تبیان، دستیار زندگی

 تفکر سیستمی، انتخاب منطقی، دستاورد برتر دوره دوم پژوهشسرای جوان شهریار در بخش سمینار

امروزه بسیاری از مسایل و مشکلات جوامع بشری و سیستم های اقتصادی و اجتماعی ناشی از جزء نگری می باشد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
دوازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.
در این دوره از جشنواره تعداد 126  گروه در بخش های سمینار های علمی، غرفه های نمایشگاهی و مسابقات به عنوان گروه های برتر، برگزیده و معرفی شدند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
تفکر سیستمی، انتخاب منطقی، دستاورد برتر دوره دوم پژوهشسرای جوان شهریار در بخش سمینار

مقطع: دوره دوم متوسطه
موضوع:  تفکر سیستمی، انتخاب منطقی
نام مدرسه: پژوهشسرای جوان شهریار
دانش آموزان:  محمد رضا بحری، مبین گودرزی، مهران خسروزاده

مقدمه:
امروزه بسیاری از مسایل و مشکلات جوامع بشری و سیستم های اقتصادی و اجتماعی ناشی از جزء نگری می باشد.

بر طبق تعریف، سیستم عبارت است از مجموعه ای از عناصر(elements) که با یکدیگر تعامل دارند. مشکل از جایی شروع می شود که ما سیستم را به عوامل اولیه تجزیه می کنیم و با تمرکز بر جزئیات در پی حل مشکل سیستم بر می آییم. غافل از این نکته که سیستم تجزیه شده فقط مجموعه ای از عناصر تفکیک شده است و خاصیت سیستم اولیه را که همان تعامل اجزا می باشد،دارا نیست. اینجاست که لزوم نگاه کل گرایانه به سیستم مشخص می شود.

تفکر سیستمی مجموعه مطالبی در مورد روش تفکر بر مبنای درک روابط علت و معلولی بین پدیده های اطراف ما می باشد.
 تفکر چیست؟
تفکر یکی از راه های شناخت و کسب علم و معرفت است.
تفکر یعنی سازماندهی حرکت فکر برای کشف حقایق.
تفکر مقدمه کسب اعتقادات و ایمان است.
سوال پژوهش:
· آیا سایر مخلوقات هم تفکر می کنند یا اینکه تفکر یکی از وجوه تمایز انسان با سایر مخلوقات است؟
· آیا تفکر کافی است؟
رابطه فکر و عمل
افکار بر اعمال و رفتار انسان اثر می گذارد. تغییر اعمال و رفتار شرایط را تغییر می دهد. شرایط جدید افکار را تغییر می دهد.
شرایط جدید ممکن است افکار را تقویت یا تضعیف کند. فکر و عمل  در چرخه پیچیده ای با هم رابطه دارند.
تفکر سیستمی
تفکر سیستمی، چارچوب، روش و قانون و منطقی برای شناخت یک مسئله است که جنبه های تجزیه ای و تحلیلی و جنبه های ترکیبی آن مسئله را در بر می گیرد.
جنبه های تجزیه ای و تحلیلی، اجزاء مسئله اند و جنبه های ترکیبی، کلیت مسئله می باشد.
یک سئوال کلیدی:
·  آیا کلیت مسئله چیزی بیش از اجزای مسئله دارد؟
· اگر پاسخ مثبت است آن چیز چیست؟
در تفكر سیستمی توصیه می شود كه تركیب قبل از تحلیل انجام گیرد. در تفكر تحلیلی، چیزی كه می خواهیم بررسی كنیم ، به عنوان یك كل تجزیه می شود. تحلیل روی ساختار موضوع متمركز می شود و تعیین می كند سیستم ها چگونه كار می كنند.
تحلیل ، دانش (knowledge ) ایجاد می كند و به درون چیزها می نگرد.
ولی در تركیب، چیزی كه می خواهیم بررسی كنیم، به عنوان یك جزء از كلی كه آنرا دربرگرفته، بررسی می گردد.
تركیب بركاركرد متمركز می شود، درك (understanding) را افزایش می دهد و از بیرون به آن ها نگاه می كند.
سیستم چیست؟
برای شناخت سیستم ابتدا باید آن را تعریف کنیم. پس از تعیین حد و رسم سیستم می توان آن را طبقه بندی کرد و از زاویه های مختلف آن را شناخت.
تعریف سیستم باید فراگیر و مشخص باشد. یعنی همه تفکرهای سیستمی در علوم مختلف بتوانند با رعایت مرزهای خود از آن استفاده کنند. سیستم یک مفهوم کلی است که باید آن را درک کرد و فهمید.
کلمه سیستم ریشه در زبان یونانی دارد و به معنای علت قرارگرفتن اجزاء در کنار یکدیگر است. تا کنون تعاریف متعددی از سیستم ارائه شده است.
تعریف سیستم
 برتالنفی:
سیستم موجودیتی است که حیات آن از طریق روابط متقابل میان اجزاء امکان پذیر است.
کنت وانت:
سیستم مجموعه ای از فرآیند های گوناگون است که در این مجموعه روابط علت و معلولی وجود دارد.
چک لند:
سیستم مجموعه ای از عوامل مرتبط با یکدیگر است که بیشتر حاکی از ویژگی های کل است تا ویژگی های اجزای متشکله.
تفکر سیستمی، انتخاب منطقی، دستاورد برتر دوره دوم پژوهشسرای جوان شهریار در بخش سمینار
طبقه بندی سیستم ها
با توجه به تنوع دیدگاه ها، طبقه بندی های مختلفی از سیستم ارائه شده است.
سیستم های باز و بسته: با توجه به محیط
سیستم های زنده و غیر زنده: با توجه به حالت سیستم
سیستم های ساده و پیچیده: با توجه به مسئله پیچیدگی
سیستم های انطباق پذیر و انطباق ناپذیر: با توجه به توانایی تغییر حالت
سیستم های گسسته و پیوسته: با توجه به کیفیت تغییرحالات
سیستم های قطعی و احتمالی: با توجه به میزان پیش بینی رفتار
سیستم های مانا و پویا: با توجه به تغییرحالت در طول زمان
سیستم های انتزاعی یا مفهومی و متجسم یا عینی: با توجه به ماهیت اجزاء
 نتیجه گیری:
تفكر سیستمی، بسیار كاربردی بوده و نگرش انسان را نسبت به موضوعات تغییر می دهد. این تغییر نگرش و زاویه دید باعث می شود كه نتایج متفاوت تری را به دست آوریم.

  بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: نگار تجملیان-  تنظیم: محبوبه همت