اختلاف در تاریخ شهادت حضرت زهرا(س)

پاسخ: با سلام. مطالبی كه می‌توان از آن‌ها شهادت صدیقه طاهره را به دست آورد هم بر اساس منابع شیعی است و هم بر اساس منابع اهل سنت. این مطلب در منابع شیعی به وفور به چشم می‌خورد كه به عنوام مثال ‌می‌توان به این موارد اشاره نمود:
كلینی، اصول كافى، ج 1 ، ص 381. و برخی چاپ‌ها ص458.
سلیم بن قیس هلالی،كتاب سلیم بن قیس الهلالی، ص150، ناشر: انتشارات الهادى‏ ـ قم‏، الطبعة الأولی، 1405هـ.
طبرسی، احتجاج، ترجمه جعفرى،ج‏1،ص:195.
اما در منابع اهل سنت نیز موارد متعددی دال بر شهادت صدیقه طاهره وجود دارد به عنوانه نمونه:
ابو بكر عبداللَّه بن محمد بن ابى شیبه، استاد بخارى، در كتاب المصنف، مى‏گوید : «آنگاه كه بعد از رسول‏خدا (ص) براى ابوبكر بیعت مى‏گرفتند . على (ع) و زبیر براى مشورت در این امر نزد فاطمه (س) دختر پیامبر (ص) رفت و شد مى‏كردند . عمر بن خطاب با خبر گردید و بنزد فاطمه (س) آمد وگفت : اى دختر رسول خدا (ص) ! به خدا در نزد ما كسى از پدرت محبوبتر نیست و پس از او محبوبترین تویى ! ! وبه خدا قسم این امر مرا مانع نمى‏شود كه اگر آنان نزد تو جمع شوند ، دستور دهم كه خانه را با آنها به آتش كشند . اسلم گفت : چون عمر از نزد فاطمه ( س ) بیرون شد ، على (ع) و ...به خانه بر گشتند . پس فاطمه (س) گفت : مى‏دانید كه عمر نزد من آمد ، و به خدا قسم یاد كرده اگر شما (بدون اینكه با ابوبكر بیعت كنید) به خانه برگردید خانه را با شما آتش مى‏زند ؟ وبه خدا قسم كه او به سوگندش عمل خواهد كرد » (كتاب المصنف ، ج 7 ، ص 432 ، حدیث 37045 ، كتاب الفتن ). ‏
2) : همین مضمون را سیوطى در مسند فاطمه ، آورده است . (سیوطى ، مسند فاطمه ، ص 36)
3) : ابن عبدالبر ، در الاستیعاب ، نیز این داستان را نقل كرده است . (ابن عبدالبر ، الاستیعاب ، ج 3 ، ص 975). و ...
4) : بلاذری در انساب الاشراف می نویسد: ... و سپس با مشعلى بر در خانه فاطمه آمد و در جواب فاطمه كه فرمود : آیا من نظاره‏گر باشم و تو خانه مرا آتش بزنى ؟ گفت : بلى . چنانكه بلاذرى مى‏گوید : « ابوبكر به على ( ع ) پیام فرستاد تا با وى بیعت كند امّا على نپذیرفت . پس عمر با مشعلى آمد ، فاطمه ( س ) ناگاه عمر را با مشعل در خانه‏اش یافت ، پس فرمود : یابن الخطّاب ! آیا من نظاره گر باشم وحال آنكه تو در خانه‏ام را بر من به آتش مى‏كشى ؟ ! عمر گفت : بلى، و آنچنان به این عمل مُصرّ هستم چنانكه پدرت بر دینی كه آورده بود محكم بود ». ( بلاذرى ، انساب الاشراف ، ج 1 ، ص 586 ). ‏
5) : ابوالفداء نیز مى‏گوید : « سپس ابوبكر، عمر بن خطاب را به سوى على و آنانكه با او بودند فرستاد تا آنان را از خانه فاطمه ( س ) بیرون كند، وگفت : اگر از دستور تو سر باز زدند با آنان بجنگ . پس عمر مقدارى آتش آورد تا خانه را آتش زند . پس فاطمه ( س ) بر سر راهش آمد وفرمود : كجا ؟ اى پسر خطاب ! آمده‏اى تا كاشانه ما را به آتش كشى ؟ ! گفت : بلى. (ابوالفداء ، تاریخ ابى الفداء ج 1 ص 156 . دار المعرفة ، بیروت)
6) : احمد شهرستانی در الملل و النحل به نقل از نظام می نویسد: از جمله عقائد نظام آن بود كه می گفت: عمر به خانه فاطمه حمله ور شده و فریاد می زد: خانه را با اهلش به آتش بكشید، در حالی كه در خانه نبود مگر علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام. او در ادامه می نویسد: همانا عمر چنان ضربه ای به شكم فاطمه در روز بیعت زد كه فاطمه جنین خود (محسن) را از شكم انداخت.( الملل و النحل، ج 1، ص 57، چاپ دارالمعرفه بیروت. قابل توجه اینكه نظام معتزلی از رؤسای مذهب معتزله در زمان خود بود كه در سال 231 از دنیا رفت).
