برجام بعد از ماه می 2018 دوام نخواهد آورد

به گزارش تبیان به نقل از «تابناک» و به نقل از سی‌ان‌بی‌سی، ترامپ در اواسط ماه جاری میلادی، تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید کرده است ولی مدعی شده است که این آخر باری است که نعلیق تحریم‌ها تمدید خواهد شد و بعد از این در صورتی که خواسته‌های وی برای تغییر در برجام برآورده نشود، از این توافق خارج خواهد شد.
ریچارد نفیو مدیر برنامه سیاست‌گذاری جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا که به عنوان ارشدترین کارشناس تحریم‌ها در مذاکرات هسته‌ای با ایران در سالهای 2013 و 2014 حضور داشته است، به شبکه آمریکایی سی‌ان‌بی‌سی گفته است که «من بسیار نگران هستم که برجام بعد از ماه می 2018 دوام نیاورد. ترامپ فهرستی از درخواست‌های غیرمنطقی اعلام کرده است که من فکر نمی‌کنم توافقی منطقی میان اروپا و اعضای کنگره آمریکا قادر به برآورده کردن آن باشد».
برجام که در سال 2015 مورد توافق ایران و 5+1 قرار گرفت بر برداشته شدن تحریم‌های ایران در مقابل پذیرش برخی محدودیت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران بنا شده است و رئیس‌جمهور آمریکا طبق قوانین داخلی امریکا باید هر 90 روز یک بار مطابقت این توافق با منافع آمریکا را تصدیق کند و یا این که سرنوشت توافق را به دست کنگره بسپارد.
در حالی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به طور مکرر پایبندی ایران به تعهدات خود مطابق برجام را تائید کرده است، ترامپ به مخالفت خود با این توافق ادامه داده و مدعی است که باید به علت مسائل موشکی و حقوق بشر که ارتباطی با برجام ندارد، تحریم‌های علیه ایران بار دیگر اجرایی شود. ترامپ در دوازدهم ژانویه اعلام کرد که اگر کنگره و طرف‌های اروپایی آن چیزی را که وی «نواقص فاجعه‌بار» برجام می‌نامد اصلاح نکنند، ایالات متحده از این توافق خارج خواهد شد.
نفیو به سی‌ان‌بی‌سی گفته است که «واقعیت به زبان ساده این است که ترامپ از برجام متنفر است و واقعیت‌های این توافق را هم درک نمی‌کند. و با وجود این که مشاوران وی تلاش می‌کنند تا وی نگاهی واقع‌بینانه به این توافق داشته باشد ولی به نظر می‌رسد تلاش فراوان آنها برای زنده نگاه داشتن توافق موفق نباشد».
برآورده شدن درخواست‌های ترامپ نیازمند این است که معیارهای طرح شده در برجام تغییر داده شود. وی خواهان در نظر گرفته شدن اقدامات تنبیهی برای آزمایش‌های موشکی و اقدامات منطقه‌ای ایران و همچنین دائمی شدن دوره محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران است. این در حالی است که رهبران اروپایی و مقامات روس از آمریکا درخواست کرده‌اند که به یکپارچگی برجام پایبند بماند.
پت تاکر مدیر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست معتقد است که ترامپ هر چقدر هم که از برجام خوشش نیاید، به لحاظ حقوقی نمی‌تواند بدون همراهی دیگر طرف‌های حاضر در برجام به آن پایان دهد.. وی با یادآوری این که این کشورها تاکنون از خود تمایلی برای مذاکره مجدد بر سر شرایط برجام نشان نداده‌اند، معتقد است که نظر اروپایی‌ها و روسیه و چین در این باره عوض نخواهد شد.

چرا ترامپ تاکنون از برجام خارج نشده است؟

بخش بزرگی از جامعه دیپلماتیک و امنیت ملی آمریکا در واشنگتن با تمدید یک بار دیگر تعلیق تحریم‌های ایران در ژانویه امسال از سوی ترامپ، نفسی به راحتی کشیدند. نفیو این وضعیت را نتیجه تلاش‌های بروکراسی امنیت ملی آمریکا می‌داند و از ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی رئیس جمهور، تیلرسون وزیر خارجه و متیس وزیر دفاع به عنوان چهره‌هایی نام می‌برد که موکدا خطرات خروج از برجام را برای رئیس‌جمهور یادآوری می‌کنند.
در سوی مقابل، مخالفان برجام در آمریکا مدعی هستند که منافع اقتصادی حاصل از برجام، توانایی ایران برای پی‌گیری برنامه هسته‌ای خود را افزایش داده و این امتیازات اقتصادی در حالی به ایران داده شده است که این کشور، برنامه موشکی خود را نیز توسعه می‌دهد.
البته هم کارشناسان سیاست خارجی آمریکا با این عقیده که شروط جدید تعیین شده توسط ترامپ، برجام را از بین خواهد برد موافق نیستند. جیمز جفری دستیار مشاور امنیت آمریکا در دولت دوم بوش مدعی است که امکان ادامه حیات برجام حتی با فرض برآورده شدن درخواست‌های جدید ترامپ وجود دارد. وی به مجله آمریکایی پولتیکو گفته است که ترامپ درها را برای باقی ماندن آمریکا در برجام باز گذاشته است به شرط این که اروپایی‌ها در اعمال فشار بر ایران با واشنگتن همراهی کنند.
در اواسط ماه جاری میلادی، مقامات اروپایی بیانیه‌ای در دفاع از برجام صادر کنند و یادآوری کنند که این توافق از شروع یک مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه جلوگیری کرده است.
رابرت لیتواک مدیر مطالعات امنیت بین‌المللی در مرکز ویلسون و از اعضای شورای امنیت ملی در دوره کلینتون، به سی‌ان‌بی‌سی گفته است که پیش‌بینی این که توافق بعد از ماه می به حیات خود ادامه خواهد داد یا خیر، سخت است ولی باید پذیرفت که قبول عواقب وخیم خروج از برجام سخت است. به گفته وی، خروج یکجانبه آمریکا از توافق، این کشور را منزوی خواهد کرد و به نظر می‌رسد برخلاف دوره قبل که دنیا علیه ایران متحد شده بود، این بار اتحادی علیه آمریکا شکل بگیرد.

---

منبع:تابناک