«کودکی» شادترین دوران زندگی
همواره از دوران کودکی به عنوان بهترین و شادترین دوره ی زندگی انسان نام برده شده است. کودکی دنیائی از معصومیت و پاکی در کنار شادی و سبکبالی را در ذهن تداعی می کند. بسیاری از بزرگسالان در کشاکش سختی ها و مشکلات زندگی با یاد کردن از دوران خوش کودکی خود، دمی از غم زمانه فارغ می شوند و بر بال خاطرات به دنیایی کوچ می کنند که در آن از فشار مسئولیت و مرارت خبری نیست. گویی داشتن یک کودکی شاد و آسوده، فرد را برای مواجهه با درگیریهای آینده و مسئولیت های بزرگسالی تجهیز می کند و به او جزیره ای امن از خاطرات دلنشین می بخشد که به گاه سختی در آن پناه جوید، خستگی را از خود دور کرده و با نیرویی مضاعف به جنگ سختی ها برود.
مسلماً آرزوی هر پدر و مادری فراهم کردن یک چنین کودکی ای برای فرزند دلبندشان خواهد بود. اما مسئله اینجاست که شادی و نشاط آموختنی نیست. شما می توانید به فرزند خود مهارتهای زندگی، آشپزی، خواندن و نوشتن و حتی یک زبان خارجی را بیاموزید، ولی آموختن شاد بودن و خوشبخت بودن،امری است که از توان شما خارج است. اکثر دانشمندان معتقدند ژنهایی که فرزندان از والدین به ارث برده اند نقشی اساسی در توانایی فرد برای شاد بودن و احساس رضایت از زندگی دارد.
با این وجود نقش پدر و مادر در میزان شادی و نشاط کودک چشمگیر است.
در این مطلب ما راه هایی به شما پیشنهاد می کنیم که می توانند شما را در فراهم کردن این خوشبختی و نشاط برای فرزندتان یاری دهند.
کودک خود را همان گونه که هست دوست بدارید
همه ی متخصصان بر طبق نتایج مطالعات و یافته های خود متفق القولند که اولین راز داشتن کودک شاد و سرزنده این است که او را همان طور که هست بپذیرید و دوست بدارید. هنگامی که فرزندان با دانستن عشق و علاقه ی والدین به خود بزرگ می شوند مطمئن هستند که خصوصیات و توانائیهای شخصی آنان مانند میزان ضریب هوشی عقاید و علاقه مندیهای شخصی آنان از سوی والیدن محترم شمرده شده و پذیرفته و تحسین می شوند. این آگاهی و اطمینان در آنها شادی عمیقی را پدید می آورد که در تمام طول زندگی با ایشان خواهد ماند و سنگ بنایی برای موفقیتها و خوشبختی در زندگی آینده ی آنها خواهد بود.
«نمی توانم» را با «می توانم »عوض کنید
وقتی فرزندتان می داند که شما نسبت به او ایمان و اعتماد خدشه ناپذیری دارید، خود را قادر به انجام هر کاری خواهد دید. آن چه مهم است ذهنیت فرزندتان در مورد عقیده ی شما نسبت به خودش است. فرزندتان شما را به عنوان الگو باور دارد بنابراین خود را از دریچه ی چشمان شما می بیند و می شناسد. پس نظر شما برای او بسیار تعیین کننده است. پدری تعریف می کند وقتی پسر من در مدرسه راهنمایی درس می خواند به فوتبال علاقمند شد. ولی مربی فوتبال مدرسه به او گفت که در این زمینه هیچ استعدادی ندارد. او با دلخوری موضوع را با من مطرح کرد به او گفتم: هرگز اجازه نده کسی رویاها و هدفهایت را از تو بگیرد. و امروز پس از گذشت چندین سال از آن روز، پسر من یکی از بازیکنان مطرح و موفق در زمینه ی فوتبال حرفه ای است.
