چای پر دردسر در خواستگاری

یکی از قشنگی های ازدواج مراسم خواستگاری است که با هماهنگی خانواده دختر و پسر صورت می گیرد. عموما این قرار ملاقات ها با هماهنگی مادرهای هر دو طرف صورت می گیرد. مادرآقا داماد تماس تلفنی می گیرند و زمانی را برای به خدمت رسیدن و پذیرش غلام شدن پسرش تعیین می کند. بعد از قطع شدن تلفن و مشخص شدن روز و ساعت خواستگاری در دل دختر و پسر رخت شور خانه ای به پا می شود که چه بپوشم و چه بگویم؟ اما کار آقا داماد راحت تر است چون فقط به لباس و سر وضع و اینکه چه حرف هایی بزند فکر می کند و برای آنکه در مجلس خودش را خوب نشان دهد از چند روز قبل با کت و شلواری که به این جهت خریده است با خانواده خودش تمرین می کند. اما غصه بزرگ دختر خانم اینجاست گه حالا چه بپوشم؟ چه بگویم؟ و مصیبت بالاتر سینی چای یا شربت را کجای دلم بگذارم.

تمام فنجان، استکان، لیوان و سینی های خانه را وسط می آورد. همه را امتحان می کند تا ببیند کدام با کدام سنخیت بیشتری دارند. کدام فنجان در سینی کمتر لیز می خورد و کدام سینی سبک تر است. مثل آب در هونگ کوبیدن، فنجان ها را پر آب می کند و جلوی خواستگار خیالی خود می گیرد. باید علاوه بر اینکه تمرکز کند سینی چایی را حواله آقا داماد و اقوامش نکند، مسن ترین فرد را هم پیدا کند چرا که آداب و احترام حکم می کند که اول جلوی فردی که از همه سن بیشتری دارد چای را تعارف کند. از همه بدتر باید حواسش باشد که یک دفعه این اولین نفر مادر آقا داماد نباشد که اگر اینگونه شد دیگر فاتحه آن عروس را باید خواند.

لب سوز جان سوز 
یکی از اصول پذیرایی قدیمی و سنتی در مجلس، مراسم چای گرداندن است. در قدیم از طریق این رسم، دختر برای نخستین بار اجازه می یافت که در جمع خانواده داماد حضور یابد. از سوی دیگر حسن سلیقۀ دختر نیز به طور کلی در نحوة پذیرایی کردن او با چای سنجیده می شد. آنقدر ذربین دقت روی این عمل از سوی عروس خانم بالاست که دانشمندان باید نظریه های را از دل این رفتار استخراج کنند. چرا که این اتفاق ساده می تواند خود بعدها در جواب آری یا خیر مادر داماد و اقوام او اثرگذار باشد.

عروس خانم، مراقب باشید که چای دم نکشیده و کهنه جوش نباشد. در نظر بگیرید که حدود بیست دقیقه برای دم کشیدن یک چای خوب ضروری است. تعداد میهمانان را در پیمانه کردن چای درنظر بگیرید، طوری که در هر دور بتوانید از تمامی آن ها پذیرایی کنید. توجه داشته باشید که سینی چای، استکان ها و قاشق های چایی خوری بدون لکه و خشک باشد. از دستگیره ها و دستمال های تمیز و بدون کرک برای خشک کردن وسایل چای خوری استفاده کنید.
برای بدست آوردن کیفیت بهتر، چای را در قوری چینی دم کنید. در ریختن چای، ابتدا استکان ها را بیرون از سینی قرار دهید و پس از گذاشتن ته هر استکان روی پارچه ی خشک آن را داخل سینی بچینید. چای را از لبه ی کناره ی استکان، با فاصله ی کم و به آرامی بریزید تا کف نکند. در صورت کف کردن چای با قاشق کف ها را جمع کنید یا کمی صبر کنید تا از بین برود. برای جلو گیری از ریختن احتمالی چای در نعلبکی ها، آن ها را جداگانه در سینی کنار استکان بچینید. نیم بند انگشت از سر استکان چای را خالی بگذارید. به گمان آن که نوشیدن چای در فنجان رسمی تر است، زیرا بسیاری طبق سنت دیرین ما دوست دارند که رنگ چای ببینند و نوشیدن چای در استکان هم سنتی تر است.

