بررسی بیانات رهبر انقلاب و عملکرد مسئولین
پویش مسئول پاسخگو
آیت الله خامنهای در هدایت و نظارت بر امور کشوری، همواره دغدغه معیشت مردم و حل مشکلات و گرههای اقتصادی را داشتهاند و به مراتب نقاط گره را به مسئولین نشان داده و راه حلها را بازگو میکنند.
“مردم گلهمندند” و مسئولین باید پاسخگو باشند که چرا هنوز گله وجود دارد و چرخ معیشت مردم میلنگد. آیا میدانستید "بزرگترین مبارزهی با آمریکا، خدمت به این مردم است"! (1)
جمهوری اسلامی مانند هر حکومت دیگری در کارنامه عملکرد خود دارای نقاط قوت و ضعف است. در این میان نکته آن است که برخی از مشکلات در ورطه بی توجهی قرار گرفته و مسئولین نسبت به رفع آن موفق نیستند. بسیاری از این مشکلات در دلالتهای کلان و توصیه های رهبری مورد اشاره قرار گرفته و ایشان نواقص را به مسئولین مربوطه نشان داده تا آنها با هم فکری، برنامه ریزی و عملیات نسبت به رفع مشکلات و رفع نواقص اقدام کنند. این عملکرد مطابق بند دوم اصل 110 قانون اساسی از وظایف رهبری است تا ایشان "نظارت بر حسن اجرای سیاستهای كلی نظام" داشته و به تبع، نسبت به انحرافها و نواقص تذکر داده و راهنمایی کنند.
آیت الله خامنهای در این هدایت و نظارت همواره دغدغه معیشت مردم و حل مشکلات و گرههای اقتصادی را داشتهاند و به مراتب نقاط گره را به مسئولین نشان داده و راه حلها را بازگو میکنند، همچنین نسبت به اجرایی شدن سیاستگذاریها، مسئولین را ترغیب کرده و تذکرهای لازم را اعلام میکنند.
نباید از کنار این سخنان رهبری به راحتی گذشت بلکه این موضوع باید یک پویش مطالبهگرانه از مسئولین باشد که نسبت به وظایف و حسن انجام آن و نواقص موجود پاسخگو باشند.
این موضوع در تعیین 12 شعار اقتصادی در نامگذاری سالها توسط مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر تصویب اسناد بالا دستی و اجرای آنها در جهت رفع مشکلات قابل مشاهده است از جمله این موارد عبارتند از: فرمان 8 مادهای درباره مبارزه با مفاسد اقتصادی، سیاستهای کلی ابلاغیه رهبر درباره اصل 44 و سایر اصلهای مربوط به سیاست انرژی، سیاست تولید ملی، سیاست امنیت سرمایهگذاری، سیاستهای آب. علاوه بر این موارد، در تحلیل محتوای بیانات رهبری بیش از هزار مورد گفتار مرتبط با موضوع اقتصاد وجود دارد:
متاسفانه با گذشت سالها از ابلاغ اسناد و قوانین مربوطه و این تاکیدات، رفاه و گشایش اقتصادی در حد انتظار ایجاد نشده و همچنان گرههای اقتصادی در زندگی مردم حس میشود به همین دلیل است که یک موضوع در بیانات ایشان بارها در بازهی زمانی طولانی مدت تکرار میشود و ایشان همواره مطالبات خود را پیگیری کرده و به مسئولین گوشزد میکنند.
بیشتر بخوانید: نصب 21 تابلو به دست رهبری بهترین راه مبارزه با آمریکا |
بعنوان مثال اولویت بودن "مسئله اقتصاد و حل مشکلات معیشتی مردم"(2) تاکیدی است که ایشان با ادبیات دقیقا مشترک از دولتمردان دورههای مختلف به ویژه دولتهای نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم مطالبه داشتهاند، با این حال ناکارآمدی در حوزه معیشت تا جایی بوده که ایشان چندی پیش در تذکری مستقیم به مسئولین نسبت به بی تفاوتی آنها فرمودند: "به مسئولین عرض میکنم که این حضور مردمی در بیستودوّم بهمن را به حساب گلایه نداشتن آنها از فعّالیّتهای ما مسئولین به حساب نیاورید، مردم گلهمندند."(3)
علیرغم دغدغه رهبری در اینباره، مسئولین بیش از توجه به مسائل مردم، درگیر شعار زدگی، گم کردن مسائل اصلی و فرعی، پرداخت به رقابتهای سیاسی، اشرافیگری، آمارتراشی، قانونگریزی و فساد اطرافیان شده اند که موجبات بدبینی به نظام اسلامی، دلزدگی و دلسردی مردم و امیدواری و بهانهتراشی دشمن را فراهم میکند اما برخی از مسئولین در این سطح متوقف نشده به جای کوشش در جهت رفع مشکلات، شفاف سازی و پاسخگویی به ملت، جای طلبکار نشسته و به زیر سوال بردن خدمات نظام میپردازند.
