280 میلیارد تومان برای مهار ریزگردها

به گزارش تبیان به نقل از روزنامه ایران، عیسی کلانتری که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، افزود: اکثر استان‌های غرب کشور با ریزگردها درگیرند و خوزستان دو برابر استان‌های دیگر درگیر این پدیده است‌، چراکه در دیگر استان‌های غرب کشور پدیده ریزگردها تنها با منشأ خارجی کشور همسایه بروز می‌کند‌، اما در خوزستان این پدیده هم دارای منشأ داخلی و هم دارای منشأ خارجی است.

او افزود: دولت از سال گذشته برنامه جدی برای مهار ریزگردها با منشأ داخلی در خوزستان آغاز کرده و تا امروز سازمان برنامه و بودجه حدود 280 میلیارد تومان برای مهار ریزگردهای داخلی خوزستان اختصاص داده است.

او ادامه داد: محیط زیست در کشور شاید از گذشته‌های دور خیلی جدی گرفته نشده است. به همین دلیل تقریباً هیچوقت در هیچ استانی حقابه‌ها برای محیط زیست کشور و مهار ریزگردها با منشأ داخلی، احیای تالاب‌ها و احیای رودخانه‌ها داده نشده‌اند. این مسائل در همه کشور چه در فارس و سیستان و بلوچستان و چه در آذربایجان و خوزستان وجود دارد.

کلانتری افزود: از آنجا که مشکلات زیست محیطی کشور دیر خود را نمایان می‌کند، اهمیت کمتری برای این مشکلات قائل می‌شوند به همین دلیل از شروع انقلاب و پس از انقلاب، ما به مراتع کشور به خاطر تولید چند هزار تن گوشت اضافه فشار آوردیم، پوشش گیاهی را از بین بردیم، به دنبال آن خاک  فرسوده شد، آبی وارد زمین نشد و درخت ها ضعیف و خشکیده شدند؛تمام اجزای محیط زیست مانند زنجیره به هم متصل هستند.

بنابراین به تبع این اتفاقات، آب‌های زیرزمینی ما از بین رفت و امروز در کشور شاهد آثار خرابکاری‌های انجام شده گذشته در حوزه محیط زیست در کل کشور هستیم. این رفتار خود را باید عوض و با کم آبی زندگی کنیم. این موضوع شامل همه مردم ایران چه خوزستان و چه کرمان می‌شود؛ باید خودمان را تطبیق بدهیم.

کلانتری با بیان اینکه دریاچه ارومیه در استان آذربایجان غربی گم شده است، اظهار کرد: تمام این مشکلات کم آبی در کشور به این موضوع برمی گردد که از ۲۰ یا ۳۰ سال قبل سیاست‌های توسعه پایدار را در کشور جدی نگرفتیم که یک بخش آن به سیاستگذاران ما برمی‌گردد. به هر حال سیاست‌های توسعه پایدار را جدی نگرفتیم و منافع کوتاه مدت بر منافع بلند مدت ترجیح داده شد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اکنون وضعیت مشهد در خراسان رضوی از لحاظ آبی به مراتب اسفناک‌تر از خوزستان است. بنابراین فقط خوزستان نیست که این مشکل را دارد. یکی از مسائلی که خوزستان با آن مواجه است، پدیده ریزگردها است. در تهران کمتر ریزگرد داریم،اما در عمل آلودگی‌هایی که در تهران وجود دارد مصیبت هستند.

کلانتری در ادامه گفت: برای ریزگردها با منشأ خارجی در استان خوزستان نمی‌توانیم بسرعت کاری کنیم. این امر مستلزم همکاری‌های خیلی نزدیک با دولت‌های ترکیه، سوریه، اردن، عراق و حتی عربستان است.این هماهنگی تا حدودی سخت‌تر است. وی افزود: منشأ داخلی ریزگردها را خودمان ایجاد کرده‌ایم. حقابه زیست محیطی استان خوزستان، اهمیتی بیشتر از کشاورزی دارد،اگر ۲۰میلیارد مترمکعب آب وارد خوزستان می‌شود حق نداریم که حقابه زیست محیطی را به صرف اینکه آب نداریم حذف کنیم.

معاون رئیس جمهوری افزود:  با حذف حقابه زیست محیطی، ریزگردها به سراغ ما می‌آیند، تالاب‌ها خشک می‌شوند، کارون قدرت خودپالایی خود را از دست می‌دهد و بوی نامطبوع آن، کل خوزستان را اذیت می‌کند. اگر قرار است ۵۰ درصد آب خوزستان کاهش یابد، حقابه زیست محیطی هم باید به همین میزان حذف شود، نه اینکه کامل حذف شود یا اگر آب استان ۲۰ درصد کاهش یابد نباید حقابه زیست محیطی ۷۰ درصد کمتر شود. در این صورت مشکلات این چنینی ایجاد می‌شود که اکنون با آن مواجه هستیم.

