آشنایی کوتاه با زمدگی دکتر مفتح؛
کینه فرقانی ها از شهید مفتح
آذرماه سال 1358 هنوز ده ماه از پیروزی انقلاب اسلامی نگذشته بود، که یکی از انقلابیون و روحانیون دانشگاهی به هنگام ورود به محل كار خود در دانشكده الهیات، به همراه دو پاسدارش توسط گروهك تروریستی فرقان ترور شد و به شهادت رسید.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : چهارشنبه 1396/09/29 ساعت 13:22
محمد مفتح از علما و مدرسان مبارز ایران در 1307 در خانوادهای روحانی در همدان به دنیا آمد. پدرش شیخ محمود از وعاظ معروف شهر بود. او پس از گذراندن دوره دبستان، مقدمات علوم عربی و ادبیات را نزد پدرش آموخت و سپس تحصیلاتش را در مدرسه آخوند ملاعلی ادامه داد و در 1322 برای تكمیل آن وارد حوزه علمیه قم گردید او در قم از درس استادان و مدرسان بزرگی چون امامخمینی، علامه طباطبایی، آیتالله حجت و آیتالله داماد استفاده كرد و خود به تدریس معقول پرداخت.
همکاری با آیتالله بهشتی
مفتح در كنار تحصیل در حوزه، وارد دانشگاه تهران شد و پس از چند سال موفق به اخذ درجه دكترای فلسفة اسلامی گردید. تحصیل در دو محیط آموزشی حوزه و دانشگاه، سبب شد تا اندیشه وحدت میان این دو حوزه علمی، از مبرمترین دغدغههای فكری او شود كه عملاً محورهمه فعالیتهای سیاسی و اجتماعی او گردید. در مقالهای كه در حدود 1340 تحت عنوان «وحدت مسجد و دانشگاه» در مجله مكتب اسلام نوشت، به تبیین اندیشه و آرمان خود پرداخت. در همین راستا، وی شروع به تدریس در دبیرستانهای قم نمود و كانون دانشآموزان و طلاب را در آن شهر دایر كرد كه روحانیون فاضلی چون آیتالله بهشتی با وی همكاری داشتند.
با قیام امامخمینی در سالهای 1341 تا 1343، او در منابر و مجالس عمومی به انتقاد و افشاگری علیه دولت و رژیم شاه پرداخت كه بارها موجب دستگیری، تبعید و سرانجام ممنوعیت منبر او گردید.
پس از اتمام زمان تبعید، ساواك از ورود او به قم جلوگیری كرد و او ناگزیر از 1349 در تهران ساكن شد و در دانشكده الهیات دانشگاه الهیات دانشگاه تهران به تدریس پرداخت. وی ارتباط خود را بیش از پیش با استادان و دانشجویان گسترش داد و در مساجدی كه امام جماعت آنها را برعهده داشت، به دعوت او و به مناسبتهای گوناگون سخنرانان معروف انقلابی از حوزه و دانشگاه ـ و حتی از دیگر كشورهای اسلامی برای انبوه جوانان و دانشجویان مسلمان انقلابی سخنرانی میكردند.
مسجد قبا
پس از آزادی شهید مفتح از زندان در سال ۵۴، امامت مسجد قبا -که به قول شهید بهشتی «قرار بود یک امام فعال و پرجوش باید در آنجا باشد»- به عهده او گذاشته شد. وی در همین سال در سفری به کشور مصر ضمن بازدید از دانشگاه الازهر، از دو شخصیت متخصص و برجسته اقتصاد اسلامی دانشگاه الازهر برای افتتاح صندوق قرض الحسنه مسجد قبا دعوت کرد که ساواک مانع آن گردید.در 1356 كه رژیم شاه بر اثر سیاست جدید حقوق بشر امریكا ناگزیر به ایجاد فضای باز سیاسی نسبی در كشور گردید، آیتالله مفتح، جلسات سخنرانی پرشوری در ایام رمضان آن سال برگزار كرد كه با استقبال فراوان مردم انقلابی مواجه شد. وی مراسم سخنرانی ایام رمضان 1398 ق/ شهریور 1357 را پرشكوهتر از سال گذشته در مسجد قبا برگزار نمود كه سخنوران انقلابی برجستهای در آن، به ایراد سخنرانی پرداختند و خود نماز عید را با شركت بیش از یكصد هزار نفر در تپههای قیطریه خواند. پس از نماز، جمعیت نمازگزار راهپیمایی با شكوهی از شمال شهر به سمت جنوب برگزار كردند و طی آن، شعارهایی علیه رژیم شاه و به طرفداری از امام خمینی سر دادند. قرار شد سه روز بعد (16 شهریور 1357)، راهپیمایی دیگری از تپههای قیطریه به سمت مركز شهر انجام شود كه پلیس قبلاً محل را به اشغال خود در آورد. آیتالله مفتح ناگریز خود، به تنهایی در خیابان به راه افتاد و در اندك زمانی، جمعیت زیادی پشت سر وی به راه افتاد كه پلیس با حمله به آنها، تظاهركنندگان را متفرق ساخت و متعاقب آن آیتالله مفتح در 17 شهریور 1357، توسط ساواك دستگیر و بازداشت شد و پس از دو ماه، رژیم به ناچار وی را آزاد كرد.
وی به هنگام انقلاب اسلامی ایران از سوی امام خمینی به عضویت شورای انقلاب در آمد و مدیریت ستاد استقبال از امام خمینی را نیز به عهده گرفت. او از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و از بنیانگزاران جامعه روحانیت مبارز تهران بود و به عنوان دبیر آن انتخاب شده بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی عضو شورای گسترش آموزش عالی کشور و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران شد، و سرپرستی دانشکده الهیات دانشگاه تهران را به عهده گرفت. او برای حفاظت از دستاوردهای انقلاب با همکاری آیت الله مهدوی کنی و شهیدان بهشتی و مطهری طرح کمیته انقلاب اسلامی را ارائه نمود و خود مسئولیت کمیته منطقه ۴ تهران را عهدهدار شد.
گروهک فرقان در راستای ترور مخالفین فکری علی شریعتی کسانی چون شهید مرتضی مطهری، حاج مهدی عراقی، قاسم روحانی و محمد مفتح را ترور کرد. برخی معتقدند مفتح اجازه نداده بود فرقانیها در مسجد قبا فعالیت کنند و از شهید مفتح کینه به دل گرفته بودند،شهید مفتح در روز ۲۷ آذرماه ۱۳۵۸، ساعت نه صبح در دانشکده الهیات به دست سه نفر از اعضای گروهک فرقان ترور شد و در یکی از حجرههای حرم حضرت معصومه(س) دفن شد. امام خمینی با صدور پیامی شهادت او را تسلیت گفتند.
منابع:موسسه مطالعات و پژووهش های سیاسی، ویکی شیعه