صبح ورزش کنیم یا عصر؟

انجام هر کاری در زمان مناسبش موجب می‌شود که بهترین نتیجه را از آن بگیرید و این اصل شامل ورزش کردن نیز می‌شود. انجام حرکات ورزشی در زمان به موقع خود در کنار مداومت در آن، به نتایج موثرتری منجر می‌شود.
برخی افراد تمایل دارند که پس از انجام تمام کارها و وظایف روزانه خود، ورزش کنند و ترجیح می‌دهند برنامه ورزشی خود را به ساعات پایانی روز موکول نمایند. از سوی دیگر گروهی هم ورزش صبحگاهی را مناسب می‌دانند.

فواید ورزش صبحگاهی
برخی کارشناسان معتقدند اگر برای تعیین زمان ورزش دچار تردید هستید، صبحگاه را برای ورزش انتخاب کنید.
پروفسور سدریک برایانت می گوید:«طبق تحقیقات نشان داده شده که عادت ورزش به صورت فردی و به طور مداوم در افرادی که صبح ورزش می کند بیشتر است.» او توصیه می کند اگر صبح ورزش می کنید چون دمای بدن نسبت به دیگر ساعات روز پایین تر است، باید فرصت بیشتری برای گرم کردن به بدن دهید.

بر اساس پژوهشی که در دانشگاه آپالاچیان در کارولینای شمالی انجام شده است، پژوهشگران دریافتند ورزش صبحگاهی موجب کاهش فشار خون و بهبود خواب شبانه می‌شود.
نتایج این پژوهش حاکی از کاهش ۱۰ درصدی فشار خون عده‌ای بود که در ساعات اولیه‌ی صبح ورزش کرده بودند. مشاهده شد که این کاهش فشار خون در طول روز دوام داشته است. این دسته از شرکت‌کنندگان در پژوهش علاوه بر خواب طولانی‌تر و چرخه‌ی خواب باکیفیت‌تر در شب، ۲۵ درصد اُفت فشار خون شبانه داشتند.

سازوکارهای فیزیولوژیکی مولد این تغییرات هنوز شناخته شده نیست، با این حال پژوهشگران به خوبی می‌دانند که چنانچه به کاهش فشار خون احتیاج دارید یا می‌خواهید کیفیت خواب‌تان را بهبود ببخشید، احتمالا ۷ صبح زمان مناسب‌تری برای ورزش کردن شماست. پس اگر در معرض بیماری‌های قلبی قرار دارید، به فشار خون بالا دچار هستید یا از اختلالات خواب رنج می‌برید، خودتان را به ورزش صبحگاهی منظم عادت دهید.

ممکن است تصور کنید که در هنگام عصر پرانرژی‌تر هستید، اما ورزش کردن در این ساعت از روز می‌تواند تاثیر نامناسبی بر برنامه غذایی و افزایش میزان کالری دریافتی داشته باشد.
وقتی هنگام غروب ورزش می‌کنیم سطح آدرنالین کاملا بالا می‌رود و در نتیجه ذهن فعال‌تر شده و به هنگام شب برای خوابیدن دچار مشکل می‌شویم. این در حالی است که با این اوصاف ورزش صبحگاهی شما را برای کل روز شارژ و پرانرژی نگه می‌دارد.

البته ورزش صبحگاهی جنبه‌های مثبت دیگری نیز دارد. مثلا اینکه با معده پر ورزش نمی‌کنید، فرصت کافی برای سایر فعالیت‌های اجتماعی در بعدازظهر دارید و اینکه در طول روز سرحال هستید؛ با این حال اگر ورزش کردن با معده خالی برایتان دشوار است می‌توانید با در نظر گرفتن توصیه‌های بالا ورزش عصرگاهی را انتخاب کنید.

شب ها زودتر بخوابید
متأسفانه به علت برخورد زمانی خواب صبحگاهی با ورزش، ورزش به طور مداوم و همیشگی ادامه نمی یابد. اما اگر بتوانید شب ها زود بخوابید، بیرون جستن از رختخواب و انجام ورزش صبحگاهی بسیار لذت بخش خواهد شد.

پروفسور سالی ای وایت، رئیس دانشکده آموزش دانشگاه لیهای می گوید: بدنتان نیاز به آمادگی برای خوابیدن دارد. ضربان قلب و دمای بدن باید مناسب استراحت بدن باشد. بنابراین شبها با زود خوابیدن، به مرور بدن شما خوگرفتن به خواب را یاد می گیرد.
ورزش و غذا خوردن باعث می شوند آمادگی بدن برای خواب تا دیر وقت به تاخیر بیفتد. وایت می گوید:«هم ورزش و هم غذاخوردن ضربان و دمای بدن را بالا می برند که این مسأله با خواب راحت تداخل می کند.»

