اقتصاد ایران پس از تحریم ها

 اقتصاد ایران پس از تحریم ها

تحریم های ایران به مدت 10 سال دیگر تمدید شد موضوعی که باعث شد بسیاری از فعالان اقتصادی و مردم عادی را نگران کنند و سوالات مهمی را تشکیل دهد, آیا اقتصاد ایران با این تحریم ها از رکود خارج و روند صعودی پیدا می کند یا برعکس این تحریم ها می تواند باعث تورم و در نتیجه اوضاع بد اقتصادی را به همراه داشته باشد .

هرچند عده ای معتقدند این تحریم ها جنبه عملی ندارد اما باید گفت می تواند مانند مین هایی برای مسیر سرمایه گذاری خارجی عمل کند. روند اعتمادسازی در شرایط بعد از برجام اگرچه به آرامی پیش می رفت اما زمینه های لازم را برای بررسی سرمایه گذاران خارجی فراهم کرده بود. اگر بخواهیم موضوع را در چارچوب نظریه جنگ روانی معروف به نظریه « قایق توپدار» بررسی کنیم، سرمایه گذاران ایرانی و غیرایرانی به دلیل ترس از سایه بازگشت و اجرای تحریم داماتو یا ISA از سرمایه گذاری در ایران هراسان می شوند و به اصطلاح این مصوبه ممکن است ریسک سرمایه گذارى در ایران را بالا ببرد.

از طرفی این تحریم که در ایران با نام داماتو ، سناتور جمهوری خواه هم معروف است یک بار دیگر در سال ۲۰۰۶ تمدید شد. البته این طرح برای اجرایی شدن، باید در سنا هم به تصویب رسیده و پس از آن توسط رئیس‌جمهور آمریکا تائید شود. اگرچه هنوز موضع رئیس جمهور آمریکا در خصوص این تحریم‌ها مشخص نیست اما با وجود اجرایی شدن برجام، به نظر می‌رسد که این اقدام مجلس نمایندگان آمریکا مورد تایید سایر کشورها قرار نگیرد.

در هر صورت باید دید عملکرد دستگاه دیپلماسی سیاسی و اقتصادی کشور ما تا چه حد می تواند اثر شیطنیت های آمریکایی ها را کمرنگ تر کنند. تاثیر این بازی های غیر اخلاقی هر چند که مورد قبول سایر کشورها نباشد می تواند شرایط ثبات در اقتصاد کشور ما را تحت تاثیر قرار دهد. امید به سرمایه گذاری داخلی و خارجی تنها در شرایط مساعد کسب و کار و آرامش سیاسی محقق می شود. آرایشی که این روزها که توسط آمریکایی ها مین گذاری شده است.

تمدید تحریم ها و امنیت سرمایه گذاری

آلبرت بغوزیان در گفت و گو با «ابتکار» می گوید: تحریم به طور قطع پدیده ای مثبت برای اقتصاد کشورها به حساب نمی آید و انزوای اجباری در بحث صادرات و کسب درآمد ارزی اثرگذار خواهد بود. از طرف دیگر بعد از مدتی بازارهای خود را از دست می دهیم و همین طور اقلام وارداتی مورد نیاز نیز محدود می شود. هزینه ناشی از دور زدن تحریم ها به طور قطع برای کشور ما سنگین بوده است و باعث ایجاد تورم شد.

این استاد دانشگاه می افزاید: تمدید تحریم ها امنیت سرمایه گذاری را در کشور با چالش مواجه می کند. قرارداد برجام قرار بود دست به این اعتماد سازی بزند و تحریم های ناشی از مسائل هسته ای برداشته شود. همچنین انتظار می رفت مناسبات بانکی ما که طی سال های تحریم بلوکه شده بود به مدار اصلی بازگردد. بعد از برجام انتظار بر این بود که در یکی دو سال شرکت های خارجی شرایط ایران را بررسی کنند و در نهایت در اقتصاد ایران دست به سرمایه گذاری بزنند. اما تمدید تحریم های 10 ساله توسط سنای آمریکا می تواند انتظارات ایجاد شده از فضای بعد از برجام را رو به وخامت پیش برد.

سکته در مسیر برجام

این کارشناس اقتصادی اظهار می کند: وضعیت به وجود آمده به گونه ای است که با هر سوء تفاهم و شلیکی همه چیز به حالت تحریم برگردد و در نتیجه اعتمادسازی صورت گرفته در بعد از برجام متزلزل شود.

وی می افزاید: آمریکایی ها تحریم های خودشان را حفظ کردند و به نظر می رسد قرارداد برجام در برگیرنده همه تحریم ها نبوده است. تحریم هایی که بعد از پیروزی انقلاب و با اتهام های واهی تروریستی به ایران زده می شد با تحریم های هسته ای متفاوت است.

