ساخت چسب زخم طبیعی، دستاورد برتر دوره دوم پژوهشسرای ابن شهر آشوب ساروی در بخش سمینار

دوازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.
در این دوره از جشنواره تعداد 126  گروه در بخش های سمینار های علمی، غرفه های نمایشگاهی و مسابقات به عنوان گروه های برتر، برگزیده و معرفی شدند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
  مقطع: دوره دوم متوسطه
موضوع: ساخت چسب زخم طبیعی
نام مدرسه: پژوهشسرای ابن شهر اشوب ساروی
نام استاد: مریم سید حسینی
دانش آموزان: فاطمه بارانی، سبا اسفندیاری، سمیرا اکبری، زینب دیوسالار

چکیده:
عفونت های زخم در بیمارستان سوختگی به عفونت هایی گفته می شود که افراد بستری در ایام اقامت خود در بیمارستان به آن مبتلا شده و علائم آن در بیمارستان به ویژه در زخم های سوختگی آشکار می گردد. هنگامی عفونت زخم در بدن بیمار سوختگی ایجاد می شود که میکرو ارگانیسم های بیماری زا از موانع دفاعی بگذرند و در بدن میزبان مستقر شوند. سپس تکثیر یابند و روابطی با میزبان خود برقرار سازند که معمولاً برای میزبان زیان آور است. برخی از این زخم های سوختگی در مرحله مراقبت از بیمار در بیمارستان ایجاد می شود و علائم آن پس از مرخص شدن بیمار ظاهر می شود.

مقدمه:
سوختگی ها از مهم ترین حوادث و سوانح مرتبط با سلامت انسان می باشند که به دلیل عوارض شدید و میزان مرگ و میر بالا بسیار مورد توجه است.

برای حفاظت زخم از هجوم میکروب ها و جلوگیری از ایجاد عفونت از پوششی به نام پانسمان استفاده می شود.
همچنین برای جلوگیری و درمان عفونت زخم ها معمولاً از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود.

منشأ مسئله
سوختگی از پرهزینه ترین بیماری هاست و از جنبه اقتصادی و فشارهای مالی که بر بیمار و اطرافیان وی و نهایتاً به کشور وارد می کند قابل تأمل است. با وجود پیشرفت های زیادی که در درمان بیماران سوخته به وجود آمده است، هنوز هم سوختگی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در جوامع بشری محسوب می شود.

زخم ها نوعی آسیب پوستی هستند و بعضی ها باعث ایجاد عفونت می شوند. برای درمان عفونت ها از آنتی بیوتیک استفاده می شود که از رشد باکتری جلوگیری می کند. متأسفانه استفاده نامناسب از آنتی بیوتیک ها پس از مدتی باعث مقاوم شدن باکتری ها نسبت به آن آنتی بیوتیک می شود.

با احیای طب سنتی در بسیاری موارد، بسته های گیاهان دارویی ارزان قیمت، جای شیشه ها و جعبه های گران قیمت دارو را خواهد گرفت و این نکته ای است که از فرط وضوح نیازی به توضیح آن نیست.

مواد و ابزار مورد استفاده برای تهیه چسب
·         عسل
مخلوطی از بزاق زنبور و شهد گل تشکیل شده است. به دلیل ورود برخی از آنزیم ها در بزاق زنبور باکتری نمی تواند در آن زنده بماند، بنابراین از عفونت زخم جلوگیری می کند. علاوه بر آن به دلیل خاصیت اسمزی بسیاری که دارد با جذب مایع سرم زخم باعث کاهش تورژسانس سلولی می شود. یکی دیگر از خصوصیات مهم عسل که آن را از داروهای ضد باکتری مجزا می سازد، نقش مستقیم آن روی زخم است ولی داروهای ضد باکتری فقط رشد میکروب ها را مهار می کنند و به سلول های انسان نیز آسیب می رسانند.

·         زردچوبه
حاوی خواص ضد التهابی بالایی است به همین دلیل می توان جایگزین مناسبی برای آسپرین و حتی ایبوپروفن باشد. علاوه بر آن می توان به خاصیت ضد عفونی کننده و آنتی باکتریالیسم آن اشاره کرد که روند التیام زخم را سریع تر می کند.


·         نانو ذرات اکسید روی
اکسید روی (ZnO) یکی نیمه رسانای مهم با شکاف نوار (eV37/3) و انرژی تحریک زیاد (meV60) در دمای اتاق است. در سال های اخیر اکسید روی عمدتاً به دلیل خواص نوری، الکترونیکی و پیزوالکتریکی منحصر به فرد، همچنین کاربرد بالقوه در سلول های خورشیدی، دیود های نشر نور آبی، حسگرها و کاهنده ها توجه زیادی را به خود جلب کرده است.

اکسید روی در دمای 1975 °c به اکسیژن و بخار روی تجزیه می شود، که این نشان دهنده پایداری نسبتاً بالای آن است. این ماده یک اکسید آمفوتر است و می تواند هم به عنوان یک باز و هم به عنوان اسید عمل کند.

اکسید روی عضوی از خانواده ورتزیت (مواد با ساختار شش ضلعی فشرده) و یکی از غنی ترین نانو ساختارها است.

این ذرات، زیست سازگار و ایمن بوده و می تواند در پزشکی به راحتی به کار رود. نانو ذرات اکسید روی یکی از ذرات معدنی پر کاربرد می باشد که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب خود مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از جمله خواص ویژه نانو ذرات ZnO می توان به پایداری شیمیایی بالا، ثابت دی الکتریک پایین، فعالیت کاتالیزوری بالا، جذب نور فروسرخ و فرابنفش و از همه مهم تر خاصیت ضد باکتری اشاره کرد.

تولید نانو ذره ها برای محصولات ضد آفتاب روز به روز در حال افزایش می باشد که بیشتر آنها متشکل از نانو دی اکسید تیتانیوم و نانو ذرات اکسید روی هستند.
 

ویژگی ها و کاربرد
این چسب طبیعی با کارایی همان داروهای صنعتی می تواند جایگزین دارو شود به طوری که هزینه درمانی آن و همچنین مضرات آن نیز  بسیار کمتر می باشد.

منابع:
·         درسنامه پزشکی آکسفورد ۱، چاپ نشر دانشگاهی، ۱۳۶۸
·         باکتری شناسی آزمایشگاهی، انتشارات دانشگاه امام رضا مشهد.
·         میکروبیولوژی عمومی؛ دکتر فریدون ملکزاده، انتشارات دانشگاه تهران.
·         باکتری‌شناسی عمومی، دکتر حس تاج‌بخش، انتشارات دانشگاه تهران.
·         بیمارستان سوانح سوختگی زارع ساری.
·         پایان نامه کارشناسی ارشد الهه افشارمنش با موضوع بررسی اثر نانو کامپوزیت ZnO/CNTS بر سنسورهای الکتروشیمیایی.
·         پایان نامه کارشناسی ارشد شهرام دیوسالار با موضوع بررسی شیوع عفونت های بیمارستانی در مرکز سوختگی زارع ساری.
·         Mahmudi, G., Nikpour, M., Azadbakht, M., ZAnjani, R., Jahani, MA, Aghamohammadi, A. , Jannati, Y.(2015) .
·         The Impact of Turmeric Cream on Healing of Caesarean Scar. West Indian Medical Journal, 64 (4), 400-406.

برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.
 
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: نگار تجملیان-  تنظیم: نسرین صادقی