7) : یكی از علمای بزرگ سنى شافعی به نام جوینی از همه صریحتر به این مطلب اشاره كرده و می نویسد: از پیامبر اكرم ( ص ) نقل شده كه فرمود : « چون به دخترم فاطمه مى‏نگرم بیاد مى‏آورم آنچه را كه بعد از من بر سر او خواهد آمد و حال آنكه در خانه‏اش ذلّت وارد گردیده ، از وى هتك حرمت شده ، حقش غضب ، و ارثش منع شده ، پهلویش شكسته و جنینش سقط گردیده و او فریاد برمى‏آورد « یا محمداه » ...پس او اولین كسى از اهل‏بیتم مى‏باشد كه به من ملحق مى‏گردد ، پس بر من وارد مى‏شود ، محزون ، مكروب ، مغموم ، مقتول . . . » . ( فرائد السمطین ، ج 2 ، ص‏34 ، 35 طبع بیروت). ‏
8) : ذهبی در شرح زندگانی ابن ابی دارم از قول ابن حماد كوفی می نویسد: هنگامى با مشعل آتش براى تسلیت دختر پیامبر اكرم ( ص ) آمدند كه وى « به محسن » باردار بود و تهاجم به خانه و ... موجب قتل محسن طفلى كه هنوز پا به دنیا ننهاده بود گردید . چنانكه ابن ابى دارم در ادامه می گوید: عمر لگدى بر حضرت زهرا ( س ) زد تا محسن سقط گردید.(سیر اعلام النبلاء ، ج 15 ، ص 578). ‏
9) : ابن عبد ربّه می نویسد: پس عمر با شعله ای از آتش روانه خانه فاطمه شده تا آنجا را به آتش بكشد در این هنگام عمر با فاطمه برخورد كرده، فاطمه به وی گفت: ای پسر خطاب آیا برای آتش كشیدن خانه ما آمده ای، عمر گفت: آری، مگر آنكه با ابوبكر بیعت كنید...( العقد الفرید، ج 5، ص 13 و 14، چاپ بیروت 1404)
10) : ابن قتیبه دینورى آورده است: ابوبكر عمر را به سوى كسانى كه بیعت نكردند و در خانه على تحصّن كردند، فرستاد. عمر به خانه على آمد و صدا زد ولى كسى بیرون نیامد. عمر هیزم خواست و گفت: قسم به آنكه جان عمر در دست اوست، یا باید بیرون بیایید و بیعت كنید و یا خانه را بر سر آنانكه در آن هستند آتش مى‏زنم. به او گفتند: فاطمه در آن است. عمر گفت: و لو فاطمه در آن باشد. ...وقتى فاطمه صداى آنها را شنید، با صداى بلند فریاد كرد: «یا ابتاه» یا «رسول الله» پس از تو از پسر خطاب و پسر ابى قحافه چه‏ها كه نكشیدیم. وقتى كه گروه مهاجم گریه فاطمه را شنیدند. در حالى كه گریه مى‏كردند برگشتند و دلشان به حال فاطمه سوخت ولى عمر و عده‏اى ماندند. على را بیرون آوردند و گفتند بیعت كن. على گفت: اگر بیعت نكنم چه مى‏كنید؟ گفتند: به خدا سوگند گردنت را مى‏زنیم(الامامة و السیاسة، ج 1، ص 30، تحقیق استاد على شیرى، منشورات رضى).
جهت مطالعه و كسب اطلاعات بیشتر در مورد روزنگار شهادت حضرت زهرا (س) و منابع شیعه و سنی در این زمینه ر.ك:‌ دانشنامة شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها، چاپ دوم، 1386.