جوانان شاد گذشته نه سالمند

 
وقتی از میان پارک محله تان عبور می کنید، چشمتان می خورد به نیمکت هایی که گروه های چند نفره جوانانی نشسته اند که امروزه از دوره جوانی آنها دیرزمانی گذشته است. میزهای شطرنج و روزنامه ها همنشین های اصلی آنهاست و غروب در راه بازگشت به خانه، نان سنگک در یک دست و عصا در دست دیگر اوست.  

تا چند دهه قبل آنها هم مانند ما جوان و پرشور بودند. وما هم روزی مانند آنها نیمکت نشین در پارک میشویم. این دوره نیز باید سپری شود اما گذشتن آن علاوه بر اینکه به نگاه خود سالمند به ادامه زندگی دارد، به نوع ارتباطات اطرافیان او نیز بستگی دارد.


 داشتن هدف و احساس ارزشمندی در زندگی، می‌تواند باعث افزایش طول عمر شود. به بیان دیگر آنهائی که احساس ارزشمند بودن در زندگی می کنند و در زندگی به دنبال هدفی هستند، دیرتر فوت می کنند. زندگی هدفمند و معنادار می تواند احساس خوشبختی را بیشتر کند و این احساس از طریق مکانیسم های مختلف مانند تاثیرات هورمونی یا کاهش فشار خون، می تواند موجب افزایش سلامتی و افزایش طول عمر شود. کسانی که هدفی را در زندگی دنبال می کنند، تمایل دارند تا زندگی کنند و باشند تا کار را به سرانجام برسانند و این به آنها قدرت زندگی کردن می دهد. اما آنچه این روزها در خانواده ها و در اجتماع می بینیم این است که سالمند را  فراموش کرده ایم و به نوعی آنها را به خودشان سپرده ایم. اگر ما همین امروز، درک کنیم که این روزها برای ما هم هست، کمی بیشتر به فکر بهبود زندگی سالمندان و برطرف کردن نیازشان خواهیم بود.

ما باید سالمندان را بهتر بشناسیم و از خواسته‌هایشان مطلع شویم، پس از آنان سوال می‌كنیم تا بتوانیم مشكلات و نگرانی‌های آنها را بهتر بفهمیم و كمك بهتری را به ایشان عرضه كنیم. در این میان طرح سوالات باز كه با چرا، چگونه، چطور و ... شروع می‌شوند منجر به گرفتن اطلاعات بیشتری از سالمند می‌گردد. همچنین لازم است حین گفت و گو با سالمند، به گفته‌های وی ارزش و احترام بگذاریم.این بدان معنی نیست كه هرچه او می‌گوید قبول كنیم. بلكه به این معنی است كه به حق او برای فكر كردن و سخن گفتن احترام بگذاریم. 

ارتباط با سالمند
یكی از ابتدایی‌ترین و خصوصی‌ترین شكل برقراری ارتباط با سالمند لمس كردن است. بسیاری از سالمندان دچار محرومیت لمسی هستند.
در برقراری ارتباط با سالمندان سه نوع ارتباط لمسی وجود دارد:

الف – لمس عاطفی
لمس محبت‌آمیز یكی از نیازهای انسانی است. مانند وقتی كه پدر بزرگ یا مادر بزرگ را در آغوش می‌گیرید و آنها را می‌بوسید.
محبت، تفاهم، اعتماد، امید و علاقه را می‌توان با نگه داشتن دستی لرزان در دستی قوی به دیگری منتقل كرد. 

ب- لمس حمایتی
برای كمك به سالمند به كار می‌رود. مانند وقتی كه به سالمند برای بلند شدن از زمین كمك می‌كنید. 

ج – لمس كنشی
به منظور ادب و احترام به كار می‌رود. مانند دست زدن به پشت سالمند و تعارف و تقدم برای عبور. 

نیاز به عشق و تعلق
سالمند نباید از تماسهای اجتماعی كنار گذاشته شود. آنها باید به خویشاوندان ودوستان نزدیک شوند. در این دوران تماس شخصی، دوست داشتن و مورد محبت واقع شدن و توجه به سالمند ضرورت می یابد .
چین و چروك نشان می دهد كه سالمندان منبعی از تجربه ها و خاطره های گذشته اند كه نباید بدون استفاده باقی بمانند. فردی كه لبخند می زند غالباً به صورت شخصیتی دوست داشتنی و مهربان تلقی می گردد، همواره درارتباط با سالمندان لبخند زدن را فراموش نكنید.