پس از ریختن چای برای میهمان ها، بی درنگ قوری دیگری دم کنید، سپس کتری یا سماو را پر از آب نمایید. سینی چای را با فاصله ی کمی از خود و زیر سینه بگیرید. چای را به ترتیب سن تعارف کنید. یکی از زنان جوان خانواده ی دختر می تواند همراه با گرداندن سینی چای، عروس را با تعارف قند همراهی کند. بهتر است به صورت سنتی قند کله ای خورد شده مورد استفاده قرار گیرد. از پر کردن قند دان با قند های خیلی درشت یا خیلی ریز خودداری کنید. از گذاشتن قنددان متعدد در محل پذیرایی خودداری کنید. پس از تعارف یک قنددان و گذاشتن آن در یک سوی میز، کافیست.

 در تعارف سینی چای و نعلبکی به دیگران پشت نکنیدواز یک سوی میهمان سینی را به او تعارف کنید. تا از بر داشتن کامل چای و نعلبکی مطمئن نشده اید، از جای خود حرکت نکنید و سراغ میهمان بعدی نروید. حین پذیرایی با چای سعی کنید از صحبت کردن خودداری نمایید تا حواستان جمع باشد و تعادل خود را از دست ندهید چرا که اگر پی صحبت و دیدن مخاطبی که با اون حرف می زنید بروید، احتمال سقوط آزاد استکان های چایی بالا می رود.  در تعارف چای به داماد بیش از دیگران در برابر او درنگ کنید با سرعت از مقابلش نگذرید. کمی تامل کنید تا آقا داماد سر از گریبان بالا بیاورد و چهره شما را ببیند. فقط وقتی چشم در چشم هم شدید با یک نگاه دلتان با استکان ها روی کت و شلوار او نریزد.
می توانید با قرار دادن یک گلدان بلوری کوچک و یک شاخه ی گل کوتاه در سینی چای، منظره ی بدیعی به وجود آورید. افزودن برخی مواد مطعر ماننده هل کوبیده یا دارچین به چای صلاح نیست، زیرا برخی آن را نمی پسندند و ممکن است به آن آلرژی و حساسیت داشته باشند و اگر اتفاقی برای آنها بیفتند همه از چشم شمای از همه جا بی خبر می بینند.

می توانید با ریختن یک سر قاشق چایی خوری وانیل در قندان، قند هارا خوشبو وخوش طمع کنید. توجه کنید که چای شما کم رنگ یا پر رنگ نباشد.برای ریختن یک چای خوش رنگ، ریختن یک چهارم چای دم کشیده و سه چهارم آب جوش معمولا کافی است. اگر چای میهمانان بر اثر مشغول شدن سرد شد، به آن توجه نشان دهید وبپرسید از آن ها برایشان چای داغ بیاورید. نگذارید مدتی طولانی استکان های خالی چای روی میز باقی بماند وحداکثر پس از ده دقیقه آنها را جمع کنید.

پس یک کار ساده چای ریختن آنقدر قواعد دارد که دخترخانم باید علاوه بر اینکه به گفته ها و پوشش در جلسه خواستگاری فکر کند، این قاعده ها را مو به مو در یاد نگه دارد و به نحو احسن بدون خطایی انجام دهد. امروز گرچه این سنت دگرگون شده است و در بسیاری از موارد به مفهوم اجازة ورود دختر به مجلس خواستگاری نمی باشد، اما هم چنان زیبایی خود را به صورت یک سنت حفظ کرده و گاه خاطرات شیرینی را برای زوجها فراهم میآورد.
علاوه بر این، پذیرایی در مراسم خواستگاری توسط خانواده عروس نشان دهنده رفتار و فرهنگ آنان است. به همین خاطر لوازم پذیرایی اعم از شیرینی، میوه، وسایل آن و ... باید مناسب و در حد اعتدال باشد. تعارف زیاد یا کم، زمان پذیرایی، آغاز پذیرایی از مهمانان و ... از جمله مواردی است که باید به آن توجه شود.

 

 منابع: جوان ایرانی، بیتوته، نمناک