غذاها چطور در اثربخشی داروها نقش دارند؟

غذاها از مهم‌ترین و متغیرترین عواملی هستند که بر عملکرد داروهای خوراکی در بدن تأثیر می‌گذارند. به همین جهت، پیشگیری از تداخل غذا – دارو، بسیار دشوار بوده و در حال حاضر نیز مطالعات بیشتری نسبت به تداخل دارو - دارو انجام شده است تا تداخل غذا - دارو.

با این حال غذاها نیز از طرق مختلف بر اثربخشی داروها اثر می‌گذارند:

تداخل نوشیدنی‌های الکلی با استامینوفن: هنگامی که از دردهای عضلانی، سردرد، آرتریت و ... رنج می‌برید، مصرف استامینوفن اگرچه این دردها را کاهش می‌دهد اما احتمال ابتلا به آسیب‌های کبدی را نیز بالا می‌برد. احتمال ابتلا به این آسیب‌ها زمانی سه برابر می‌شود که هم‌زمان هم داروهای ضد دردی مانند استامینوفن مصرف شود و هم نوشیدنی‌های الکلی نوشیده شود.

تداخل داروهای ضد آکنه با هویج: مصرف هم‌زمان داروی ضد آکنه مانند ایزوترتینوئین (آکوتان و دکوتان) با داروهای داکسی سیکلین، مینوسیکلین، تتراسیکلین، متوترکسات، مکمل‌های حاوی ویتامین آ و هر نوع مکمل برای افزایش یا کاهش وزن و بدن‌سازی ممنوع است. توصیه می‌شود از مصرف الکل هم خودداری شود زیرا باعث عوارض کبدی خواهد شد. بهتر است در طول درمان این دارو از زیاده‌روی در مصرف آب هویج (بیش از دو لیوان در روز) خودداری کنید چراکه این دارو از مشتقات ویتامین آ تولید شده است و زیاده روی در مصرف آب هویج همزمان با آن ممکن است باعث آسیب کبدی شود.

تداخل داروهای شل کننده رگ‌های خونی با موز: این دسته داروها از قبیل کپتوپریل، انالاپریل و لیزینوپریل رگ‌های خونی را شل کرده و منجر به جریان خون بهتر می‌شوند. مصرف این داروها پتاسیم را در بدن افزایش می‌دهد بنابراین اگر ما مواد غذایی حاوی پتاسیم بالا را به همراه این داروها مصرف کنیم، این وضعیت می‌تواند منجر به نامنظم شدن ضربان قلب شود. از مصرف موز، پرتقال، و جانشین‌های نمک در صورت استفاده از این داروها، پرهیز کنید.

تداخل آهن و آنتی بیوتیک با لبنیات: هیچ‌گاه از شیر برای بلعیدن قرص‌های حاوی آهن یا آنتی بیوتیک ها استفاده نکنید. مصرف همزمان این دو باعث چسبیدن داروها به لبنیات می‌شود و یک ترکیب را تشکیل می‌دهد که اگرچه خطرناک نیست اما مانع تأثیر کافی ویتامین یا آنتی بیوتیک می‌شود. بعد از مصرف این داروها دو ساعت صبر کنید و بعد از آن، محصولات لبنی را مصرف نمایید.

تداخل داروهای ضد تشنج با ویتامین دی: برخی داروهای ضد تشنج مانند دیلانتین و فنی تک در جذب کلسیم و ویتامین دی محدودیت ایجاد می‌کنند. این در حالی است که کلسیم و ویتامین دی هر دو برای تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان ضروری هستند. اگر از داروهای ضد تشنج استفاده می‌کنید، حتماً در ساعات اوج نور خورشید، روزانه ۱۵ دقیقه از نور آفتاب بهره ببرید و به میزان کافی هم لبنیات مصرف کنید.

تداخل داروهای کاهنده کلسترول با گریپ فروت: تداخل داروهایی مانند آترووستاتین یا سیمواستاتین با گریپ فروت حتمی است و عارضه جانبی این داروها را افزایش می‌دهد. دردهای عضلانی یکی از این عوارض است. در عوض می‌توانید به جای گریپ فروت، از پرتقال و لیمو استفاده کنید چون عوارض این‌چنینی ندارند.

تداخل داروهای رقیق کننده خون با سبزیجات تیره رنگ: داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین با سبزیجات تیره رنگی مانند کاهو نیز شناخته شده است. این داروها منجر به توقف تولید ویتامین کا در کبد می‌شوند و از لخته شدن خون ممانعت می‌کنند. اما سبزیجات تیره رنگ سرشار از ویتامین کا هستند و در صورت مصرف با داروهای رقیق کننده خون، با آن‌ها تداخل ایجاد می‌کنند. در مورد زمان مصرف این سبزیجات، و در صورتی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، با پزشکتان مشورت کنید.

---

منبع: آوای سلامت