ماه گرفتگی 11 بهمن و نماز آیات

غروب خورشید تقریبا ۲۰ دقیقه قبل از اذان مغرب در نقاط مختلف کشور اتفاق می‌افتد. در ساعت ۱۷.۳۸ دقیقه ماه گرفتگی کلی تمام می‌شود به این معنا که ماه که کامل گرفته می‌شود شروع به باز شدن می‌کند و گوشه‌ای از آن پدیدار می‌شود و در ساعت ۱۸.۴۱ دقیقه قرص کامل ماه قابل مشاهده خواهد بود.
نماز آیات باید قبل از ساعت ۱۸:۴۱ دقیقه خوانده شود و در غیر این صورت قضا خواهد شد.
در صورت ابری بودن هوا اگر کسی به محاسبات نجومی در زمینه ماه گرفتگی و خورشید گرفتگی اطمینان دارد طبیعتا همین امر را که گفته شد، به آن عمل کند و اگر کسی اطمینان ندارد، یا باید خود مشاهده کند و یا افرادی که شاهد این رویداد بودند این موضوع را نقل کنند.

بهترین نقاط برای دیدن ماه گرفتگی

امشب ماه‌گرفتگی وقتی آغاز می‌شود که ماه در پهنه ایران هنوز طلوع نکرده است. تقریبا زمانی که ماه‌ گرفتگی در ساعت 17به اوج خود می‌ رسد ماه در ایران طلوع می‌کند و به این ترتیب مناطق شرق کشور بخش بیشتری از خسوف را تماشا خواهند کرد.
بهترین نقطه برای دیدن این ماه‌گرفتگی، سرخس در استان خراسان رضوی است. ماه در این شهر ساعت 16:46:28 طلوع می‌کند و 52 دقیقه خسوف کلی در افق باز و عاری از ابر و غبار قابل مشاهده خواهد بود. مشهد و زابل و زاهدان نیز وضع خوبی برای دیدن خسوف کلی دارند. تقریبا هموطنان تا نیمه مرکزی ایران می‌توانند بخش‌هایی از ماه‌گرفتگی کلی را ببینند.
اما در نیمه غربی کشور بخش‌هایی از خسوف به صورت جزئی و نهایتا نیم‌سایه‌ای دیده خواهد شد. در تهران 9دقیقه پس از طلوع ماه، خسوف کلی به پایان می‌رسد. بهتر است منظره زمینی خوبی را برای عکاسی درنظر بگیرید. برای مثال در شمال شهر تهران در صورت شرایط جوی خوب و هوایی تمیز از روی قله دماوند طلوعی زیبا خواهد داشت! [1]
در این شرایط یکی از دستوراتی که در منابع دینی وارد شده است خواندن نماز آیات می باشد.

نماز آیات چگونه خوانده می شود؟
آسانترین شکل نماز آیات که دو رکعت می باشد اینگونه است. ابتدا پس از نیت و تکبیرالاحرام سوره حمد را می خوانید، بعد یک سوره را 5 قسمت می کنید، مثلا سوره مبارکه قدر،
توجه: چون برخی از مراجع بسم الله الرحمن الرحیم را یک جزء مستقل از سوره نمی دانند بهتر است اینگونه خوانده شود تا موافق نظر تمام مراجع باشد.
همانند نماز صبح دو رکعت اما هر رکعت 5 رکوع
1️⃣- پس از حمد می گویید: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ * إِنّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ »
سپس به رکوع رفته و ذکر رکوع را می گویید.
2️⃣از رکوع بلند می شوید و فقط آیه دوم را می گویید: « وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَةُ الْقَدْرِ »
سپس به رکوع رفته و ذکر رکوع را می گویید.
3️⃣از رکوع بلند می شوید و فقط آیه سوم را می گویید: «لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْر ».
سپس به رکوع رفته و ذکر رکوع را می گویید.
4️⃣از رکوع بلند می شوید و فقط آیه چهارم را می گویید: « تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْر ».
سپس به رکوع رفته و ذکر رکوع را می گویید.
5️⃣از رکوع بلند می شوید و فقط آیه پنجم را می گویید: «سَلامٌ هِیَ حَتّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ».
سپس به رکوع رفته و ذکر رکوع را می گویید و بر می خیزید و سپس به سجده رفته و دو سجده انجام می دهید و بعد براى رکعت دوم قیام کنید و رکعت دوم را همانند رکعت اول که دربالا توضیح دادیم می خوانید ودو سجده را بجا آورد و بعد از آن تشهد بخوانید و سلام دهید.
ضمنا افرادی که نمی توانند تمرکز کنند می توانند با رعایت احترام، قرآن را در سجاده روی رحل قرار بدهند و به آن نگاه کنند.
نماز آیات به شکل های دیگری نیز قابل خواندن است که قبلا در مطالب گذشته به آن پرداخته شده است. [2]

