از آن شد و با 2 میلیارد و 800 میلیون تومان در رتبه چهاردم جدول فروش ایستاد. درخشنده از کارگردان های نسل اول انقلاب بحساب می آید که از سال 66 فیلم بلند ساخته و نامی آشنا برای سینما دوستان است.
نگار آذربایجانی «فصل نرگس» را روی پرده داشت که نگاهی لطیف به مساله اهدای عضو دارد. این فیلم 232 میلیون تومان فروخت که رقم کمی است. خانم آذربایجانی سال 88 اولین فیلم بلند خود یعنی «آینه های روبرو» را ساخت که اثری جسورانه درباره مشکلات دوجنسه ها است.
«مادری»که به تازگی روی پرده رفته است را رقیه توکلی ساخته و اولین تجربه کارگردانی او محسوب می شود. این فیلم بخشی از عطوفت مادران را به تصویر کشیده است.
درام اجتماعی
حواس زنان به اطراف هست و دغدغه های اجتماعی را محور روایت فیلم شان قرار می دهند. تهمینه میلانی «مَلی و راه های نرفته اش» را روی اکران داشت که نگاه واپس گرایانه به زنان را نقد کرده است. فیلم خالی از ایراد نیست اما نمی توان دغدغه کارگردان را نادیده گرفت. میلانی جزو کارگردان های باسابقه سینمای ما است.
«اسرافیل» ساخته آیدا پناهنده روایت مصائب یک زن در جامعه ای مرد سالار است. این فیلم سال پیش در جشنواره فجر رونمایی شد و بتازگی روی پرده سینماها رفته است. پناهنده کارش را با سخت مستند و فیلم کوتاه شروع کرد. بعد از آن سه تله فیلم ساخت و سال 93 اولین سینمایی خود با نام «ناهید» را تجربه کرد. بنظر می رسد پناهنده جزو کارگردان های موفق سینمای ایران قرار خواهد گرفت.
امسال شاهد دو فیلم جسورانه اجتماعی در گروه هنر و تجربه هم بودیم. «پرسه در حوالی من» ساخته غزاله سلطانی بحران تنهایی یک زن را به تصویر می کشد و فاطمه ثقفی در«بیوگرافی» معضلات اجتماعی را به چالش کشیده است. «پرسه در حوالی من» درباره دختری است که ازدواج نکرده و دوست دارد مادر شود و «بیوگرافی» به مشکلات جامعه از جمله سختی های یک ترنس اشاره دارد. ثقفی بواسطه فعالیت سینمایی پدرش (علی اکبر ثقفی، تهیه کننده) با این مقوله آشنا بوده و علیزاده تجربه کارگردانی مستند «و آسمان آبی» را داشته است.
| بیشتر بخوانید: عیار بانوان کارگردان زنان کارگردان از کجا شروع کردند |
دفاع مقدس
امسال دو فیلم روی پرده رفت که ناگفته های جنگ را روایت می کنند. منیر قیدی قصه خانواده‌های فرماندهان سپاه و ارتش در سال 65 را محور«ویلایی ها» قرار داد و به زیبایی صبر و استقامت این خانواده ها را به تصویر کشید. خانم قیدی پیش از این در پشت صحنه سینما فعال بود و خیلی دور روی صندلی کارگردانی نشست.
مریم دوستی هم برای نخستین فیلم بلند سینمایی خود یعنی«دریاچه ماهی» سراغ یک سوژه واقعی رفت و روایتی متفاوت از شهدای هنوز بر جای مانده کانال ماهی ارائه کرد. این فیلم، اولین تجربه بلند خانم دوستی است که پیش از آن فیلم کوتاه ساخته است.
مستند
در سال 96 سه فیلم مستند از کارگردان های زن اکران شد. در این میان «صفر تا سکو» در گروه آزاد فرصت نمایش پیدا کرد و «مادرِ زمین» و «شاعران زندگی» در گروه هنر و تجربه روی پرده رفتند. «صفر تا سکو» ساخته سحر مصیبی زندگی خواهران منصوریان،قهرمانان ووشوی کشورمان را قاب گرفت؛«مادر زمین» ِمهناز افضلی درباره هایده شیرزادی فعال محیط زیست است و «شاعران زندگی»ِ شیرین برق‌نورد دغدغه های اجتماعی شیرین پارسی را روایت می کند.