بغوزیان تصریح می کند: برداشتن تحریم های هسته ای فضای آرامی را برای کشورمان به وجود آورد که اگر همین روند برجام خوب پیش می رفت شاهد اتفاقات بهتری بودیم. این تمدید تحریم ها در زمان بدی اتفاق افتاد و اگر در فاصله دورتر اتفاق

می افتاد اعتمادسازی عمیق تر شکل می گرفت و در نتیجه تمدید آن اثر کمتری داشت. انتظارات به وجود آمده در مسیر بهبود بود و فضای اقتصادی کشور به سمت مراوادات خارجی بیشتر حرکت می کرد. این اتفاق سبب شد تا سکته ای در مسیر اعتماد سازی ایران برای سرمایه گذاری به وجود آید.

تمدید تحریم ها بی اثر است؟

تمدید تحریم‌های آمریکا بر علیه ایران هرچند که از منظر سیاسی نوعی نقض تعهدات آمریکا در برجام به شمار می‌رود اما برخی فعالان اقتصادی و تجاری معتقدند که این تحریم‌ها تاثیری بر اقتصاد ایران ندارد چرا که این تحریم ها از سالها قبل بر علیه ایران وضع شده است.

در این خصوص، رضی میری، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفت‌وگو با مهر با بیان اینکه تمدید تحریم‌های ۱۰ ساله آمریکا بر علیه ایران بطور حتم خبر خوبی نیست، گفت: این تحریم‌ها هنوز برای ما یک تهدید است و ما نمی‌دانیم که چگونه و برای چه مواردی اعمال خواهد شد و باید عکس العمل سایر کشورها را هم ببینیم.

وی با بیان اینکه سایر کشورهای اروپایی با آمریکا هم‌رای نیستند، افزود: بطور حتم این کشورها عکس العمل نشان خواهند داد بنابراین هنوز نمی‌توان در رابطه با اعمال این تحریم‌ها بر علیه ایران نظر قطعی داد وباید منتظر عکس العمل سایر کشورها بمانیم.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه باید جهت گیری‌ها و حاشیه‌های این خبر بررسی شود، اظهار کرد: بطور کلی در اعمال تحریم‌ها دیدگاه اروپاییان و روسیه هم اهمیت زیادی دارد چرا که ما چندین سال است که با آمریکا رابطه خوبی نداریم بنابراین اعمال تحریم‌های آمریکایی خبر جدیدی نیست و ارتباط با سایر کشورها برای ما اهمیت دارد.

میری با بیان اینکه این تحریم‌ها در گذشته هم بر علیه ایران وجود داشته است، گفت: در حال حاضر برجام برای ما اهمیت دارد و تحریم های ۱۰ ساله بر علیه ایران ربطی به برجام ندارد البته در ماهیت عملکردی، ضدبرجام به شمار می‌رود اما ما از نظر حقوقی آن را ضدبرجام نمی‌دانیم.

این فعال بخش تجارت با بیان اینکه به هرحال پس از برجام ما نیز ورود خودروهای آمریکایی به کشور را تحریم کردیم، افزود: ما نیز تحریم‌هایی را بر علیه آمریکا داشتیم بنابراین رابطه دو کشور از سال ها پیش خوب نبوده است. ضمن آنکه تصمیم گیران اصلی سران همه کشورهای ۱+۵ هستند که باید عملکرد آنها را سنجید.

وی ادامه داد: البته پس از برجام گشایش‌هایی در صادرات به آمریکا انجام شد از جمله اینکه صادرات فرش از سر گرفته شده است با این حال ما تجارت زیادی با آمریکا نداریم و این رابطه از سال ها پیش شکل نگرفته است.

اروپایی ها تمدید آمریکا را نادیده می گیرند

همچنین در این خصوص، مجیدرضا حریری، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با مهر با اشاره به اینکه تحریم‌ها از بیست سال پیش برقرار است، گفت: تمدید تحریم‌ها بیشتر بستگی به دولت وقت آمریکا دارد که آیا مصمم به اجرای آن هست یا نه.

وی با بیان اینکه در سال‌های گذشته شرکتهای اروپایی مانند توتال این تحریم‌ها را نادیده گرفتند، افزود: در آن سال‌ها هم آمریکا برخوردی با این شرکت‌ها نداشت بنابراین تحریم داماتو هیچگاه به صورت جدی بر علیه ایران اعمال نشد.

حریری با اشاره به اینکه اصولا اروپایی‌ها تحریم‌های یکجانبه آمریکا را جدی نمی‌گیرند، اظهار داشت: زمانی کشور ما در تنگنا قرار گرفت که تحریم‌های اتحادیه اروپا و شورای امنیت بر علیه ایران وضع شد بنابراین در حال حاضر که کشورهای اروپایی با آمریکا همسو نیستند، مشکلی برای ایران به وجود نخواهد آمد.

منبع:آسمونی