آشنایی با اصطلاح تعارض عام و عام

تعارض عام و عام به تنافی میان مدلول دو دلیل عام می گویند.

تعریف
تعارض عام و عام، از اقسام تعارض ادله لفظی و به معنای تنافی مدلول دو دلیل عام است.

← مثال
مانند: تعارض دلیل «کل من بدّل دینه فاقتلوه» با دلیل «کل من بدّل دینه فلا تقتلوه».

اختلاف اصولیون اهل سنت
اصولیون اهل سنت درباره این نوع از تعارض ، اختلاف دارند:
۱. برخی هم چون «داود ظاهری» و «باقلانی» معتقدند در این گونه موارد باید توقف کرد، زیرا امکان جمع میان آن دو نیست؛

۲. برخی دیگر مانند «غزالی» و «شیرازی» معتقدند مطلقا بین آن دو تعارض وجود ندارد و وجود چنین چیزی در شریعت امکان ندارد، زیرا مستلزم متهم نمودن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به تناقض و عدم صدق است.

۳. جمهور اصولیون ، متکلمان و محدثان اهل سنت معتقدند امکان وقوع تعارض میان آن دو وجود دارد و احکام و قواعد تعارض درباره آنها جاری می‌گردد.

نکته
از نظر اصولیون شیعی ، در این موارد قواعد باب تعارض جاری است. [۱] [۲]

ــــــــــــــ
پانویس
۱. ↑ مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۲۳۳.
۲. ↑ التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص (۴-۳).

منبع: پایگاه اینترنتی ویکی فقه