اختلاف دید و بازدید های عیدانه برای همسران
ماراتن سیزده روز زوجین
تا قبل از ترکیدن بمب لحظه سال تحویل بزرگترین اختلاف بین زوج های جوان این است که شنیدن این صدا در خانه کدام یک از پدرانمان باید باشد و بعد از آن هم برای اولین دید و بازدید ها کجا باید برویم؟ مشکل ساده ای که برای زوج ها بزرگ شده است. اگر نتوانستید به تفاهم برسید قرعه کشی کنید.
به آخرین روزهای اسفندماه نزدیک می شویم. تکاپوی خاصی بین خانواده ها برای تدارک دیدن برنامه های نوروزی به راه افتاده است. زن و شوهر ها، پدر و مادرها و فرزندان، زوج های جوان، تازه عروس و تازه دامادها تلاش می کنند که در این روزهای آخر سال همه کارهای عقب مانده خود را انجام دهند و با فراغ بال وارد سال جدید شوند. با نزدیک شدن به لحظه سال تحویل و پهن کردن سفره هفت سین و درست کردن سبزی پلو با ماهی این سوال پیش می آید که در کدام منزل باید این ثانیه های آخر را بگذرانیم؟
همسرانی که در دوره عقد به سر می برند، نمی دانند که لحظه سال تحویل را در خانه پدری خود باشند یا در کنار همسر و خانواده او؟ زوج هایی که در سالهای اولیه ازدواج شان هستند در کش و قوس رفتن به خانه کدام پدر مانده اند؟ اگر به این تفاهم برسند که لحظه تغییر فصل را در خانه خود بگذرانند باز مشکل حل نمی شود بلکه نکته دیگری ایجاد می شود که برای بازدید اول به کجا برویم؟ گاهی فقط مشکل پدر و مادرها نیستند و به اقوام و فامیل نیز می کشد. پاسخ این سوال ها را دکتر امیر محمد شهسوارانی روانشناس خانواده و جامعه شناس به مخاطبین تبیانی می دهد .
تبیان: دعوای لحظه سال تحویل زوج ها در سال های اول زندگی شان این است که اول کجا باید برویم. راه حل شما برای رفع این اختلاف نظر همسران در اولین ساعات عید نوروز چیست؟
در ارتباط با همسران، ما دو نوع زوج داریم: کسانی که در اصطلاح عید اولی هستند و زوج هایی که چند سال از ازدواج آنها گذشته است. در ارتباط با زوج های عید اولی چندین رویه وجود دارد که بهتر است به شکل فرهنگی و عرفی به آنها نگاه شود. در رفتن به خانه پدر دختر یا پدر پسر مسائلی وجود دارد که بخش عمده آن به فرهنگ مربوط می شود. مثل شب یلدا که وقتی کسی نوعروس است عرف این است که اولین شب یلدا را به خانه دختر ببرند.
باید بتوان برنامه ای گذاشت که به صورت ادواری، هر ماه در خانه یکی از اقوام یا در محلی، رستوران یا باغی افراد دور هم جمع شوند و اینگونه دورهمی های فامیلی تقویت پیدا می کند.
به همین صورت ما برای عید نوروز هم یک قواعدی به این شکل در برخی از خرده فرهنگ ها داریم. البته اگر قواعدی در این باره در عرف و خرده فرهنگ خانواده وجود نداشته باشد باید دید کدام یک از همسران می توانند در این حوزه کوتاه بیایند؟ یعنی برای او مهم نیست که در عید اول به کجا بروند.
گاهی در برخی از خانواده با توجه به عرف و فرهنگ هایی که دارند، افراد برنامه های مدون و مفصلی در روزهای اول یا دوم عید در خانه یکی از بزرگان فامیل دارند که همگی آنجا جمع می شوند. اما گر همسران نتوانند به تفاهم برسند بهترین گزینه این است که که یک قرعه کشی در ارتباط با این دید و بازدیدها انجام دهند. اگر امسال خانه پدر دختر قرعه درآمد سال بعد خانه پدرپسر و مجددا برای سال سوم می توانند قرعه کشی کند. زوجین اگر ندانند که اولویت بندی با رفتن به کجاست و در عین حال حساسیت فامیلی و قومی نیز نداشته باشند می توانند برای همه مراسم ها قرعه کشی را انجام دهند.