تا جایی که رهبری در بیانات اخیر با تاکید بر اینکه سیاهنمایی هنر نیست و هر بچّهای هم میتواند سنگ دستش بگیرد شیشهها را بشکند، نقد و نقدپذیری را واجب و تهمت و لجنپراکنی را حرام اعلام کردند؛ ایشان همچنین با خطاب قرار دادن روحیه طلبکارانه و حق به جانب برخی مسئولین بیان داشتند: "این کسانی که کشور در اختیارشان است یا در اختیارشان بوده، اینها دیگر حق ندارند علیه کشور حرف بزنند، موضع [بگیرند]؛ باید موضع مسئولانه [بگیرند]، باید پاسخگو باشند. بندهای که امکانات در اختیارم است، نمیتوانم مدّعی باشم، [بلکه] باید پاسخگو باشم و جواب بدهم که چهکار کردم با این امکانات. به جای اینکه پاسخگویی کنند، بیایند نقش مدّعی را ایفا کنند علیه این، علیه آن حرف بزنند؛ این نمیشود؛ مردم قبول نمیکنند این را. حالا ممکن است کسی خیال کند که در مردم تأثیر میگذارد؛ نه، مردم آگاهند، میفهمند، نمیپذیرند این حالت را." (4)
نباید از کنار این سخنان رهبری به راحتی و بعنوان یک توصیه گذشت بلکه این موضوع باید یک پویش مطالبه گرانه از مسئولین باشد که نسبت به وظایف و حسن انجام آن و نواقص موجود پاسخگو باشند. بر خلاف برخی تحلیلهای سوگیرانه و سطحی این نوع ادبیات و مطالبهگری از جانب ایشان در این برههی زمانی، تحت تاثیر شرایط سیاسی و اقتصادی جامعه نیست بلکه مانند سایر تاکیدات پر تکرار ایشان دارای تاریخچه است. ایشان در سال 95 با اشاره به شعار سال که اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل بود در تذکری به مسئولان فرمودند:
"[سال] دارد تمام میشود؛ الان آخر بهمن است، اقدام و عمل باید نشان داده بشود. من اوّل سال هم گفتم که مسئولین کشور -چه مسئولین قوّهی مجریّه و دولت، چه مسئولین قوّهی قضائیّه، چه مسئولین مجلس؛ فرقی نمیکند، همه- آخر سال باید نشان بدهند که در این سال برای اقدام و عمل چه کردند؛ نگویند باید چنین بشود، باید بگویند چنین شد؛ این را باید مشخّص بکنند."(5)
اصولگرا، اصلاح طلب، مدعیان جریان سوم، مستقلان و ... فرقی نمیکند همه مخاطب این خطابهای رهبری هستند، همه باید پاسخگو باشند به اینکه در حوزه فرهنگ بودجهها چگونه هزینه شدهاند و نتیچه آن با رشد آسیبهای اجتماعی چه ارتباطی دارد؟ اینکه با توجه به وجود اسناد بالادستی و سیاستهای اقتصادی، چرا بیکاری و تورم رشد داشته است؟ رشد کمی دانشگاهها، وجود پژوهشگاهها و ثبت هزاران مقاله علمی چه تاثیری در رشد صنعت و شاخصهای اقتصادی و توسعه آنها داشته است؟ وجود و عملکرد نهادهای قانونگذار و ناظر چه اثری در پیشگیری از فساد داشتهاند؟
به هر حال امروز نگاه دشمنان ملّت ایران به مسئلهی اقتصاد است؛ میخواهند مردم را دلزده و دلسرد و ناامید کنند مسئولین با اهمال و عدم پاسخگویی نباید بگذارند فضای دلسردی ایجاد شود.
تاکیدهای پر تکرار رهبری و ادبیات مطالبهگر ایشان درباره گلهمندی مردم و پاسخگویی مسئولان لازمهی شروع اصلاحات در زمینه خدمت به مردم و رفع مشکلات اقتصادی، بروکراسی اداری و فساد سیستمی میباشد. شاید لازم باشد مطالبهگری پاسخگو بودن مسئولین در راستای اجرای قوانین، اصلاح مفاسد و نواقص و شفافسازی تبدیل به یک پویش مردمی شود. پویشی که میبایست پیشتر با خطاب "ایستایی جایز نیست" رهبری به مسئولین آغاز میشد، با این حال نباید زمان را از دست داد اینبار مطالبه همزمان "عدم ایستایی" و "پاسخگویی" مسئولان در چهارچوب قانون و اخلاق با کمک رسانهها و تشکیل سازمانهای مردم نهاد به حل مشکلات معیشتی مردم بیش از پیش کمک خواهد کرد. پویش مسئول پاسخگو ! ایستایی جایز نیست.
1-بیانات مقام معظم رهبری در مراسم چهاردهمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمهالله)؛ ۱۳۸۲/۰۳/۱۴
2-بیانات در دیدار رئیسجمهوری و اعضای هیأت دولت، ۱۳۹۱/۰۶/۰۲
3-دیدار مردم آذربایجان شرقی با رهبر انقلاب، 1395/۱۱/۲۷
4-بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، ۱۳۹۶/۱۰/۰۶
5- بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مردم آذربایجان شرقی، ۱۳۹۵/۱۱/۲۷