تا همیشه باید درباره جنگ هشتسالهمان فیلم بسازیم
هنوز و تا همیشه باید درباره جنگ هشتسالهمان فیلم ساخته بسازیم. در طول تاریخ، ملتها، همیشه با موقعیتهای مشابه روبهرو میشوند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : چهارشنبه 1396/11/18 ساعت 11:33
بهرام توکلی از تجربهگراترین فیلمسازان سینمای ایران طی سالهای اخیر است. اما او اینبار خیلیها را حتی قبل از اینکه فیلم را ببینند، بهخاطر موضوعی که انتخاب کرده بود غافلگیر کرده است. اما اگر به سابقه توکلی برگردیم و آن را بررسی کنیم، درخواهیمیافت که او پیش از این هم تجربه ساخت آثاری در حوزه دفاع مقدس را داشته است. گفتوگو با بهرام توکلی، درباره فیلم «تنگه ابوقریب» که بخشهایی از آن به کل سینمای دفاع مقدس مربوط میشود را درادامه میخوانید.
آقای توکلی شاید خیلیها باتوجه به گونه فیلمهای قبلیتان تعجب کنند که شما فیلمی جنگی ساختهاید.
من به گونههای مختلف سینمایی علاقه دارم و آرزو دارم بتوانم تجربهای در زمینههای مختلف انجام بدهم، یکی از گونههای موردعلاقهام هم گونه جنگی است و البته زیرگونه جنگ ایران که خودش شاخه منشعب شده مستقلی از گونه سینمای جنگ است.
درباره «برف سرخ» برایمان بگویید که آن هم موضوعی مرتبط با جنگ داشت. ما کی میتوانیم این فیلم را تماشا کنیم؟
«برف سرخ» فقط چهارروز فیلمبرداری شد و بعد از چهارروز فیلمبرداریاش بهتعطیلی کشید، در حالحاضر چنین فیلمی وجود ندارد که بشود آن را تماشا کنید. شاید روزی بشود آن را هم کاملش کرد.
چطور شد که سراغ تصویر کردن این قسمت از جنگ رفتید؟
همهچیز با سعید ملکان و تعریف کردن ماجرای واقعی ۲۱تیرماه۶۷ شروع شد و ماجرای گردان عمار و «تنگه ابوقریب». من چیزی از این روز و این ماجرا نمیدانستم. به ماجرا علاقهمند شدم و در تمام مراحل تحقیق و نگارش و ریزترین مسائل ساخت فیلم، سعید ملکان با همه توانش کار را جلو برد و من و گروه در کنارش بودیم. این فیلم محصول همت، انگیزه، از خودگذشتگی، توان فنی و هنری و حمایت برادرانه سعید ملکان است.
فکر میکنید فیلم ساختن درباره جنگی که ۳۰سال از آن گذشته چطور میتواند برای امروز موفق و مفید باشد؟
با همان نگاهی که هر فیلم تاریخیای ساخته میشود، هنوز و تا همیشه باید درباره جنگ هشتسالهمان فیلم ساخته بسازیم. در طول تاریخ، ملتها، همیشه با موقعیتهای مشابه روبهرو میشوند. باید جزییات آنچیزی که ازسر گذراندند را با دقت بدانند تا بتوانند برای آینده درستتر تصمیم بگیرند. برای همین تصویر دقیق جنگ ما باید ثبت شود، اخلاقیات و نگاه و معرفت کسانیکه در این جنگ بودند باید دقیق ثبت شود، خیلیوقتها خیره شدن به گذشته مفیدتر است تا کاری بهظاهر معاصر انجام دادن.
در پرداخت صحنههای جنگی و اکشن از چه الگوی بصریای الهام گرفتید؟
مهمترین الگوها درباره جنگ ایران و عراق مستندهای شهید آوینی و مستندهای دیگر هستند که بارها تماشایشان کردم. بهجز این، قطعا آرشیو ناخواسته و خودکاری از تمام فیلمهای جنگی ساخته شده دنیا درون ذهن فیلمساز هست که البته سعی کردم تصاویری ثبت شوند که جنگ خودمان را یادآوری کند و از چارچوب جنگ بومی و ملی ما خارج نشود و البته صرفا بازسازی مستند هم نباشد و در قالب فیلم داستانی و میزانسنهای سینمای داستانی برای تماشاچی جذاب باشد. تلاش برای حفظ تعادل بین این دو خواسته، چالش اصلی طراحی میزانسنها و طراحی اکشنهای فیلم بود.
این فیلم برای چهگروهی از مخاطبین ساخته شده است؟
گروهبندی خاصی در ذهنم نبود. هرکسیکه به تاریخ کشورش و افرادی که در آن نقش داشتند علاقهمند است، میتواند مخاطب فیلم باشد. جنگ هشتساله بخشی بسیار مهم از تاریخ معاصر ماست.
«تنگه ابوقریب» به ایدهآلی که در ذهن داشتید چقدر نزدیک است؟
من، سعید ملکان و تمام گروهم همه تلاش خودمان را صرف این فیلم کردیم. درباره یک فیلم باید بعد از گذشت زمان نظر دقیقتری داد. باید کمی از فیلم فاصله بگیرم.
از سینمای جنگی خودمان کدام فیلمها را میپسندید؟
فیلمهای جنگی رسول ملاقلیپور،احمدرضا درویش و ابراهیم حاتمیکیا. اینها با فیلمهای جنگیشان زیرگونه سینمای جنگ ایران را پایهگذاری کردند و هرکدام فیلمهای درخشانی دارند که برای همیشه در صدر ویترین سینمای جنگی ایران باقی خواهد ماند.
منبع: خبرگزاری صبا/میلاد جلیل زاده