حضرت عباسی دیگر در سامراء !

عازم زیارت عتبات عالیات که می­ شوی، زیارت ائمه­ ی سامرا شاید نصیبت شود شاید نشود. حتی در سال­هایی که شهرهای مقدس نجف و کربلا در امنیت بسر می ­برد و زائران خود را به حضور می ­پذیرد، سامرا اما هنوز در هاله­ی غمناکی از غریبی فرو رفته است. مجاهدت­ های یاوران اهل ­بیت (علیهم­ السلام) راه را به سختی برای مشتاقان زیارت امامین عسکریین علیهم­االسلام باز می­ گشاید اما هم­چنان غربت سامرا بجای خود باقی­ست.

از سامرا گفتیم تا از وجود نورانی کسی سخن بگوییم که در سایه سار پدر و برادر خود آرمیده و همان­گونه که در حیاتش خط مکتب اهل بیت را رهنما بود، مزار و بارگاه شریفش نیز پرچمدار راه خداست.

وقتی راهی سامرا می­ شوی، در 50 کیلومتری جنوب سامرا، شهری ست بنام "بلد" و مشهد مردی است جلیل القدر از خاندان رسالت که نورانیت حرمش از زائران آن دیار، دل می­برد. امامزاده "سید محمد" فرزند بلافصل امام دهم، امام هادی علیه ­السلام است.

حضرت امام هادی علیه السلام، فرزند بزرگوار و شایسته ­ای داشتند به نام محمد. کمالات والای برادر امام حسن عسکری علیه السلام در حدی بود که مردم گمان می ­کردند پس از امام هادی علیه السلام، محمد، امام یازدهم است. اما وفات سید محمد در ایام جوانی و در زمان حیات پدر، این گمان را تغییر داد. صاحب مفاتیح الجنان در توصیف شخصیت جناب سید محمد می­ نویسد: "در جلالت آن جناب بس است كه قابلیت و صلاحیت مقام امامت داشت و فرزند بزرگتر حضرت هادى علیه السّلام بود، و حضرت عسکرى علیه السّلام در مرگ او گریبان چاك زد."[1]

سیدمحمد در حوالی مدینه در روستایی بنام صریا متولد شد. هنگامی که کودک بود، متوکل عباسی پدر بزرگوارش امام علی النقی الهادی علیه السلام را به سامرا برد اما محمد 5 ساله در زادگاه خود ماند تا سنین جوانی که به محضر پدر عالی­ مقامش شرفیاب شد.[2]

محمد، فرزند جوان امام هادی علیه­ السلام به بیماری سختی مبتلا شد. درباره ­ی این بیماری که عامل رحلت او از این جهان فانی بود، دو احتمال وجود دارد: یکی اینکه یک بیماری و واقعه­ ی طبیعی بوده است. دوم این­که حکومت عباسی وجود مؤثر او را برنتافته و او را مسموم کرده باشد.
در هر حال، بیماری و رحلت محمدبن علی الهادی (علیهماالسلام)، برای دو امام عزیز ما، سخت و جانکاه و گران بوده است. اندوه عمیق امام حسن عسکری (علیه ­السلام) در سوگ برادر بزرگوارش محمد - آن­گونه که در توصیف صاحب مفاتیح ذکر شد- نشانه ­ی روشنی از بزرگی مقام سید محمد دارد و ماجرای دیگری را در تاریخ زندگی آل ­الله علیهم­ السلام در ذهن­ها تداعی می ­کند؛ آن­جا که حضرت سیدالشهدا علیه ­السلام در واقعه ­ی عظیم عاشورا و در کنار پیکر حضرت عباس، برادر علمدارش به خاک می­ نشیند و شهادت آن برادر وفادار را کمرشکن می­ خواند.

بعضی علاوه بر این، به دلایل دیگر از جمله وجود کرامات فراوان و برآوردن حوائج بسیاری از زائران و متوسلان به آن حضرت، امامزاده سید محمد را شبیه حضرت ابالفضل العباس علیهماالسلام می ­دانند.
شباهت دیگر آن است که سید محمد همانند حضرت عباس علیه­ السلام، عموی بزرگوار امام عصر حضرت مهدی (عج ­الله­ تعالی­ فرجه ­الشریف) است و بعید نیست که همانند حضرت عباس، نزد امام حیّ ما منزلتی والا داشته باشد و بعید نیست که وقتی به زیارت بارگاه سید محمد دعوت شده باشی، در همان زمان قدوم مبارک آن برادرزاده ای که امام زمین و زمان است، به صحن و سرای حرم سید محمد رسیده باشد و عطر حضورش، حرم عمو را پر کرده باشد.
شاید ملائکی که حرم سید محمد را طواف می­ کنند، به یمن قدوم امام زمان(عج)، برای دعاهای تو، آمین بلندتری بگویند و خرسندی روح مطهر سیدمحمد از زیارت برادرزاده ­ی عزیزتر از جان، حوائج تو را در آن حرم دلنواز، زودتر برآورده سازد. و چه امید زیبایی است که می­ توان در حرم همه­ ی فرزندان پیامبر مهربانی، امام زمان خود را به زیارت برد؛ این امید که شاید همین الآن، آخرین امید همه­ ی بشریت، مثل من زائر این حرم باشد؛ حال و هوای زیارت­هایمان را عوض می­ کند.

شاید حرم سید محمد در نزدیکی سامرا و در جوار حرم امام هادی، امام حسن عسکری، نرجس خاتون و حکیمه خاتون علیهم صلوات الله یعنی پدربزرگ، پدر، مادر و عمه­ ی پدر حضرت حجت سلام الله علیه، آن امید را پررنگ­ تر داشته باشد.

سید محمد در میان اهالی عراق، به برآوردن حوائج مشهور است و به قدری در چشم آن مردمان عظمت دارد که قسم به آن بزرگوار را بسیار عظیم و سنگین می­ دانند.

نکته ­ای که درباره­ ی حرم ­های مقدس ائمه­ ی معصوم علیهم ­السلام و فرزندان ایشان باید در نظر داشت، این است که زیارت و زیارتگاه آن بزرگواران، تنها اسباب رفع حوائج مردم را فراهم نمی­ کند. این بخشی جزئی از دستاوردهای زیارت ایشان است. اگر فقط این بود، دلیلی نداشت که دشمنان اسلام، وحشیانه و با اصرار، به مرقد مطهر اهل بیت و فرزندانشان حمله کنند.  

مثلا اگر حرم حضرت سید محمد، تنها جایگاهی برای شفای بیماران و حل مشکل زندگی مردم بود، به کجای عالم کفر برمی­ خورد که در سال گذشته با یک عملیات انتحاری به مرقد مطهر ایشان حمله­ ی تروریستی کردند؟ نکته اینجاست که حرم اهل بیت علیهم السلام، علمدار راه خداست. این حرم­ ها، فانوس­ هایی هستند که در تاریکی ­های دنیا، راه خدا را روشن می­ کنند تا ما ایمن به مقصد زندگی برسیم و همین امر، بر دشمن شیطان صفت، گران می ­آید.

 پی نوشت:
[1] مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ترجمه انصاریان.
[2] رک: ویکی شیعه، دانشنامه مجازی مکتب اهل بیت علیهم السلام

---