شوینده ها -جلسه ششم

اهداف
·  آشنایی با انواع صابون ها
· شناخت مواد اولیه صابون های مایع و جامد

وسایل مورد نیاز
· 16.5 گرم روغن آفتابگردان
· 7 گرم روغن نارگیل
· 5.5 گرم پتاسیم هیدروکسید KOH
· 16.5 گرم آب مقطر برای ترکیب لجن
· 40 گرم آب مقطر برای حل شدن صابون
· 2 گرم اسید بوریک یا 3 گرم بوراکس داخل 10 یا 6 گرم آب
· تقریبا 3 گرم عطر و یا اسانس، دلخواه
· رنگدانه یا رنگ صابون ، در صورتی که بخواهد صابون رنگی تهیه کنید
· شما همچنین باید وسایل زیر را تهیه کنید:
. ابزارهای اصلی و غیره برای مخلوط کردن قلیا
· دو ظرف بزرگ
· دماسنج، ترازو، فنجان اندازه گیری
· مخلوط کن
· خرد کن

صابون مایع نوعی صابون با خاصیت پاک کنندگی بالاتر و در بشتر مواقع با پی اچ متفاوت از صابون های جامد است. نکته بسیار مهمی که در مورد صابون های جامد مطرح بود امکان تجمع آلودگی روی سطح صابون و انتقال آن به پوست بود. یعنی این احتمال وجود داشت که اگر صابون را در فضایی آلوده قرار دهید بعد از مدتی صابون کارایی اصلی خود را که زدودن آلودگی است را از دست بدهد و در واقع خود به نوعی تولید آلودگی کند. صابون های جامد با آنکه بسیار متنوع اند و از لحاظ جذابیت و حمل آسان همانند صابون های مایع مورد توجه اند اما به نوعی وسیله شخصی به حساب می آیند زیرا ممکن است همزمان چند نفر از یک صابون استفاده کنند. صابون های مایع به دلیل ویژگی مایع بودن و قرار گرفتن در یک محفظه در بسته و قرار دادن پمپ های انتقال آن بسته به میزان مورد نیاز سریع وارد صنعت مواد بهداشتی شدند و با افزودن حلال های مختلف در انوع حالت های سیالی توانستند جایگاهی ویژه در صنعت بهداشتی جهان بیابند.
دستورالعمل های ساخت صابون مایع به شیوه سنتی و خانگی
روش اول) صابون مایع طبیعی
 اکثر ما ساخت صابون مایع طبیعی را با استفاده از کتاب هایی قدیمی شروع کرده ایم که در بردارنده ی فرمول های تهیه ساخت صابون مایع طبیعی هستند. این یک روش بسیار ساده و قابل اعتماد است. نکات ریزی در تهیه با استفاده از این روش وجود اما اگر شما دستور العمل ها را با دقت دنبال کنید، صابون عالی به دست خواهید آورد
اجازه دهید یک صابون مایع اولیه بسازیم
اگر با مبانی صابون سازی سرد و ایجاد چالش های جدید آشنا هستید، سعی کنید صابون مایع بسازید. این پیچیده تر است و نیاز به صبر دارد و چند تغییر در روند صابون سازی شما ایجاد می کند، اما اگر به دقت مراحل را دنبال کنید، خیلی دشوار نیست.
تفاوت اصلی بین صابون جامد و صابون مایع، نوع قلیایی است که برای روغن زدایی استفاده می شود. تمام صابون ها، چه جامد یا مایع، با یک واکنش شیمیایی ساده بین روغن و قلیا شروع می شوند. در صابون های جامد، این ماده قلیایی همان هیدروکسید سدیم است. در حالی که در صابون مایع، این ماده قلیایی هیدروکسید پتاسیم است.
 همانطور که گفتم، صابون مایع کمی پیچیده تر است، بنابراین برای مبتدیان بهتر است از یک دستور ساده تر استفاده کنند.