نکته دیگر بعد مسافت را نیز باید در نظر بگیرند. ممکن است خانواده پسر یا دختر در چند قدمی و خانه ای از زوجین باشند،بنابراین می توانند ابتدا به کسای که نزدیک تر است سر بزنند و بعد به خانه خانواده ای بروند که در فاصله بیشتری از آ«ها قرار دارد.
به طور کلی، این راه حل ها بیشتر به صورت اجماعی و توافقی است و می توان با فرآیند ساده ای چون قرعه کشی آن را حل کرد. و همه اینها در صورتی امکان پذیر است که ما یک رویه هنجاری یا عرف خاصی نداشته باشیم.
تبیان: خانواده ها چگونه باید به یک تصمیم واحد برای دید و بازدید های نوروز برسند؟
بهترین گزینه این است که همسران لیستی از دید و بازدیدهایی که می دانند در نوروز دارند، تهیه کنند. گرچه باز این امر احتمالی است چرا که ممکن است برخی از اقوام به مسافرت رفته باشند. گرچه در ایران اقوام برنامه های نوروزی را تا حدودی با همدیگر هماهنگ می کنند. گاهی برخی از بزرگان اعلام می کنند که چه روزی در خانه برای پذیرایی از مهمان ها هستند، با توجه به این برنامه ها زوجین می توانند لیستی را که نوشته پیگیری کنند و بر اساس روزهایی که دارند به مهمانی بروند.
در ارتباط با مهمانی های خانوادگی می توان نیز بر اساس بعد مسافت عمل کرد. در شهری مثل تهران بر اساس نقشه عمل کنند و به عبارتی به صورت منطقه ای به مهمانی و عید دیدنی بروند. حتی در شهرهای کوچک هم می توانند این رویه را اجرا کنند. در شهرهای شمالی یا مرکزی که شهرستانها یا شهرک ها به یکدیگر نزدیک هستند می توانند یک روز را به یک شهر اختصاص بدهند.
تبیان: نوروز به سبک امروزی کاری با زوج ها کرده است که هر روز اقوام خود را در خانه یکی از خویشان دیگرشان ببینند. در واقع آنها سیزده روز با هم برخورد دارند و گاهی این دیدار تا سال دیگر تجدید نمی شود. شما در این زمینه چه پیشنهادی دارید؟
رویه نادرستی که همراه با صنعتی شدن کشور پیش آمده است دید و بازدیدهای که به یک ماراتن یا شاید دو صد متر تبدیل شده اند. افراد تا 13 فروردین و به عبارتی تا نیمه اول فروردین به خانه همه اقوام زن و مرد باید بروند و تا سال آینده دیگر از همدیگر خبر نمی گیرند. این مهمانی ها همانند بازی رفت و برگشت فوتبال است. زوج های جوان اگر بتوانند رویه ای مبنی بر اینکه فاصله های دید و بازدید را به گونه ای طراحی کنند که به طور فرض تا خرداد ماه ادامه داشته باشد و الزاما نباید در این محدوده زمانی عید صورت بگیرد.
ما این ماراتن را داریم که در سیزده روز افراد مدام در خانه اقوام باهم از یک جا به یک جای دیگر می روند اما در طول سال دیگر همدیگر را نمی بینند. اما اگر بتوان برنامه ای گذاشت که به صورت ادواری، که هر ماه در خانه یکی از اقوام یا در محلی، رستوران یا باغی افراد دور هم جمع شوند و این دورهمی های فامیلی تقویت پیدا می کند.
این ماراتن دید و بازدید های عیدانه ممکن است باعث آسیب نیز شود چون هزینه های زیادی را مصروف خرید آجیل، شیرینی و میوه و ... می کند و ممکن است به دلیل مسافرت رفتن ها برخی از این اقلام فاسد شود. ولی اگر هزینه ها در ماه تقسیم شود به اصطلاح با "سیاه بهار" مواجه نمی شوند. اصطلاحی که اشاره به افزایش هزینه ها در عید و به عبارتی خوردن کفگیر به دیگ دارد.
در این رویه، بزرگان فامیل ممکن است این را نپذیرند ولی زوج های می توانند با هم این را اجرا کنند که در نوروز یک یا دو سری دورهمی فامیلی داشته باشند. با این سیستم می توان دورهمی های بیشتری داشت و متقابلا پیوند اجتماعی و خانوادگی قدرت بیشتری می گیرد.
