آشنایی با اصطلاح اصولی حصرحکم؛

حصر حکم
حصر حکم به اختصاص حکم به موضوعی معیّن و سلب آن از سایر اشیا اطلاق می‌شود.

اقسام حصر
حصر از یک نظر بر دو قسم است:
۱. حصر حکم؛
۲. حصر موضوع .

تعریف
هر گاه حصر در کلام به حکم برگردد، حصر حکم نامیده می‌شود. در مثال «ما جائنی القوم الا زیدا» حکم مجیء فقط برای زید اثبات و از غیر او نفی شده است.

در کتاب « فوائد الاصول » آمده است:
«ولا اشکال فی ان مثل (الاّ) یفید حصر الحکم فی المستثنی منه و اخراج المستثنی عنه بعد الاسناد». [۱]

مرحوم « محقق نائینی » معتقد است بحث ازمفهوم داشتن و یا مفهوم نداشتن حصر ، به این برمی گردد که آیا حصر، حصر حکم است و یا حصر موضوع. وی در این باره می‌گوید:
«الفصل الرابع: فی مفهوم الحصر. لایخفی ان النزاع فیه ایضا یرجع الی ان الحصر حصر للحکم او للموضوع». [۲]


پانویس
۱. ↑ نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۲، ص۵۰۵.
۲. ↑ نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۲، ص۵۰۵.


منبع:‌ پایگاه اینترنتی ویکی فقه