تبیان، دستیار زندگی

مروری بر گذشته ی شهرداری تهران

چند سانتی‌متر برف استمداد ندارد!

در روزهای برفی بهمن ماه با تمام خوشحالی که مردم برای این موهبت الهی در این شرایط خشک آب و هوایی داشتند، صحنه هایی را در سطح شهر و خیابان های پایتخت می دیدیم که بسیا جای تعجب داشت...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
شهرداری
شهرداری یک موسسه عمومی غیردولتی است که در ۱۲ خرداد سال ۱۲۸۶ خورشیدی با نام بلدیه تهران، تأسیس شد و مدیریت شهری شهر تهران را به عهده دارد.

شهرداری تهران

مسئولیت مدیریت این سازمان با شهردار تهران است که پیش از این با حکم وزیر کشور ایران منصوب می‌گردید اما اکنون از طریق رای‌گیری در شورای شهر تهران انتخاب می‌شود. (1)

طرح جامع شهر تهران در زمان شهرداری غلامرضا نیک‌پی تدوین شد.


تهران تنها شهری است که شهردار آن برخلاف دیگر شهرهای ایران توسط شورای شهر و نه با نظر وزارت کشور تعیین می‌شود.

شهرداری تهران شامل ۲۲ منطقه است که مدیریت هر منطقه به عهده شهردار آن منطقه است که توسط شهردار تهران انتخاب می‌شود و با نظارت معاون امور مناطق فعالیت می‌کند. هر منطقه شامل تعدادی ناحیه می‌باشد. در کل تهران دارای ۱۲۲ ناحیه است که با اجرای طرح ناحیه محوری در دوره قبلی شهرداری هر ناحیه یک شهردار ناحیه نیز دارد که توسط شهرداران مناطق تعیین می‌گردد .(2)

۴۶ سال پیش شهر تهران با همین مشکلات دست و پنجه نرم می‌کرد!

۴۶ سال پیش در چنین روزهایی، شهر تهران با همین مصائبی دست و پنجه نرم می‌کرد که امروز پس از گذشت حدود نیم قرن همچنان از آن‌ها عبور نکرده است؛ از قفل شدن شهر در یک روز برفی گرفته تا آسفالت ترک‌برداشته خیابان‌ها و صحنه ناخوشایند زباله‌های پراکنده در برخی معابر. بررسی مشکلات شهر تهران آن روز‌ها نیز همچون امروز در صدر عناوین خبری بسیاری از روز‌نامه‌ها بود. از همین رو روزنامه اطلاعات، از غلامرضا نیک‌پی شهردار وقت پایتخت برای گفت‌و‌گوی رودررو با شهروندان تهرانی دعوت به عمل آورد و گزارش این دیدار را در روزهای ۱۳، ۱۶ و ۱۷ بهمن‌ ۱۳۵۰ منتشر کرد:

شهردار تهران برای اولین بار رودرروی پانصد نفر همشهری قرار گرفت و نود دقیقه تمام با خونسردی کوشید تا پاسخی مناسب برای پرسش‌های پیاپی همشهری‌ها بیابد و پرده از حقایق و امکانات شهرداری پایتخت برگیرد.

پانصد نفری که در تالار اجتماعات موسسه اطلاعات گرد آمدند، هر کدام یک سینه درد دل داشتند چنانکه به هنگام اعلام آمادگی شهردار برای پاسخگویی همه حاضرین به پا خاستند و رئیس جلسه به ناگزیر گفت: «مگر ممکن است که همه حاضرین در یک جلسه، ناطق باشند؟! من تاکنون هرگز یک چنین جلسه‌ای ندیده‌ام! برای من کاملا تازگی دارد که همه حاضرین در یک جلسه، به سخن گفتن و سخنرانی، اظهار علاقه بنمایند!»

با همه این احوال، شهردار تهران که گاه با عینک خود بازی می‌کرد و گاه نیز که همه برگ‌های برنده را یکجا در اختیار داشت، مشت بر تریبون می‌کوبید؛ هرگز از میدان به در نرفت و حتی در جایی که از چهره‌ها ناباوری را می‌خواند، از سوگند یاری می‌جست تا آسان‌تر راهی به دل‌ها بگشاید.

بنا به ابتکار روزنامه اطلاعات پانصد نفر از ساکنین گوشه‌و‌کنار تهران توانستند مشکلات خود را مستقیما با آقای غلامرضا نیک‌پی، شهردار پایتخت، در میان بگذارند. ریاست جلسه را محسن ویژه، رئیس شورای عالی شهر، بر عهده داشت و رستگار رازی، دبیر شورا نیز در جلسه حضور داشت. در این جلسه پرشور، شهردار پایتخت هم با پرسش‌های گوناگون استادان دانشگاه، فرهنگیان، نمایندگان محلات، شخصیت‌های صنفی و هنرمندان از جمله صادق بهرامی، فریدون فرخزاد و همایون، روبه‌رو بود و هم با درد دل‌های بی‌شمار مردم کوچه و بازار.(3)

شهردار پایتخت گفتار خود را با سپاسگزاری از حضور همشهری‌ها در جلسه و دعوت موسسه اطلاعات آغاز کرد و از آنجا که می‌دانست شاید در یک چنین جلسه‌ای برای شهرداری فرصت درد دل پیش نیاید، رشته کلام را به گله از همشهری‌ها کشید!

در واقع شهردار به همشهری‌های گله‌مند یادآور شد که شهرداری هم متقابلا از آن‌ها گله‌هایی دارد! 



شهردار در دنباله سخنان خود، فرصت گران‌بهایی را که به دست آورده بود به سادگی از دست نداد و سفره درد دل شهرداری را در مقابل آنان گشود و افزود که شهرداری حتی یک لحظه هم بیکار نمی‌نشیند: «درست بیست دقیقه بعد از اینکه برف نشست ۱۲ گریدر و نزدیک به ۴۰ کامیون شروع کردند به کار و سریع‌تر از این نمی‌شد اقدام کرد، یعنی آتش‌نشانی هم به زحمت می‌تواند به این سرعت خودش را به محل برساند. در هر جای دنیا فرصتی باید باشد تا ماشین برسد و عمل کند و در این موقع من از رادیو خواهش کردم تا مسئله را به اطلاع مردم برساند و نمی‌دانم این را گفت یا نه و شنیدم که رادیو اعلام کرده که شهردار از همشهریان استمداد طلبیده! من استمدادی نطلبیدم. اگر زمان استمداد برسد مسلما بدانید خواهم خواست و مسلما فرد فرد مردم هم کمک خواهند کرد. چند سانتی‌متر برف که استمداد ندارد. من تقاضا کردم که رانندگان بدون زنجیر و با تایر کهنه حرکت نکنند و در نتیجه خودشان و سایرین را هم در زحمت نیندازند.»


پی نوشت:
1- «مرکز پژوهشها - قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیر دولتی»
2- «صفحه اصلی سایت رسمی شهرداری تهران»
3- مشکلات تهران در نیم قرن پیش؛ حکایت همچنان باقی است، سایت تاریخ ایرانی