تبیان، دستیار زندگی

راه‌کارهای تکمیل پازل اقتصاد‌ اسلامی

فراز و نشیب‌های اقتصاد‌ مقاومتی

اقتصاد مقاومتی و تحقق آن بدون توجه به زیرساخت‌های موجود و خصوصی‌سازی امکان پذیر نیست در نتیجه برای ترسیم تصویر مناسب از این مدل ملی باید به سمت ایجاد فضای کسب و کار مناسب حرکت نماییم.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مجید سعیدی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
اقتصاد مقاومتی
چند سالی است که مبحث اقتصاد مقاومتی در حوزه اقتصادی جای خود را باز کرده و تلاش‌های دولت در زمینه تحقق به این مهم معطوف شده است اما به نظر کارشناسان اقتصادی شاید آنطور که برنامه ریزی برای تحقق این نوع از اقتصاد مطرح شده، هنوز شاهد پیشرفت هایی محسوسی در این رابطه نبوده ایم.

ایده‌ی اقتصاد مقاومتی بعد از موفقیت دانشمندان هسته‌ای در زمینه تولید کیک زرد، بومی سازی این صنعت و احتمال رفتارهای خصمانه و اِعمال تحریم های یک‌جانبه و ظالمانه از سوی غرب علیه ایران، توسط رهبر فرزانه در سال 1389 مطرح گردید و پس از بررسی های ویژه در اواخر سال 92 به همه دستگاه های زیربط برای اجراء ابلاغ شد.


در واقع اقتصادی مقاومتی راه‌گشای اکثر مشکلات کشور مخصوصأ در بخش توسعه و صنعت است چرا که توجه به زیرساخت‌های این مدل بومی می تواند ما را از وابستگی به سایر کشورها برهاند. مقاوم‌سازی اقتصاد، زمانی تحقق خواهد یافت که ما با توجه به زیرساخت ها و امکانات موجود به سمت تولید ملی و اشتغال‌زایی برویم که در این صورت علی رقم بی نیازی از کالا و خدمات سایر کشورها، با دستان خود به رفاه عمومی نیز کمک شایانی خواهیم کرد و آن وقت به صراحت می توان گفت که هیچ تحریمی بر کشور و اقتصاد ملی تأثیرگذار نخواهد بود.

الزامات پیش روی مقاوم سازی اقتصاد

مقاوم سازی اقتصاد نیز کم و بیش با موانعی همچون قاچاق کالا، عدم توجه به بخش خصوصی در حوزه های تولیدی،  عدم تحقق کامل طرح خصوصی سازی صنایع کلان و نهادهای اقتصادی وابسته به دولت، جذب کم سرمایه های داخلی و خارجی برای ایجاد طرح های توسعه ای و... دست و پنجه نرم می کند.

امروزه بر هیچ کس پوشیده نیست که هر طرح و یا پروژه ملی در صورتی به سامان خواهد رسید که منافع آن برای آحاد جامعه مشخص شود تا همه افراد، از پایین‌ترین سطح تا بالاترین‌ ساختارهای اجتماعی در مسیر تحقق آن حرکت کنند. اگر اقتصاد مقاومتی تا کنون چندان مَد نظر نبوده شاید به جرأت بتوان گفت که مزیت های آن به درستی تبیین نشده است.

پس اولین الزام مقاوم سازی اقتصاد و نیز تغییر و تحولی در روند اقتصاد مقاومتی در سال 97، قطعأ واکاوی ضرورت پیاده‌سازی این مدل اقتصادی به منظور بهره‌گیری از توان بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری است. بی‌شک همه می دانیم که هرگاه پای مدیریت بخش خصوصی در حوزه های صنعتی و اقتصادی باز می‌شود و حس دیده شدن و حمایت های دولتی از آن ایجاد می‌گردد، این بخش را به تکاپو انداخته و نتایج حیرت آوری را به بار می‌آورد.

باید متذکر شویم که مقاوم سازی اقتصاد بعد از سرمایه گذاری نیاز مبرمی به حمایت دارد و این امر شامل مواردی همچون تخصیص وام‌های کم‌بهره به صنایع نو‌پا، اخد مالیات کمتر از واحدهای صنعتی، اختصاص زمین در محل مناسب با در یافت وجهی کم‌تر از عُرف جامعه به منظور ایجاد کارگاه های تولیدی، از بین بردن ساختار دلال پروری، جلوگیری از واردات بی‌رویه کالا و... می شود که در صورت توجه به موارد فوق می توان گفت تولید ملی به جای واردات در ارجحیت بیشتری قرار می گیرد.

نقش صنایع خرد در اقتصاد مقاومتی

این تفکر که اقتصاد مقاومتی صرفأ از صنایع بزرگ و کار آفرین شروع می شوند چندان درست نیست چرا که این مدل تنها صنعت کلان را مد نظر ندارد و به نقش ویژه صنایع کوچک نیز اشاره می‌کند. باید در نظر داشت که صنایع خُرد با توجه به گستردگی حوزه فعالیت می توانند نقش قابل ملاحظه‌ای در امر اشتغال ایفا کنند. پس اگر قرار است در مسیر اقتصاد مقاومتی قرار بگیریم باید در سال 97 به منظور تکمیل پازل این مدل ملی، حمایت های بیشتری از صنایع کوچک و بنگاه های زود بازده اقتصادی مد نظر قرار گیرد.

موانع پیش رو چیست؟

به طور معمول بر سر هر طرحی موانعی وجود دارد و بعضأ برداشتن این موانع و قرار گرفتن در مسیر درست آن، کار چندان راحتی نیست. مقاوم سازی اقتصاد نیز کم و بیش با موانعی همچون قاچاق کالا، عدم توجه به بخش خصوصی در حوزه های تولیدی، جذب کم سرمایه های داخلی و خارجی برای ایجاد طرح های توسعه‌ای و... دست و پنجه نرم می کند و این روند دشواری‌های فراوانی را به همراه دارد.

اگر چه کشور ما از نظر وسعت و وضعیت جغرافیایی در بالاترین شاخصه‌ها قرار دارد اما شاید فشارها و تحریم های ظالمانه‌ی غرب مخصوصأ آمریکا به دلیل مواضع بین المللی برحق جمهوری اسلامی موجب ترس کشورهای دیگر و شرکت های بزرگ برای سرمایه گذاری در ایران شده اما ما باید با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری در زمینه‌ی اقتصاد مقاومتی و بهره گیری از پتانسیل سرمایه گذاری داخلی‌، خودمان دست بکار شده و در مسیر این مدل اقتصادی قرار بگیریم.

متأسفانه علی‌رقم تلاش های فروان در حوزه جلوگیری از قاچاق کالا هنوز هم تولید ملی در بازار داخلی جایگاه خود را تثبیت نکرده و ضروری است که در سال آینده با اتخاذ سیاست‌های درست، موانع مقاوم سازی اقتصاد را برداشته و در مسیر درست آن، با سرعتی بیش از پیش حرکت کنیم.