تبیان، دستیار زندگی

فضای تاریک ساختمان، دستاورد برتر دبستان بانو امین در بخش سمینار

نور سر چشمه ی وجود همه ی هستی است. با روشن کردن سطح اجسام، نور به آن ها پیرامون و یک محیط مرئی را اهدا می کند و جمع شدن سایه در پشت آن ها به اجسام عمق می دهد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
دوازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.
در این دوره از جشنواره تعداد 126 گروه در بخش های سمینار های علمی، غرفه های نمایشگاهی و مسابقات به عنوان گروه های برتر، برگزیده و معرفی شدند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
  
مقطع: دبستان
موضوع: چگونه می توانیم فضای تاریک ساختمان (پارکینگ و راهرو ها) را با استفاده از نور طبیعی خورشید روشن کنیم؟
نام مدرسه: دبستان بانو امین
نام استاد: خانم دستوری
دانش آموزان: حنانه سعادتی، فاطمه زهرا منصوریه، مریم سادات اتابک، زینب بابایی
فضای تاریک ساختمان، دستاورد برتر دبستان بانو امین در بخش سمینار
مقدمه:
نور سر چشمه ی وجود همه ی هستی است. با روشن کردن سطح اجسام، نور به آن ها پیرامون و یک محیط مرئی را اهدا می کند و جمع شدن سایه در پشت آن ها به اجسام عمق می دهد. اجسام تنها در مرزهای روشنایی و تاریکی است که معنی پیدا می کنند، و شکل خود را به دست آورده و نشان می دهند، روابط داخلیشان کشف می شود، و مانند حلقه های زنجیر تا بی کران به هم متصل می شوند. نور به اجسام، استقلال و خود مختاری می بخشد و هم زمان، وابستگی های آن ها را محدود می کند. ما حتی می توانیم این طور بیان کنیم که نور به هر شی ای در محیط اطراف خود آنقدر ترفیع می دهد که آن شی کاملا مشخص شده و با سایر اشیا فرق می کند.

برای انسان های نخستین، نور به عنوان وسیله ای برای محاسبه ی زمان محسوب می شد. اشعه های پر انرژی نور که از فاصله دور خورشید به زمین منعکس می شوند، به احساس و درک انسان اولیه از مکان شکل اساسی می دهد. این نور که به وسیله ی بازشوهایی به داخل فضاهای ساخته شده ی او کشیده می شد، این امکان را به انسانی که داخل آن سکونت داشت می داد که وجودش را در ارتباط با محیط اطراف درک کند و بفهمد.

امروزه پیشرفت فنی و تکنولوژی، نور پردازی مصنوعی را تسهیل کرده است. ولی به وسیله نور پردازی مصنوعی ، انسان از ارتباطش با طبیعت دور می ماند و این رابطه را از دست می دهد. نور طبیعی را می توان به فضای داخلی معماری طوری هدایت کرد که به آن فضا عمق بخشیده و آن را تعریف کند و فضاهایی بسیار مهیج و تحریک کننده به وجود آورد.

نور به تنهایی نمی تواند ظهور دلچسبی داشته باشد. حتما باید در کنار نور تاریکی هم وجود داشته باشد تا نور موجودیت خویش را به وجود آورد. تاریکی است که درخشندگی نور را بر می افروزد و قدرت نور را آشکار می کند.

استفاده ی موثر از انرژی نور طبیعی:
موثر ترین روش استفاده از نور خورشید تامین روشنایی با نور طبیعی است. حتی بهترین لامپ رشته ای در مقایسه با نور خورشید برای تامین میزان معینی روشنایی، به میزان بیشتری انرژی الکتریکی برای هر متر مربع نیاز دارد و میزان بیشتری گرما تولید می کند. مشارکت نور طبیعی در تامین روشنایی هر ساختمان باید در عین توجه به مقابله با جذب حرارت نامطلوب صورت پذیرد.

ایده ی بهینه کردن ارتباط میان سایه و نور طبیعی هدایت شده به درون فضای معماری، به شکل های جدید ممکن است. نور شکن های بزرگ پیش ساخته از بتن، که رنزو پیانو در مجموعه ی منیل در هوستون تگزاس استفاده کرد، نمودی زیبا از این اشکال تازه را به نمایش گذاشت.

نمونه ی دیگر، مرکز طراحی در لینز استرالیا، کار توماس هرتزوگ است. در این پروژه، از سیستمی استفاده شده است که قابلیت انعکاس و خنثی سازی پخش نور طبیعی را دارد.

فضای تاریک ساختمان، دستاورد برتر دبستان بانو امین در بخش سمینار
مرکز طراحی Linz در استرالیا - توماس هرتزوگ

شیشه، معماری قرون جدید را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. اگر چه کاربرد این ماده ی ساختمانی در دهه های 50 و 60 قرن بیستم باعث بروز مشکلاتی شد، هنوز هم شیشه یکی از مصالح تضمین شده با کارایی خیلی خوب در معماری خورشیدی است.

جیمز کارپنتر، معمار و طراح شیشه و نور نیویورک، از شیشه دیاکرومیک برای ایجاد تأثیرات نوری استفاده کرده است. در مدلی که او برای کار در کلیسا پیشنهاد داده است، بیننده به محض مواجهه با اشکال هندسی ناشی از نور، به اهمیت این ایده و حضور آن به عنوان یک هدف از ابتدای شکل گیری طرح پی می برد. از آنجا که این برخورد الزاما به بهینه سازی در مصرف برق نمی انجامد، واضح است که جستجوی روش های جدید برای مطلوب کردن کاربرد شیشه به عنوان یک ماده ی ساختمانی مورد نیاز است.

شیشه الکتروکرومیک، دستاورد جالبی است که از طریق افزودن خواص متحرک به یک ماده ثابت به دست آمده است. شیشه ی الکتروکرومیک، با استفاده از جریان الکتریکی به مدت چند ثانیه می تواند به یک سطح کدر تغییر یابد.

ایده ی دیوار چند لایه ی تمام متحرک را، که مثل آفتاب پرست قادر به واکنش نسبت به محیط باشد، مایک دیویس از شرکت ریچارد راجرز دنبال کرد. مایک دیویس یک شخصیت پیش رو در کشف زمینه های جدید در تکنولوژی شیشه محسوب می شود. از فعالیت های او می توان به مطالعات متنوع در زمینه اولین نمونه های جداره های درخشان چند پوسته (multi-skin glazing)  برای پروژه تحقیقی موسوم به پروژه 218 اشاره کرد.

دیوار مجوف و قابل تهویه (ventilated cavity wall) جداره ی خارجی ساختمان لویدز لندن، در عین کارایی حرارتی بالا، نمونه دیگری است که نور طبیعی تلطیف شده را به شکل بهینه در اختیار فضاهای داخلی قرار می دهد.
فضای تاریک ساختمان، دستاورد برتر دبستان بانو امین در بخش سمینار
ساختمان لویدز لندن - ریچارد راجرز

فضای تاریک ساختمان، دستاورد برتر دبستان بانو امین در بخش سمینار
گنبد نورگیر مجلس رایشتاگ برلین

فضای تاریک ساختمان، دستاورد برتر دبستان بانو امین در بخش سمینار
هدایت نور به طبقات پایینی بانک هنگ کنگ - اسکچ نورمن فاستر

برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: نگار تجملیان-  تنظیم: نسرین صادقی