طبقه بندی حشرات

حدود یک میلیون گونه شناسایی شده و شاید چندین برابر این مقدار گونه های ناشناخته وجود داشته باشد، حشرات به عنوان بخش اکثریت گونه های جانوری روی زمین به شمار می روند. حشرات تقریباً در تمام زیستگاه های خاکی و وابسته به آب شیرین یافت می شوند، از خشک ترین بیابان ها تا دریاچه های آب شیرین، از تاج پوشش گیاهان در یک جنگل بارانى منطقه استوایی (که در آنجا تنوع آنها به طرز باورنکردنی زیاد است) تا مناطق دور افتاده قطب شمال. حتی تعدادی از گونه‏های حشرات در دریا یافت می شوند. بدین ترتیب عادت های غذایی آنها نیز گوناگون است؛ تقریباً هر ماده ای که ارزش غذایی داشته باشد توسط گروهی از حشرات برای تغذیه استفاده می شود.

تنوع حشرات در شکل نیز بسیار گسترده است. تقریباً تنها حالتی که در این گروه دیده نمی شود داشتن ابعاد خیلی بزرگ است. با این حال، حشرات در شمار زیادی از ویژگی ها با هم اشتراک دارند. علاوه بر مشخصه های کلی uniramian ها، اینها یک بدنه متشکل از سه قسمت شامل سر، قفسه سینه و شکم می شوند، یک جفت چشم مرکب (compound eyes) نسبتاً بزرگ و معمولاً سه چشم ساده (ocelli) که روی سر قرار گرفته اند؛ یک جفت شاخک، که آنها هم روی سر قرار دارند؛ زائده هایی نزدیک دهان شامل یک جزء لب مانند (labrum)، یک جفت اندام آرواره مانند بالایی برای گاز زدن (mandibles)، یک جفت اندام آرواره مانند پایینی (maxillae)، یک لب زیرین (labium) و قسمت زبان مانند کف دهان (hypopharynx)؛ دو جفت بال که از روی بدنه خارجی آنها رشد کرده اند (برخلاف مهره داران)؛ و سه جفت پا برای راه رفتن.

حشرات دارای سیستم گوارش کامل و پیچیده ای هستند. زائده دهانی آنها، به ویژه، انواع گوناگونی دارد که به شکل پیچیده ای به عادت غذایی آنها مربوط می شود. حشرات از طریق یک سیستم نایی، با دریچه های خارجی به نام اسپیراکل (spiracles) و لوله های بسیار ریز و ظریف شاخه ای، برای رساندن دقیق گازها به بافت های ویژه ی متابولیسم، " نفس می کشند ". اشکال آبزی حشرات ممکن است از طریق پوست خود گازها را با محیط مبادله کنند یا ممکن است انواع مختلفی از آبشش داشته باشند. دفع ضایعات نیتروژن دار از طریق لوله هاى مالپیگى (Malpighian tubules) انجام می شود. سیستم عصبی حشرات پیچیده است و تعدادی گره عصبی و دو رشته عصبی شکمی را شامل می شود. گره ها در عملکردشان از یکدیگر کاملاً مستقل می باشند؛ برای مثال، اگر قفسه سینه از بقیه قسمت‏های بدن جدا شود، می تواند به صورت مجزا راه برود. این در حالی است که گره ها از خروجی های حسی (sensory output) نیز استفاده می کنند. یک ملخ حتی با از دست دادن یک بال می تواند با استفاده از ورودی‏های حسی (sensory output) از مغزش، این عیب را تصحیح کرده و به پرواز خود ادامه دهد. اندام های حس بسیار حساس و پیچیده هستند. علاوه بر چشم های ساده و چشم های مرکب، برخی از حشرات نسبت به صدا کاملاً حساس بوده و قدرت پاسخ دهی آنها در برابر محرک های شیمیایی بسیار شگفت آور است.

