سگی که سرطان را تشخیص می‌داد
6 سال قبل نانسی (Nancy) در منزل روی مبل نشسته بود. وقتی برای اولین میا (Mia) سگ نانسی با پوزه اش به بدن نانسی زد، نانسی هیچ توجهی به وی نکرد، اما وقتی میا (Mia) این کار را سه بار دیگر تکرار کرد و با پوزه اش دقیقاً به همان نقطه ضربه زد، ناچار شد به او توجه کند. بار سوم، میا (Mia) با چنان نیرویی ضربه زد که گویا می‌خواست به نانسی آسیب برساند، نانسی به آن نقطه دست زد و توده ای را در بدنش احساس کرد. او سریعاً به دکتر مراجعه کرد و نتیجه معاینات این بود که نانسی به سرطان سینه در نوع دوم مبتلاست. نانسی زیر تیغ جراحی و شیمی درمانی رفت و زنده ماند و اکنون زنده بودن خود را مدیون میا (Mia) می‌داند.
این اولین گزارش مبنی بر بو کشیدن سرطان توسط سگها نیست. در سال 1989 مقاله ای که در مجله برتیش مدیکال (British medical journal) منتشر شد، خبر از سگی داد که زخم عمیق پوستی را در پای صاحبش بو کشیده بود. این زخم عمیق ملانوما (Melanoma) یا سرطان پوست بود. بالاخره در سال 2004، مجله معتبر برتیش مدیکال (British medical journal) تحقیقی را منتشر کرد که در آن سگها نمونه های ادرار بیمارانی را که سرطان مثانه داشتند را از بین نمونه های افراد سالم تشخیص می‌دادند. 36 سگی که در این آزمایش شرکت داشتند، هر بار نمونه درست را انتخاب نکردند، در واقع فقط در 41 درصد این آزمایش ها، سگها درست تشخیص دادند ولی این آمار در مقابل آمار 14 درصدی تشخیص تصادفی، بسیار عالی است.
واقعاً این سگها چه چیز را بو می‌کشند؟
برخی دانشمندان اعتقاد به این تئوری دارند که یک سری علائم حیاتی در سرطان نظیرپروتئین - که احتمالاً منحصر به فرد هستند، وجود دارد که حس بویایی سگها به این علائم حساسیت نشان می‌دهند و حس بویایی انسانها چنین توانایی ای ندارد. اگر این نظریه صحیح باشد، بدان معنی است که سگها می‌توانند توده های سرطان در نزدیکی سطح پوست (نظیرسرطان سینه) و یا در ادرار ( نظیر سرطان مثانه) را تشخیص دهند. ولی مایکل بروفمن (Broffman) و مایکل مک کولاچ (Mc culloch) - می‌خواستند بدانند آیا سرطان از طریق هوای بازدم افراد بیمار نیز قابل تشخیص است، یا خیر. این دو نفر در موسسه پاین استریت (Pine street) مشغول به کار هستند. آنها، نمونه های بازدم بیمارانی با سرطان سینه و ریه و نمونه های بازدم افراد سالم را جمع آوری کردند. نمونه‌ها به طور مرتب و به مدت 3 هفته انجام شده و نمونه‌ها را نزدیک بینی سگ های معمولی خانگی می‌گرفتند، اگر نمونه‌ها متعلق به افراد بیمار بود، سگها واکنش نشان می‌دادند و در غیر اینصورت عملی انجام نمی دادند. محققین سپس 4 نمونه سالم و یک نمونه شخص بیمار را در ردیفی روی زمین قرار دادند، سگها با دقت شگفت انگیزی نمونه بیمار را پیدا می‌کردند. 88 درصد نمونه های سرطان سینه و 99 درصد نمونه های سرطان ریه توسط سگها تشخیص داده شد. این عمل - تشخیص سرطان توسط سگها - در حضور خبرنگاران نیز انجام شد و مهم نبود نمونه بیمار در کجای ردیف نمونه‌ها قرار داشت، سگها به راحتی آن را تشخیص می‌دادند.
خب آیا فکر می‌کنید باید در مطب هر دکتر یک سگ وجود داشته باشد؟
خیر- محققین در موسسه پاین استریت امید دارند بتوانند مشخص کنند که سگها برای تشخیص سرطان چه چیز را بو می‌کنند تا بتوانند یک بینی الکترونیکی جهت تشخیص سرطان در بازدم، نمونه ادرار و یا ... ابداع کنند.
ولی افراد شکاکی وجود دارند. یکی از آنها، دکتر دونالد بری (Berry) ، رئیس مرکز سرطان اندرسون در هوستون (Houston)، گمان می‌کند دقت بالای سگها در تشخیص به نوع آزمایش های انجام شده بستگی دارد، به عنوان مثال روشی که نمونه‌ها جمع آوری شد، بستگی دارد. فرد شکاک دیگر دکتر لاری مایرز (Myerd) دامپزشک مشهور و تربیت کننده سگ در دانشگاه آبورن (Auburn) در آلاباما است. مایرز می‌گوید 13 هفته طول می‌کشد تا سگی را جهت تشخیص بو تربیت کنیم، پس چگونه ممکن است در طی 3 هفته سگی را تربیت کنیم که سرطان را بو بکشد؟!
نویسنده :
حسن محمد پور