خورشید و ماه گرفتگی در قرآن؛ آری یا خیر؟

قرآن کریم تمام مسائل را بیان می كند، ولی انسان های عادی آنها را نمی فهمند؛ و فهمیدن بیان "همه چیز" از قرآن منحصر به پیامبر (صلی الله و علیه وآله) و ائمه (علیهم السلام) است. چانچه مرحوم علامه چهار روایت را در ذیل همین آیه ذكر می كند، به این مضمون كه ائمه همه چیز را از قرآن می فهمند، پس آنها باید بیان كنند.[3]
آیاتی در قرآن وجود دارد، كه یا با صراحت و یا با اشاره، مسائل مورد سئوال را مطرح نموده است، كه این آیات در چند قسمت مطرح می شود:
الف: آیاتی كه درباره حركت زمین وارد شده است. مجموعاً 82 آیه در قرآن درباره زمین آمده است كه قسمتی از آنها درباره بیان جاذبه زمین[4] و یا اندازه زمین و... می باشد.
ب: خورشید و ماه اولا: خداوند می فرماید: خورشید و ماه هم حركت دارند.[5] كه مراد یا حركت دورانی به دور خویش است، و یا حركتی است كه همراه منظومه شمسی دارد.[6] و ثانیاً: این حركت منظم است، نه برای خوشید سزاوار است كه به ماه رسد، و نه ماه به خورشید هر كدام از آنها در مسیر خود شناورند.[7]
و ثالثاً: قرآن می گوید: نور خورشید از خودش، و نور ماه اكتسابی است. خدا در میان آسمان چراغ روشنی (سراج) و ماه (منیر) نور بخشی آفرید.[8] سراج به معنی چراغ است كه نور از درون خودش سرچشمه می گیرد، و این متناسب با وضع خورشید است كه طبق تحقیقات مسلم علمی، نورش از خود اوست. بر خلاف ماه كه تعبیر به منیر یعنی "روشنی بخش" شده كه نورش از خودش نیست.[9]
از مجموع اینها مساله خسوف و كسوف به خوبی قابل پیش بینی است. چون ممكن است در طول این حركت منظم، سیارات در مقابل هم قرار گیرند كه خسوف و كسوف پدید می آید. دانشمندان هم از حركات منظم زمین و خورشید، مساله خسوف و كسوف را پیش بینی می كنند.[10]
این ائمه (علیهم السلام) هستند كه باید اشارات قرآن را بیان كنند، و ما می بینیم كه در روایات به خوبی به مساله خسوف و كسوف اشاره شده است.[11]

پی نوشت:
[1]- صحبت های حجت الاسلام مهدی یوسف وند
[2]- همان
[3]- طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، قم، دار الكتب الاسلامیه، ج12، ص 350.
[4]- فاطر/41؛ رعد/2؛ لقمان/10.
[5]- انبیاء/33.
[6]- تفسیر نمونه، ج13، ص 399.
[7]- یس/40.
[8]- فرقان/61.
[9]- تفسیر نمونه، ج15، ص 144.
[10]- تفسیر نمونه، ج23، ص 82 .
[11]- بحارالانوار، ج 58، ص 178 و صحیفه سجادیه.

---

منابع:
سایت خبر آنلاین
کتاب های احکام معیاری، احکام دو دقیقه ای، از واجبات چه می دانیم و نگاهی به فلسفه احکام، حجت الاسلام محمود اکبری
سایت اندیشه قم
سایت هدانا