تبیان، دستیار زندگی

رسم‌های تحریف شده

جهیزیه‌هایی در چشم خانواده شوهر

اغلب مراسم هایی که امروزه برگزار می شود، هر کدام به پشتوانه قدمتی که از گذشته دارند هنوز رایج هستند. رسوماتی که ممکن است در دنیای جدید با سبک زندگی افراد خیلی تطابق نداشته باشد. همانطور که هر چیزی در اثر گذشت زمان تحریف هایی در آن صورت می گیرد، سنت و رسم ها نیز زمانی که سینه به سینه نقل و ثبت می شوند تغییرات کوچک و بزرگی در آنها انجام می شود تا به شکل امروزی حود می رسند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
جهیزیه
مراسم های ازدواج از جمله جشن هایی بود که افراد چند شبانه روز به یُمن مبارکی آن شادی می کردند تا عروس و داماد را راهی خانه بخت کنند.  برای هر شب پایکوبی خود هم یک اسم انتخاب می کردند، یک روز داماد به حمام می بردند، یک روز حنا و یک روز عروسی و روز بعد پاتختی. با گذر زمان و انتقال آن به امروز هر کدام از این مراسم ها خود غول های بزرگ بر راه ازدواج جوانان شده است. پسران و دختران از یک شب عروسی و هزینه های گزاف آن وحشت دارند چه برسد به چند شبانه روز جشن.

مراسم دیدن جهیزیه چند سالی است که شکل امروزی مد شده است.  خانواده دختر  چند روز قبل از عروسی، در یک روز عصر از اقوام که عموما زنان هستند دعوت می کنند تا به صرف شیرینی و میوه به خانه عروس بیایند و جهیزیه را از نزدیک روئت کنند. و یا در روز پاتختی بعد از برگزاری آن، از اقوام دعوت می شود تا از جهیزیه دیدن کنند. خانواده دختر که از ماه ها با وام و قرض و استفاده از پس اندازهایی که شبانه روز برای آن کار شده است، خرید جهیزیه خود را شروع می کنند، نشان دادن آن به فامیل های خود و شوهر دخترشان را مراسمی برای رفع خستگی روزها خرید خود می دانند.
خرید لوازم آشپزخانه و انواع سرویس های قابلمه و چینی تا یخچال و لباس شویی. خرید سرویس چوب و فرش و خلاصه هر آنچه که در بازار موجود باشد را می خرند. جدای از تهیه این لوازم اولیه زندگی که نه برای اول آن بلکه برای صد سال اول زندگی و برای جمعیت 20 نفره و بیشتر هم کافی است، باید لوازم تزئینی و دکورهای چشم نوازی را نیز تهیه کنند تا به چشم عمه خانم و خاله داماد بیشتر بیاید و در چشم مادرشوهر و جاری و خواهر شوهر فرو رود. به همان اندازه که وقت صرف خرید جهیزیه کرده اند، زمان برای چیدمان و ربان و کادو پیچ کردن آن نیز گذاشته اند.  از چیدمان های میز ناهار خوری گرفته تا، پر پر شدن گل های رز کف اتاق خواب با چند شمع که فضا را رمانتیک کند و گذاشتن کله گوسفند بیچاره در یخچال فریزر با پاپیون مشکی که نقش داماد را ایفا می کند.

جهیزیه
بعد از پذیرایی از مهمان هایی که چشم از مارک لوازم بر نمی دارند تا آنها را در ذهنشان ثبت و ضبط کنند، از آنها خواسته می شود تا همراه یکی از نزدیکان عروس به خانه گردی بپردازند. اتاق خواب و سرویس های بهداشتی تزئین شده، کمد لباس هایی که قرار است عروس و داماد طی ده سال استفاده کنند، کشوهای آشپزخانه و خوراکی های خریداری شده، فضای کوچک خانه و چند دست مبل و میزغذاخوری و ویترین و .... که نفس لابه لای این حج از لوازم بالا نمی آید.
حال در این بین عمه و خاله خانم داماد آنقدر ریز می گردند تا بتوانند یک کمبودی را پیدا  و جلوی اقوام به رخ مادر عروس و خود عروس بکشند.

جهیزیه

این نوع مجالس را همان انسان هایی شرکت کنند که شبیه برخی زنان حقیر مکه ی قبل از بعثت هستند و مهم ترین صفت جاهلیت عربی یعنی تفاخر را در خود به وفور دارند همان هایی که وقیحانه ضعف های اقتصادی دیگران را به روی آنها می آورند و مدت ها در مورد نقائص مالی و معیشتی فقرای فامیل و آشنایان شان صحبت می کنند.