وی افزود: در شرق رودخانه کارون در استان خوزستان حدود ۳۵۰ هزار هکتار اراضی وجود دارد که محل خیزش ریزگردها و گرد و خاک هستند؛ تا قبل از احداث سدها در خوزستان ریزگردی نداشتیم و با سیل‌هایی که سالانه یک یا دو بار در خوزستان روان می‌شد، خاک‌ها به زمین می‌چسبید اما با احداث این سدها حقابه‌های دیگر بخش‌ها افزایش یافت و حقابه‌های زیست محیطی حذف شد.

کلانتری ادامه داد: این حقابه‌های زیست‌محیطی را باید پس بگیریم تا از شر ریزگردها با منشأ داخلی خوزستان خلاص شویم؛ به این صورت که اگر آب خوزستان به هر میزانی کاهش می‌یابد حقابه زیست محیطی نیز به همان میزان کاهش داشته باشد. اگر «دبی» رودخانه کارون در خرمشهر ۱۲۰ مترمکعب باشد، این رودخانه توان خودپالایی خود را از دست می‌دهد.

کلانتری افزود: اگر به محیط زیست حقابه ندهیم نباید این انتظار وجود داشته باشد که دیگر با پدیده ریزگردها مواجه نشویم. وی افزود: در صورتی که مشکل حقابه زیست محیطی حل شود، معضل ریزگردها نیز حل می‌شود. آقای روحانی هنگام سپردن مسئولیت سازمان حفاظت محیط زیست به من یکی از اولویت های اصلی محیط زیست را خوزستان ذکر کرد. پیرو این دستور رئیس جمهوری، بررسی و مشاهده کردیم که محیط زیست خوزستان ۲.۵ میلیارد مترمکعب کمبود آب دارد و تنها حدود ۱.۲ میلیارد مترمکعب به محیط زیست خوزستان آب داده می‌شود ،اما ۲.۵ میلیارد مترمکعب نیز کمبود دارد

او ادامه داد: تنها در حوضه کارون حدود ۱.۵ میلیارد مترمکعب کمبود آب وجود دارد و ۱.۵ مترمکعب نیز به سایر حوضه‌های آبی خوزستان اختصاص دارد.

سرپرست وقت وزارت نیرو در پاسخ به مکاتبه من اعلام کرد که ما در استان خوزستان حتی یک مترمکعب آب اضافه هم نداریم.بنابراین ناچار شدم که خطاب به رئیس جمهوری نامه‌ای بنویسم که با توجه به اینکه اولویت را با محیط زیست خوزستان دانسته‌اید، ما در حوزه محیط زیست خوزستان به ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز داریم و بویژه در حوضه کارون بزرگ، ۱.۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز است و وزارت نیرو نیز چنین پاسخی داده است.

وی افزود: آب وجود دارد اما مدیریت آب ضعیف است ،یعنی اگر قرار است حقابه زیست محیطی را بگیریم و برای توسعه کشاورزی بدهیم، این توسعه ناپایدار خواهد بود. یکی از اصول توسعه پایدار، حفظ محیط زیست است. چطور می‌شود که چون آب کم است، حقابه محیط زیست را بگیریم و حقابه بخش کشاورزی را به‌طور کامل بدهیم؟

کلانتری با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست هیچ وقت مجوز انتقال آب را نداده است، گفت: وقتی که سازمان حفاظت محیط زیست به یک دستگاه مجوز داد باید بر فعالیت آن دستگاه نظارت کند که ضربه‌ای به محیط زیست وارد نشود؛از آنجا که مسئولیت قانونی حوزه آب در کشور با وزارت نیرو است، اگر آبی انتقال داده شده با مجوز وزارت نیرو بوده است.

گزارش حجتی از کارهای انجام شده برای مقابله با ریزگردها

وزیر جهاد کشاورزی گفت: مردم آرام‌آرام و در یک دوره میان مدت آثار مثبت حرکت‌های خیلی خوب و وسیعی که در عرصه‌های فوق بحرانی جنوب شرق اهواز انجام شده است را شاهد خواهند بود. محمود حجتی در حاشیه بازدید از عرصه‌های فوق بحرانی جنوب شرق اهواز در جمع خبرنگاران اظهار کرد: نهال‌هایی که در فروردین و اسفندماه سال گذشته غرس شده‌اند در حال حاضر وضعیت خوبی دارند و امیدواریم تا دو یا سه سال آینده این نهال‌ها مستقر شوند و آثار حیاتی خود را در ارتباط با مسائل زیست‌محیطی عملاً نشان دهند.

وزیر جهاد کشاورزی ابراز امیدواری کرد که با استقرار کامل این نهال‌های غرس شده، شاهد آثار حیاتی آن‌ها در بحث بادشکن، جلوگیری از فرسایش خاک و بلند شدن ریزگردها باشیم.

---

منبع: روزنامه ایران