تبیان، دستیار زندگی
در این طرح درس با انجام چند آزمایش تفاوت بین اسید و باز و نحوه انجام واکنش آن ها را آموزش می دهیم. از دانش آموزان بخواهید پنج بشر 250 میلی لیتری یا لیوان شیشه ای را روی یک میز در کلاس بچینند. 2- پیش از انجام آزمایش، بشرها را به ترتیب زیر آماده
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آب سیب یا آب انگور؟

اهداف

شناسایی اسید و باز و نحوه ی ترکیب آن ها

انگور

وسایل لازم

  1. بشر 250 میلی لیتری

    محلول کلرید آهن (III)

    محلول اسید تانیک

    اسید سولفوریک

    بالن 1 لیتری یا پارچ شیشه ای

    سه قطره چکان

طرح درس

1 - از دانش آموزان بخواهید پنج بشر 250 میلی لیتری یا لیوان شیشه ای را روی یک میز در کلاس بچینند.

2- پیش از انجام آزمایش، بشرها را به ترتیب زیر آماده کنید:

  1. بشر 1: خالی
  2. بشر 2: دو قطره محلول کلرید آهن (III)
  3. بشر 3: 5 میلی لیتر اسید سولفوریک
  4. بشر 4: خالی
  5. بشر 5: 5 میلی لیتر اسید سولفوریک

3- بالن یک لیتری یا یک پارچ بزرگ را با محلول اسید تانیک پر کنید.

4- برای انجام آزمایش پیشنهاد می شود برای دانش آموزان داستانی مانند داستان زیر  بسازید:

  1. الف) در یک میهمانی، از یکی از میهمانان با آب سیب پذیرایی می شود. (بشر 1 را از محلول درون بالن پر کنید.)
  2. ب) میهمان دوم، آب انگور میل دارد. مانند یک شیمیدان عمل کنید، مشکلی نیست. (بشر شماره 2 را از محلول بالن پر کنید تا محلول آبی رنگ (یا همان آب انگور) تولید شود.) و همین طور ادامه بدهید...

مایع زرد کمرنگ از یک بالن بزرگ در بشر اول ریخته می شود. وقتی که این مایع به بشر دوم ریخته شود، مایع آبی رنگی تولید می شود. با برگرداندن محتویات هر دو بشر به بالن، تمام محلول بالن، آبی می شود. وقتی از این محلول آبی در بشر سوم ریخته می شود، محلول بی رنگ تولید می شود. از مایع داخل بالن در بشر چهارم بریزید. محلول آبی است. بشر پنجم را پر کنید. دوباره محلول بی رنگ می شود. با برگرداندن محتویات بشرهای سوم و چهارم و پنجم به بالن، کل محلول بی رنگ می شود.

واکنش ها:

1- در بشر شماره 2، تانیک اسید با کلرید آهن (III)  واکنش داده و کمپلکس آهن (III) تانات با رنگ آبی تشکیل می شود.

2- وقتی آهن (III) تانات آبی رنگ را به بالن یک لیتری برمی گردانید، مقدار بیشتری از این کمپلکس تشکیل شده و تمام محلول رنگی می شود.

3- وقتی از محلول آبی رنگ در بشر 3 می ریزید، اسید سولفوریک کمپلکس آهن (III) را شکسته و محلول بی رنگ می شود.

4- محتویات بشر 3 و 5 را به بالن برگردانید. این کار موجب می شود تا همه کمپلکس های آهن (III) تانات تجزیه شده و محلول در بالن بی رنگ شود.

سیب

نکات:

1- تانیک اسید: غلظت این محلول مهم نیست. حدود یک قاشق اسید تانیک در یک لیتر آب باعث می شود این آزمایش به خوبی جواب دهد. رنگ این محلول باید زرد روشن باشد.

2- محلول کلرید آهن (III)  اشباع است.

3- از اسید سولفوریک غلیظ استفاده کنید. هنگام کار با اسید مراقب باشید.

ارزشیابی

در پایان این جلسه دانش آموزان باید بتوانند به این سوالات پاسخ دهند:

  1. 1-چرا محلول بی رنگ ناگهان آبی شد؟
  2. 2-چرا محلول آبی رنگ در مرحله بعد دوباره بی رنگ شد؟
  3. 3-آیا می توانید موارد استفاده ای برای تانات آهن (III) پیدا کنید؟ (تانات آهن (II) در تولید جوهر استفاده می شود. این ترکیب در هوا به آسانی اکسید و به تانات آهن (III) تبدیل می شود.)

مترجم: راضیه کریمی