دوست و فامیل و آشنای شما و همان در و همسایه ی معروف، فقط برای چهار نفر مثل من و شما خودش و خانواده اش به سختی اقتصادی انداخته است تا پس از رویت تمام جزییات جهیزیه مورد تشویق شما و سایرین قرار بگیرد. همین! و اگر خواستگارهای متعددی بی دلیل رد می شوند به دلیل خجالت از همین بازدید کنندگان دو فامیل از جهیزیه محقر -بخوانید شرافتمندانه- است.

 این نوع مجالس را همان انسان هایی شرکت کنند که شبیه برخی زنان حقیر مکه ی قبل از بعثت هستند و مهم ترین صفت جاهلیت عربی یعنی تفاخر را در خود به وفور دارند همان هایی که وقیحانه ضعف های اقتصادی دیگران را به روی آنها می آورند و مدت ها در مورد نقائص مالی و معیشتی فقرای فامیل و آشنایان شان صحبت می کنند و در مقابلِ متمکنین و ثروتمندانِ مسرف و مترَف، غرق در حسرتی جانسوز و حسدی بی انتها لب به تملق باز می کنند. این نوع مجالس احمقانه را به آنها بسپارید. و شما که خردمند و فرهیخته هستید در چنین برنامه هایی که اساسش چیزی جز تفاخر و چشم و هم چشمی نیست، شرکت نکنید. تا مبادا این بازار عکاظ و این بورسِ تجمل و اسراف، مکارم اخلاق شما را خراب کند.

جهیزیه خارجی

 اگر بخواهیم نگاهی به رسومات رایج در گوشه و کنار دنیا بیندازیم و کشورهای مختلف را از نظر رسومی که در تهیه جهیزیه دارند مورد مقایسه قرار دهیم بدون تردید باید بگوییم که کشورهای آسیایی بیش از کشورهای اروپایی و آمریکایی به رسوماتی که از گذشته های دور مرسوم بوده است پایبند هستند. برای مثال هند از جمله کشوره هایی است که در آنجا تهیه جهیزیه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و از این رو تهیه جهیزیه و قوانینی که در خصوص تهیه آن وجود دارد از عوامل محدودکننده ازدواج دختران جوان بوده است.
در کشورهای اروپایی به ویژه در کشور انگلیس جهیزیه در طبقات اشرافی به عنوان ارثیه در هنگام ازدواج از طرف پدر به فرزند دختر هدیه می شود و به این ترتیب فقط دخترانی که در زمان ازدواج از پدرشان جهیزیه نگرفته بودند در ارث سهیم می شوند.

 در کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز در گذشته برخلاف آنچه امروزه در این کشورها مرسوم است. موقعیت اجتماعی داماد ملاکی برای تعیین مقدار جهیزیه بود و از این رو افرادی که توانایی مالی چندان خوبی نداشتند هرگز نمی توانستند با افرادی از طبقات بالای اجتماع ازدواج کند که امروزه هیچ اثری از این باور دیرینه در فرهنگ کشورهای اروپایی و آمریکایی یافت نمی شود. علی رغم این که این سنت در گذشته در کشورهای اروپایی بخشی از حقوق مدنی افراد محسوب می شد.

در کشورهای آسیای شرقی مانند چین، ژاپن، کره و برخی از دیگر کشورهای آسیایی رسم بر این است که چند روز پیش از مراسم ازدواج، خانواده داماد هدایایی شامل چای، میوه، غذاهای دریایی و همچنین گوشت را به عنوان هدیه ازدواج به عروس هدیه می کنند و در مقابل خانواده عروس هم جهیزیه مختصری که شامل لباس، جواهرات، وسایل آشپزخانه و وسایل دکوری است را به عنوان هدیه به داماد می دهند تا این دو جوان که قصد آغاز زندگی مشترک را دارند بتوانند با مقدمات اولیه زندگی که هر دو خانواده در اختیارشان قرار می دهند زندگی خود را آغاز کنند و تهیه دیگر ملزومات زندگی بر عهده خود آنها خواهد بود.

در کشورهای عرب زبان حاشیه خلیج فارس هم تهیه جهیزیه بر عهده خانواده داماد است و در این کشورها هر گونه لوازم و اثاثیه ای که از طرف خانواده دختر هدیه شود ناپسند تلقی می شود و به این ترتیب خانواده داماد نه تنها مسئولیت برگزاری مراسم ازدواج بلکه وظیفه تامین نیازهای اولیه برای آغاز زندگی مشترک فرزند خود را نیز بر عهده دارند.

منابع: راسخون، سایت شهاب مرادی
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.