اثر صداها بر شنوایی راننده

صدا در رانندگی از عوامل زیان آور مهمی است که می تواند تأثیرات سوء و نامطلوبی بر سلامت راننده داشته باشد. این صدا شامل تمام اصواتی است که به گوش راننده می رسد. چه این صدا مربوط به موتور خودرو باشد، چه بوق آن یا بوق سایر خودروها، چه صدای کولر یا بخاری ماشین و چه صدای سیستم صوتی آن!

به طور کلی صدا بر قسمت های مختلفی از بدن رانندگان اثر می گذارد که در این جا به اثرات آن اشاره می کنیم.

گوش همه انسان ها قادر است شدت هر صدایی را تا مقدار و زمانی مشخص تحمل کند و آسیب نبیند. شدت اصوات را با واحدی به نام دسی بل است. مثلا شدت صدای موتور یک هواپیمای جت حدود 160 دسی بل است. اگر کسی در برابر این مقدار صدا قرار بگیرد، دچار پارگی پرده ی گوش و آسیب شدید سیستم شنوایی و نیز کری دائمی خواهد شد.

استانداردهای صدا حداکثر شدت صوتی را که انسان می تواند به مدت 8 ساعت تحمل کند و به سیستم شنوایی اش آسیبی نرسد، 85 دسی بل بیان کرده اند. همین استانداردها به ازای هر 5 دسی بل افزایش شدت صوت، زمان تحمل افراد را نصف می کنند. این مقدار فقط برای حفظ سلامت سیستم شنوایی است.

اما صدا اثرات نامطلوب دیگری بر سایر اندام ها نیز می گذارد. معمولاً صدای داخل خودروها در حالی که کولر یا بخاری آن هم روشن باشد، ممکن است به 50 الی 80 دسی بل برسد. این مقدار بسته به نوع ماشین و تکنولوژی ساخت آن متفاوت است. در این وضعیت راننده در معرض آسیب به سیستم شنوایی خود نیست، اما با روشن کردن ضبط، صدای داخل به بیش از 90 دسی بل می رسد که این مقدار صدا در مدت زمان 4 ساعت می تواند به سلول های شنوایی فرد آسیب های شدیدی وارد کند.

به همین علت در مسافرت هایی که با خودرو انجام می گیرد، توصیه می شود تمام طول راه را به صدای بلند موسیقی گوش نکنید و بدترین حالت ممکن زمانی است که راننده برای شنیدن موسیقی از هدفون در زمان رانندگی استفاده کند. این وضعیت علاوه بر آسیب به سیستم شنوایی، با نشنیدن صداهای بیرونی مثل بوق زدن ماشین ها یا آژیر ماشین های خاص، راننده را دچار خطر می کند.

معمولاً شروع آسیب های شنوایی به جز در مواقعی که راننده در معرض یک صدای شدید ناگهانی مانند منفجر شدن باک بنزین در اثر تصادف قرار می گیرد، ناگهانی نیست و در طی زمان طولانی و به صورت مزمن اتفاق می افتد که در مراحل اولیه به آن افت شنوایی موقتی می گویند. اگر در این زمان راننده از وضعیت شنوایی خود مطلع شود، به طور قطع می توان از پیشرفت کاهش شنوایی جلوگیری کرد.

به همین علت رانندگان باید سالیانه برای سنجش میزان شنوایی خود به یک ادیولوژیست(شنوایی سنج) مراجعه کنند تا در مدت زمانی بسیار کوتاه از وضعیت شنوایی خود مطلع شوند و در صورت کاهش شنوایی، به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند و در خصوص وضعیت شنوایی خود با او مشورت نمایند.

محمدرضا میرغلامی