قانون گذاری منصفانه و بی طرف
برای زندگی خود و فرزندانتان قوانین و حدود مناسب و منصفانه ای تعیین کرده و آنها را با جدیت رعایت کنید. این قانون گذاری شاید در وهله ی اول برای فرزندانتان چندان دلچسب نباشد ولی در عمل به آنها احساسی از امنیت و آسایش خواهد داد. یک متخصص می گوید: خود را مجسم کنید که در حال عبور از تنگه ای باریک مشرف به دره ای عمیق هستید. مسلماً خوشحال خواهید شد اگر بر لبه پرتگاه نرده های محافظی نصب شده باشد که شما را از سقوط به دره محافظت کند. با این اطمینان، راحت تر و آسوده تر به راه خود ادامه خواهید داد. برای اکثرکودکان شادی ونشاط، از احساس امنیت و آسایش حاصل می شود. وقتی کودکان متوجه شوند باید رفتار خود را با حدود و ضوابط خاصی تطبیق داده و از قواعد خاصی پیروی کند، احساس امنیت و کامیابی بیشتری خواهند داشت.
نیمه ی پر لیوان را به فرزندتان نشان دهید
همواره به فرزند خود یادآوری کنید که هیچ مشکل و مسئله ای در دنیا وجود ندارد که شما باهم از پس حل کردن آن برنیائید.
انسانهای منفی نگر و ناراضی اغلب درگیر مسائل و خاطرات ناخوشایند و تلخ زندگی خود هستند و با فکر کردن و تجسم این خاطرات امکان شاد زیستن را از خود می گیرند. در حالی که انسانهای شاد و مثبت اندیش با تمرکز بر وقایع مثبت زندگی، راه خود را به سوی آینده ای روشن تر می گشایند.
برای فرزندتان گروه حمایتی تشکیل دهید:
این گروه علاوه بر پدر و مادر می تواند افراد دیگری مانند معلم، مربی ورزش، معلم پرورشی یا مشاور مدرسه را نیز دربر بگیرد. کسانیکه به سرنوشت فرزند شما علاقمند و در آن دخیلند و کودک به آنها اعتماد دارد. گروه دوستان و همسالان نیز بخش بزرگی از دایره ی ارتباطی و حمایتی اطراف کودک را تشکیل می دهند و معمولاً تاثیر به سزایی بر کودک دارند پس مراقب باشید آنها را نادیده نگرفته و در این گروه جا بدهید. بدین ترتیب می توانید فرزند خود را در ادامه و گسترش دوستی ها و روابط خود با همسالانشان یاری کنید. یک روان شناس بالینی بیمارستان کودکان در این باره می گوید: مهارت دوست یابی و حفظ روابط از مهارتهای حیاتی برای هر انسان است که او را در ایجاد روابط عمیق و پایدار در زندگی آینده یاری کرده از این رو یکی از عوامل مهم و اساسی در احساس رضایت شخص از زندگی و شاد زیستن درآینده ی کودک است.
برنامه ی ورزشی منظم:
کودکان عصر حاضر در مقایسه با نسل پیشین بیشتر در خطر اضافه وزن و چاقی قرار دارند که مسلماً این موضوع تاثیر خوشایندی بر سلامت و رضایت آنها در زندگی آینده نخواهد داشت. کودکان چاق معمولاً احساس رضایت از خود ندارند و از کمبود اعتماد به نفس رنج می برند و بیشتر از سایر کودکان مستعد ابتلا به افسردگی خواهند بود. به نظر یک متخصص امور تربیتی راه چاره این است: ورزش منظم. وقتی کودک خوب و درست تغذیه شود و در عین حال فعالیت جسمی مناسبی داشته باشد، میزان ترشح هورمون شادی بخش اندورفین در مغز بیشتر خواهد شد که به احساس رضایت از خود و در نتیجه اعتماد به نفس در کودک منتهی می شود. با اجتناب از غذاهای آماده ی بیرون و در عوض مصرف میوه و سبزیجات میان وعده های سالم و طبخ غذاهای خانگی به جای فرآورده های آماده علاوه بر کنترل میزان پروتئین لازم برای کودک مواد مغذی بیشتری به بدن او برسانید.
کودک خود را به بازیهای پرتحرک خارج از منزل ترغیب کنید. بازی آزادانه و کودک مدار با گروه همسالان، فرزندتان را متناسب و در وزن معمول نگه می دارد و در عین حال خلاقیت، استقلال و روابط اجتماعی را به او می آموزد.
خاطرات شاد خود را ثبت کنید.