بیشتر بخوانید: خصوصیات و نیازهای دوره سالمندی نگرش منفی نسبت به سالمند را متوقف کنیم ۵ راه ساده و عملی برای شاد کردن سالمندان

احترام جایگزین ترحم
سالمندان آنچه را ما در آیینه می‌بینیم، در خشت خام می‌بینند. از این رو اغلب، کمتر سخن می‌گویند و بیشتر سر به گریبان فرو می‌برند. ما آدم‌ها وقتی سکوت می‌بینیم، دلمان می‌لرزد و ترحم می‌کنیم. حواسمان باشد پا به‌ سن‌ گذاشته‌ها هوش اجتماعی و احتمالا هوش هیجانی بیشتری در مقایسه با ما دارند و تمایز میان احترام و ترحم را بیشتر می‌فهمند.

استقلال‌شان را نگیریم
بزرگترین خدمتی که می‌توانیم به سالمندان کنیم، این است که تا جایی که می‌شود، آنها را وابسته نکنیم؛ به تعبیری، استقلال‌ شان را نگیریم و آنها را برای ساده‌ترین تصمیم‌گیری‌ها وابسته‌ خود نکنیم. کرامت و حرمت انسانی در پرتو استقلال است که محقق می‌شود. این نگاه که سالمندان بچه می شوند و این یعنی دوباره وابسته به اطرافیان، تصویر اشتباهی است. یک فرد میانسال با کوله باری از تجربه زندگی می کند، خطا و آزمون های زیادی انجام داده و امروزه به این مرحله از زندگی رسیده است اما یک بچه و کودک درحال آزمون و خطا است و نیازمند اینکه کسی همراهی اش کند تا آسیب نبیند. پس سالمندان بچه نمی شوند.

۴ راهکار برای افزایش امید به زندگی در سالمندی
با بالا رفتن سن، هر فردی در برابر عارضه‌ها و بیماری‌های مختلف آسیب‌پذیر‌تر می‌شود. سالمندان و بویژه کسانی که از آنان مراقبت می‌کنند، می‌توان راه‌هایی برای دنبال کردن یک سبک زندگی سالم در این گروه سنی پیش گیرند تا مشکلات کمتری در این دوران داشته باشند.

1-تشویق به انجام معاینات دوره‌ای
افراد مسن بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های متعددی از جمله سرطان روده، پستان (در زنان)، پروستات (در مردان) و پوکی استخوان قرار دارند که به محض تشخیص لازم است به سرعت درمان شوند. در صورتی که این افراد از مراجعه به پزشک وحشت دارند باید آنان را همراهی کرد.

2-تشویق به تحرک داشتن
زندگی بی‌تحرک برای هیچ گروه سنی مناسب نیست اما این خطر برای افرادی که در سنین بالا هستند، آزاردهنده‌تر است. همچنین برخی از افراد مسن تمایلی به تحرک داشتن از خود نشان نمی‌دهند. از جمله فعالیت‌های سبک برای این گروه سنی، شنا کردن است که به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان، حفظ سلامت قلب و تقویت ماهیچه‌ها بدون فشار آمدن بر مفاصل کمک می‌کند.

3-رژیم غذایی سالم متناسب
روی آوردن به عادات غذایی نامناسب کار آسانی است و بسیاری افراد در دوره‌ای از عمر خود، آن را تجربه می‌کنند. در افراد مسن عدم مصرف مواد خوراکی سالم اغلب نتیجه وقت نگذاشتن برای تهیه یک وعده غذایی سالم است که قطعا سلامت آن‌ها را به طور جدی به خطر می‌اندازد. فرزندان می‌توانند با کنترل رژیم غذایی و تهیه غذاهای سالم و ارگانیک برای والدین سالمند خود به بهبود کیفیت زندگی آنان کمک کنند.

4-تقویت توان ذهنی
مغز نیز همچون دیگر اعضا و بخش‌های بدن به ورزش کردن نیاز دارد. انجام فعالیت‌هایی که قدرت حافظه را تقویت می‌کنند‌، موجب حفظ سلامت مغز می‌شود. درست کردن پازل و بازی شطرنج از کارهای مفید برای تقویت قدرت ذهن و حافظه در سالمندان است.

---

 منابع: مشاورفا، میهن تاز، سیب