حشرات دو جنسی هستند و لقاح آنها اغلب داخلی است. البته روش های جفت گیری در آنها به طور غیر قابل باوری متغیر است. مطالعه این تغییر پذیری توسط زیست شناسان تکاملی، درک ما را نسبت به مسئله تکامل رفتار، تکامل اجتماعی و ویژگی هایی نظیر اندازه اولیه حشرات و الگوهای رشد گسترش داده است. در تولید مثل حشرات، معمولاً یک حشره نر از طریق مواد شیمیایی (فرومون) که از جنس ماده آزاد می شود به دنبال ماده دریافت کننده می گردد. در بیشتر گونه ها، حشره های ماده، اسپرم را در یک حفره خاص در شکمشان (receptacle) ذخیره می کنند؛ حتی آن دسته از حشراتی که تعداد خیلی زیادی تخم می گذارند (مثلاً تعداد تخم ها در مورد زنبورهای عسل ممکن است بیش از یک میلیون باشد)؛ زنبورهای ماده تنها یکبار جفت گیری می کنند و تا پایان عمرشان  از اسپرم های ذخیره شده حاصل از همان جفت گیری استفاده می کنند.

نحوه رشد حشرات یکی از مشخصه های مهم و منحصر به فرد آنها است. در برخی از گونه ها، حشرات وقتی از تخم بیرون می آیند شکلی مینیاتوری از حشرات بالغ هستند و اسکلت خارجی آنها (پوشش محافظ خارجی) باید در روندی به نام پوست اندازی  رشد کند. با این حال نزدیک به 90% از گونه های حشرات، وقتی از تخم بیرون می آیند شکل کاملاً متفاوتی نسبت به ظاهر پس از نمو خود دارند. این فرم کرمی شکل حشرات معمولاً در زیستگاه های مختلفی زندگی می کنند، غذاهای متفاوتی می خورند، و شکل اندام آنها با اندام پدر و مادرشان کاملاً فرق دارد. حشره کرمی شکل (لارو) غذا می خورد، رشد می کند و بدنش به صورت دوره ای پوست اندازی می کند. در یک زمان معینی، رشد حشره کرمی شکل کامل می شود و حشره تغذیه خود را متوقف کرده و در اطراف خود یک حفاظ یا پیله می سازد. این وضعیت که حشره در آن تغذیه نمی کند شفیره نام دارد. وقتی حشرات کرمی شکل در پیله هستند به طور کامل دچار تغییر شکل یا "دگردیسی" شده و به شکل کاملاً بالغ ظاهر می شوند. حشراتی که این سیر کامل تغییرات را طی می کنند، حشرات با دگردیسی کامل (holometabolous) نامیده می شوند، گونه های دیگر حشرات که در آنها  حشرات تازه از تخم بیرون آمده به شکل بالغ خود شباهت بیشتری دارند و تنها اندازه آنها کوچکتر بوده و بدون بال می باشند، از نظر جنسی نابالغ بوده و ممکن است از جهات دیگر متفاوت باشند. شکل نابالغ این حشرات نمف (nymph) نامیده می شوند و سیکل زندگی آنها بر اساس فرآیند "نیمه دگردیسی" (hemimetabolous) است.

حشرات برای انسان بسیار مهم هستند. معمولاً ما نسبت به حشرات احساس مثبت و خوبی نداریم. حشرات غذای ما را می خورند، از خون و پوست ما تغذیه می کنند، محل سکونت ما را آلوده کرده و بیماری های خطرناک را منتقل می کنند. اما بدون وجود آنها، ما قادر به زندگی نیستیم. آنها نقش مهم و اساسی در اکوسیستم ما دارند. فهرست خلاصه و ناقصی از فواید و نقش های مثبت حشرات عبارتند از:

گرده افشانی و اغلب گیاهان آوندی؛ تجزیه مواد آلی، تسهیل در چرخه کربن، نیتروژن و سایر مواد غذایی ضروری؛ کنترل جمعیت گونه های مضر بی مهره گان (شامل سایر حشرات)؛ تولید مستقیم برخی از مواد غذایی (برای مثال عسل)؛ و ساختن محصولات مفیدی نظیر ابریشم و شالاک (لاک شفاف).

تا کنون هیچ توافق کلی در مورد جزئیات نحوه ارتباط گروهای مختلف حشرات با هم صورت نگرفته است. 

برای مشاهده تصاویری جالب از حشرات کلیک کنید.

منبع

سایت تنوع حیوانات