 برای این دستور شما به مواد زیر نیاز دارید:
16.5 گرم روغن آفتابگردان
7 گرم روغن نارگیل
5.5 گرم پتاسیم هیدروکسید KOH
16.5 گرم آب مقطر برای ترکیب لجن
40 گرم آب مقطر برای حل شدن صابون
2 گرم اسید بوریک یا 3 گرم بوراکس داخل 10 یا 6 گرم آب
تقریبا 3 گرم عطر و یا اسانس، دلخواه
رنگدانه یا رنگ صابون ، در صورتی که بخواهد صابون رنگی تهیه کنید
شما همچنین باید وسایل زیر را تهیه کنید:
ابزارهای اصلی و غیره برای مخلوط کردن قلیا
دو ظرف بزرگ
دماسنج، ترازو، فنجان اندازه گیری
مخلوط کن
خرد کن
همه اینها را گرفتی؟
بیا شروع کنیم!
نکته: اگر میخواهید دستورالعمل صابون مایع خود را تهیه کنید، لازم است اطلاعاتی در مورد چگونگی فرمول بندی دستورالعمل های ساختن صابون مایع را بخوانید.
یکی دیگر از تفاوت های عمده صابون مایع این است که این یک صابون با "فرایند گرم" است - به جای تکیه بر گرمای تولید شده توسط فرآیند صابونی شدن، گرما با استفاده از دیگ بخار، آون و اجاق گاز اضافه می شود. این دستور صابون سازی را می توان در دیگ بخار یا آون انجام داد، اما من ترجیح می دهم با استفاده از اجاق گاز اینکار را انجام دهم.
اما اجازه دهید به ساخت صابون بپردازیم.
روغن های خود را اندازه گیری کنید و آنها را درون ظرف مخصوص صابون سازی روی اجاق گاز قرار دهید. شما باید این مخلوط را در حدود 160 درجه گرم کنید.
با گرم شدن روغن ها، آب قلیا تولید شده با استفاده از روش استاندارد را به آن اضافه کنید. اگر قبلا از هیدروکسید پتاسیم استفاده نکرده اید، نگران نباشید. این ماده در آب کمی فرارتر از هیدروکسید سدیم است - این باعث می شود که حل شدن آن صدای بلندتری داشته باشد. این طبیعی است.
هنگامی که آب قلیا کاملا مخلوط و شفاف شد، به آرامی آن را به روغن هایتان اضافه کنید. (نه، لازم نیست منتظر بمانید تا خنک شود). مخلوط کن را عوض نکنید. فقط روغن ها را با قلیا مخلوط کنید.
سپس، مانند فرایند صابون سازی سرد، شروع به مخلوط کردن آن با مخلوط کن بپردازید. در ابتدا، به نظر می رسد که می خواهند از هم جدا شوند.
بررسی تشکیل صابون
اینجا جایی است که اولین معیار صبوری شما مورد نیاز است. بسته به مخلوط روغن شما، زمان زیادی برای رسیدن به لخته صابون نیاز خواهد بود. گاهی اوقات تا 30 دقیقه. "لخته صابون" برای صابون مایع به نظر می رسد تقریبا مانند فرایند سرد باشد- نوع پودینگ مانند - شاید بیشتر به صورت یک ترکیب پودینگ و سیب زمینی به نظر بیابد- با مشخصه "لخته ای" و / یا رگه های صابونی. شما واقعا نمی توانید آن را بیش از حد بچرخانید، بنابراین بهتر است قبل از رفتن به مرحله بعدی مطمئن شوید که صابون جامد خوبی دارید.
بعد از تشکیل اولیه صابون نیاز به صبوری بیشتری دارید. باید آنرا برای مدت طولانی هم بزنید. در مراحل بعدی ساخت صابون در بخش سوم ادامه ی روش تهیه صابون مایع را خواهید آموخت. اکنون تمام مراحل مواد استفاده شده و مشاهدات خود را یادداشت کنید. موادی که هنوز از آنها استفاده نکرده اید را نیز یادداشت کنید. نسبت هر یک از مواد استفاده شده را به دست آورید و زمانی را که صبر کرده اید تا صابون اولیه تشکیل شود را یادداشت کنید. می توانید داده های خود را با تغییر نوع روغن و نوع قلیا بیشتر کنید و به مقایسه آنها بپردازید.

شما عزیزان می توانید برای انجام این پروژه به طرح درس های ذیل مراجعه فرمایید:
شوینده ها، جلسه اول
شوینده ها، جلسه دوم
شوینده ها، جلسه سوم
شوینده ها، جلسه چهارم
شوینده ها، جلسه پنجم
شوینده ها، جلسه ششم
شوینده ها، جلسه هفتم
شوینده ها، جلسه هشتم
شوینده ها، جلسه نهم
شوینده ها، جلسه دهم
شوینده ها، جلسه یازدهم


بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
- تهیه: مینا رزقی و شایان فروزنده دل
تنظیم: محبوبه همت