برای پرورش حس قدرشناسی و شکرگزاری در فرزندانمان و نیز برای ثبت و یادآوری خاطرات، جعبه ی یادگاری بسازیم. کودک می تواند فهرستی از تمام چیزهای خوبی که خود به او داده و یا اتفاقات مثبت و شادی بخشی که برای او می افتد تهیه کرده و آن را در جعبه قرار دهد. عکس دوستان و خانواده، کارت پستال، یادگاری های کوچک دوستان و نزدیکان و یا سوغاتیهای یک سفر شاد همگی می توانند در این جعبه قرار گیرند و هنگامی که کودکتان بیمار و یا افسرده است دنیایی از خاطرات خوش را برای او تداعی کرده و لبخند را به لبان او بیاورید.
لحظات طلایی ارتباط را دریابید
برنامه ای منظم تنظیم کنید که طی آن افراد خانواده بتوانند دوستانه در مورد مسائل خود صحبت کنند. طی این جلسات می توانید به همراه فرزندتان فعالیتهای هفتگی و ورزشی او را مرور کنید تا در صورت لزوم بتوانید با آگاهی از تمام مسائلش، او را در بهبود وضعیت خود یاری دهید.
می توانید این جلسات را در فضای غیر رسمی، و یا توام با فعالیتهای خانوادگی مانند پیک نیک، دوچرخه سواری، پیاه روی و یا حتی خرید منزل برگزار کنید. پرداختن به فعالیت های مورد علاقه ی افراد خانواده، دخیل کردن کودک در امور جاری منزل شما را یاری می دهد که به فرزند خود نزدیک تر شده، لحظات طلائی ارتباط را دریابید.
نرمش در برابر طوفان
یکی از اجزای جدائی ناپذیر لازم برای دستیابی به شادی پایدار، انعطاف پذیری و تطبیق در مواجهه با مسائل و مشکلات است. همه ی ما داستان درخت بزرگ و فعال کوچک را در برابر طوفان می دانیم. درخت تناور صدساله، به علت ایستادگی در برابر طوفان شکست، ولی نهال کوچک با نرمش وانعطاف پذیری خم شد وباقی ماند. بنابراین از برخورد فرزند خود با سختی ها و ناراحتی ها نگران نباشید. برخورد و تجربه ی امروز او درمقابله با مسائل و درگیریها در عملکرد فردای او در برابر مشکلات جدی تر تعیین کننده است و می تواند به او کمک کند تا بهتر تصمیم بگیرد.
اگر فرزندتان درگیر یک ناامیدی و افسردگی بزرگ شده است به او کمک کنید تا از نظر روحی به شرایط عادی بازگردد. سپس او را تشویق کنید با بیان احساسات خود، خود را سبک کند. همان طور که پیش تر گفته شد فرزندان از والدین خود الگو می گیرند پس به خاطر داشته باشید که خود نیز نمونه ی خیلی خوبی از نرمش و انعطاف پذیری در همه ی موارد از بی کار شدن گرفته تا ترافیک سنگین خیابان را به او نشان بدهید.
شگفتی را از او نگیرید
هنگامی که کودک در برابر چیزی بزرگ تر از خویش قرار می گیرد، دچار شگفتی شده و میل دارد تمام جزئیات را درباره آن بداند. با فرزند خود درباره ی ایمان شخصی تان به خدا و یا اعتقاد خانوادگی خود صحبت کنید.
به او یاد بدهید که دربر خورد با مقدسات و دین، نیاز نیست فرد همه ی مطلب را درک کند می تواند به سادگی از وجود آنها لذت برده و به آنها احترام بگذارد. قدم زدن در جنگل یا پارک، تماشای آسمان شب، تماشای زمین خیس و حتی کرمها پس از باران. همگی و همگی جلوه های زیبایی از طبیعت هستند که می توانند در عین زیبایی، توانایی پذیرش و لذت بردن را بدون درک جزئیات به فرزند شما بیاموزند.با شرکت کردن در این فعالیتها و در عین حال شرکت دادن فرزندتان در مسائل خود، روحیه ی کنجکاوی را در او تقویت کرده و در عین حال شاد بودن و لذت بردن از همه ی مسائل جزئی را به او بیاموزید.