آیین های همسان بودا

چه آیین هایی، همزمان و همسان بودا به شمار می‌آیند؟

مراد از همسایه در آیین این است كه دو یا سه تا یا چند تا دین یا آیین هم‌عصر بوده و در یك سرزمین یا سرزمین‌های همجوار برای خود پیروانی داشته باشند. دین بودا كه در كشور هند به وجود آمد و سپس به كشورهای دیگر منتقل گردید، می تواند همسایه آیین های زیر محسوب گردد:
1. آیین ودایی: دین ودایی یا همان آیین آریایی‌های قدیم، مبتنی بر پرستش قوا و مظاهر طبیعت بوده است. این دین از این جهت به این نام معروف شده است كه تنها اثر باقی مانده از آن روزگاران كتب مقدس (ودا) است.[1]
2. آیین برهمایی (برهمنیزم):
پس از آمیزش (در هزارة اول قبل از میلاد) آریایی‌ها با دراویدیها و غلبه آنان بر بومیان كم كم قوم آریائی به صورت نژاد برتر و غالب خودنمایی كرد. و بدین وسیله دین برهمایی از درون دین ودایی شكل گرفت كه به عنوان یكی از همسایگان آیین بودا محسوب می‌شود.
3. آیین هندوئیزم: یكی از همسایگان دین بودا، هندوئیزم می‌باشد كه از قرن ششم قبل از میلاد به بعد هنگامی كه افكار بدبینی نسبت به آن در میان مردم هند رواج یافت و خصوصاً وقتی كه این افكار بدبینانه به صورت ادیان جین و بودایی شكل گرفت، پس از تحولاتی از قرن پنجم پیش از میلاد تا قرن پنجم بعد از میلاد به صورت دین هندوئیسم جدید برای خود یك سلسلة اصول و قوانینی وضع كرده است.
4. یكی دیگر از همسایگان دین بودا، دین جین می‌باشد این آیین كه همانند آیین بودا به انگیزه اصلاحات آیین هندو به وجود آمد، همچنان در كنار آیین هندو، در هندوستان خود را حفظ كرده است[2] بر خلاف آیین بودا كه به علت تضاد بیشتر آن با آیین هندو، نتوانست در هندوستان دوام بیاورد.
5. یكی دیگر از آیین‌های همسایه دین بودا آیین سیك است می‌باشد. مؤسس این دین (بابانانك) است كه از طبقة جنگجویان كشتریه ولی در سال 1469 م در روستایی در حوالی لاهور متولّد شد. [3]
در خاور دور سه دین بومی كه جزء همسایگان دین بودا محسوب می‌شوند به قرار ذیل می‌باشد.
1. دین كنفوسیوس كه نامش به زبان چینی (كونگ ـ فو ـ تسو) است و در اروپا به كنفوسیوس معروف است و امروزه در چین یكی از همسایگان دین بوداست.
2. آیین تائویی: تائویسم كه در حقیقت یك نوع مكتب فلسفی است منسوب به حكیم چینی به نام (لائو ـ تسه) است و از آیین‌های همسایة دین بودا در چین است.
3. آیین شینتو: دین شینتو مجموعه‌ای است از عقاید باستانی مردم ژاپن و سنّت‌های كهن كه ریشه در آنیمیسم دارد، تا قرن ششم ق.م از این دین نامی در میان نبوده امّا پس از نفوذ دین بودا در ژاپن برای مقابله با دین بودایی، دین شینتویی شكل گرفت. لذا یكی از آئین همسایة دین بودا در حال حاضر در كشور ژاپن در حال حیات می‌باشد و پیروانی دارد و در برخی مسایل با آیین بودا اختلاف عقیده دارند.[4]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تاریخ ادیان و مذاهب جهان، تألیف عبدالله مبلغی آبادانی
2. تاریخ مختصر ادیان بزرگ، تألیف فلیسین شاله.
3. مقارنة الادیان، تألیف دكتر احمد شلبی.
4. عالم الادیان، تألیف محمد حمید فوزی، دمشق.
5. جهان مذهبی، ج1، تألیف ریچارد بوش.
منابع:
[1] . غلامعلی، آریا، آشنایی با تاریخ ادیان، انتشارات پایا، چاپ سوم، 1379، ص 45.
[2] . رابرت اهیوم، ادیان زندة جهان، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ سوم، 1373، ص 91.
[3] . همان، ص 95.
[4] . جان بی‌ناس، تاریخ جامع ادیان، انتشارات انقلاب اسلامی، چاپ چهارم، 1370، ص 125 ـ 130.

---

منبع:پرسمان