کمدی
زنان در اکران 96 از فیلم های کمدی هم سهم داشتند:«دختر عمو پسر عمو» اولین ساخته سینمایی روح انگیز شمس. خانم شمس سال 72 كارش را با «ایوب پیامبر» به عنوان منشی صحنه كلید زد و تا سال 89 در این حرفه ماند. علاوه بر این چند فیلم كوتاه و یك تله فیلم هم ساخته است.
تهیه کننده ها
در سالی که پشت سر گذاشتیم، تهیه کننده های زن، همپای کارگردان های خانم فعال بودند و سهم آن ها 9 فیلم است.در این میان تهیه کننده و کارگردان«صفر تا سکو»،«فصل نرگس» و«اسرافیل» زن هستند و «تیک آف»، «ما خیلی با حالیم»،«آذر» و «خانه کاغذی» را خانم ها برای کارگردان های مرد تهیه کرده اند. پوران درخشنده و غزاله سلطانی تهیه کنندگی و کارگردانی فیلم شان را خودشان بر عهده داشته است.
طهورا ابوالقاسمی امسال دو فیلم به عنوان تهیه كننده روی پرده داشت: «تیك آف» ساخته احسان عبدی پور و «صفر تا سكو» به کارگردانی سحر مصیبی. طهورا ابوالقاسمی از مدیران تولید با سابقه سینمای كشورمان است و حالا به جمع تهیه كنندگان پیوسته.
رویا شریف تهیه كنندگی فیلمی كمدی را بر عهده داشت:«ما خیلی با حالیم».این فیلم را بهمن گودرزی كارگردانی كرده است. شریف پیش از«ما خیلی باحالیم»سه فیلم دیگر تهیه كرده بود:«اكباتان»،«عملیات مهد كودك» و «در مدت معلوم».
مهتاب کرامتی هم آرام آرام وارد حوزه تهیه کنندگی می شود. از او امسال مستند «صفر تا سكو» ساخته سحر مصیبی روی پرده رفت كه آن را به همراه طهورا ابوالقاسمی تهیه كرد. او سال پیش هم یكی از سرمایه گذاران فیلم «تیك آف» ساخته احسان عبدی بود كه امسال روی پرده سینماها رفت.
نیکی کریمی پیش از این فیلم خودش یعنی «شیفت شب» را تهیه كرده بود و سال پیش فیلم «آذر» را برای یك كارگردان كار اول یعنی محمد حمزه ای تهیه كرد. نیكی كریمی خودش نقش اول فیلم را بر عهده داشت.
تینا پاكروان امسال فیلم «خانه كاغذی» را در مقام تهیه كننده روی اكران داشت كه خودش و پرویز پرستویی بازیگران اصلی آن هستند. پاكروان پیش از این فیلم های «یحیی سكوت نكرد» را برای كاوه ابراهیم پور و «نیمه شب اتفاق افتاد» را برای خودش تهیه كرده است. «تهران – لس آنجلس» تازه ترین فیلم او در مقام کارگردان، بازیگر و تهیه کننده بشمار می رود.
«فصل نرگس» اولین فیلمی است كه سحر صباغ سرشت بعد از سال ها فعالیت در حوزه سینما تهیه كرد. او پیش از این به عنوان بازیگر، دستیار کارگردان و مجری طرح فعالیت داشته است.
علاوه بر این، در سال 96 برای نخستین بار فیلم یک زن به عنوان نماینده ایران به اسکار معرفی شد: «نفس» ساخته نرگس آبیار. از آن سو رخشان بنی اعتماد در مقام مشاور، پروژه «کارستان» را در گروه هنر و تجربه روی پرده داشت و منیژه حکمت نیز در زمینه پخش فیلم مشغول فعالیت بود. او مدیریت دفتر پخش «بامداد فیلم» را بر عهده دارد.