بیشتر بخوانید: بهترین موقع ورزش 10 نکته برای ورزش در هوای سرد بهترین زمان ورزش در زمستان

فواید ورزش عصرگاهی
پروفسور وایت روی انگیزه های موفق ورزش در زمان های متفاوت مطالعه کرده است و می گوید: «با وجود تصورات مفید و سودمند در بیدار شدن و ورزش  صبحگاهی، من بیشتر بعد از ظهرها ورزش می کنم. چون بدنم در بعد از ظهر راحت تر به ریتم موزون می رسد در حالی که در صبح این آمادگی را ندارم.»

برای برخی مردم بعدازظهر بهترین وقت ورزش است به ویژه وقتی همکاران و کارگران یک شرکت با هم باشند و شرط کنند که عصرانه را فقط بعد از ورزش میل کنند نه قبل از آن.

برایانت در کنفرانس بین المللی ورزش، تناسب و تغذیه می گوید: «فوراً بعد از خوردن غذا ورزش نکنید، زیرا خون بایستی در هنگام ورزش به ماهیچه ها برود در حالی که خون بعد از صرف غذا برای هضم آن در دستگاه گوارش است. پس 90 دقیقه بعد از هر وعده سنگین غذایی به بدن فرصت دهید.»

برخی کارشناسان معتقدند که انتخاب زمان مناسب ورزش به نوع آن نیز بستگی دارد. برای مثال تمرینات وزنه برداری که باعث افزایش سطح انرژی بدن و هوشیاری ذهن می‌شوند برای عصر توصیه نمی‌شوند، اما در مقابل تمرینات هوازی که موجب خستگی ذهن و بدن می‌شوند برای عصر مناسب ترند، چون کمک می‌کنند راحت تر بخوابید به شرط آنکه بعد از تمرینات پرخوری نکنید. در واقع هر برنامه ورزشی را که انتخاب می‌کنید باید برنامه غذایی مناسبی نیز داشته باشید.

بر اساس پژوهشی که در مرکز تحقیقات دانشگاه شیکاگو انجام شد، پژوهشگران دریافتند افرادی که بعد از ساعات کاری ورزش می‌کنند در مقایسه با کسانی که ورزش صبحگاهی را انتخاب کرده‌اند، تناسب اندام بهتری دارند.
نتایج این تحقیق نشان داد سطح هورمون‌های کورتیزول (cortisol) و تیروتروپین (thyrotropin) که از غدد درون‌ریز ترشح می‌شوند در عده‌ای که هنگام عصر ورزش کرده بودند به مقدار قابل توجهی افزایش یافت. همچنین مشاهده شد که گلوکز خون این افراد اُفت کرد.
افزایش کورتیزول و تیروتروپین و کاهش گلوکز یعنی اینکه سوخت‌وساز بدن به خوبی با تمرینات ورزشی منظم سازگار شده است. از این رو، شاید بد نباشد که زمان ورزش کردن‌تان را از اول صبح به بعد از ساعات کاری تغییر دهید.

بهترین زمان ورزش را خودتان کشف کنید
بعضی از ما صبح‌ها و بعضی دیگر در اواخر روز پرانرژی‌تر هستیم. پس اینکه چه زمانی برای ورزش کردن مناسب‌تر است، دقیقا به انتخاب شخصی خود فرد بستگی دارد.
مهمترین مسأله ای که کارشناسان تأکید دارند این است که ساعتی از روز را انتخاب کنید و هر روز به طور منظم همان ساعت ورزش کنید، فرقی  نمی کند صبح باشد یا عصر.

پروفسور استیون آلدانا پیشنهاد می کند زمان های مختلف روز را برای ورزش امتحان کنید و زمانی را که شما را در استمرار ورزش ترغیب می کند، انتخاب کنید.

پیشنهاد می‌کنیم قبل از اینکه ساعت خاصی از برنامه‌ی پرمشغله‌ی روزمره‌ی‌تان را به ورزش کردن اختصاص دهید، ابتدا با خودتان فکر کنید که هدف‌تان از ورزش کردن چیست.
چنانچه به این نتیجه رسیدید که می‌خواهید سلامت قلب‌تان را افزایش دهید و خواب شبانه‌ی باکیفیت‌تری داشته باشید، ورزش صبحگاهی را انتخاب کنید. اما اگر به دنبال تناسب اندام بهتر و دوری از بیماری‌های مرتبط با گلوکز خون بالا مثل دیابت هستید، پیشنهاد می‌کنیم به ورزش بعد از ساعات کاری در هنگام عصر فکر کنید.

---

منابع:
ایسنا
وبسایت چطور
وبسایت تربیت بدنی و علوم ورزشی