پیدایش و توسعه‌ی اینترنت

بی‌تردید شما هم ساعات زیادی را در طول شبانه روز، به استفاده از اینترنت اختصاص می‌دهید. استفاده از شبکه‌های اجتماعی، تلفن همراه هوشمند و ... همگی مستلزم اتصال به اینترنت هستند. اما تاکنون به چگونگی ایجاد اینترنت، این ضرورت غیر قابل تَرک، فکر کرده اید؟ تا بحال به روزی که دیگر اینترنت نباشد اندیشیده‌اید؟ امروز به چگونگی راه‌اندازی اینترنت و دلایل ایجاد آن می‌پردازیم.

قوانین ارتباطی

در اواخر دهه 1960 میلادی، وزارت دفاع آمریکا تشخیص داد که دولت به شبکه‌های کامپیوتری خود بسیار وابسته است و این سوال مطرح شد که اگر دشمن در یک حمله هسته‌ای به شبکه‌های کامپیوتری ملی آنها آسیب برساند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بنابراین وزارت دفاع آایالات متحده یک نوع جدید از شبکه‌های بزرگ را طراحی کرد که حتی اگر یکی از بخش‌های آن از کار می‌افتاد باز هم می‌توانست به کار خود ادامه دهد. آنچه که کل این شبکه عظیم را که با هم مرتبط می‌ساخت، مجموعه‌ای از قوانین ارتباطی یا به اصطلاح "پروتکل" بود که آن را TCP/IP نامیدند. (1)
اصولاً هر شبکه‌ای که از قوانین TCP/IP استفاده کند می‌تواند با هر شبکه دیگری که آن هم با قوانین TCP/IP کار می کند ارتباط برقرار کند و اگر در شبکه بزرگی که هر یک از شبکه‌های کوچکتر داخل آن از قوانین TCP/IP استفاده می‌کنند یک شبکه کوچک از کار بیافتد مابقی متصلات به شبکه، کار خود ادامه خواهند داد.
بنا به الزام، بتدریج این روند پیشرفت‌های فراوانی داشت که نهایتا به پروژه "آرپانت" ختم شد. پروژه آرپانت در سال 1967 آغاز به کار کرد و نتیجه آن پس از چندین سال همان شبکه جهانی اینترنت کنونی شد که اکنون به صورت غیرنظامی گردیده و تمامی عرصه گیتی را تحت پوشش خود قرار داده است.

اتحاد شوروی 60 سال پیش در تاریخ 4 اکتبر 1957 اولین ماهواره جهان را به فضا پرتاب کرد. در آن روز میلیون ها نفر از آمریکایی های متحیر به آسمان چشم دوخته  و ستاره درخشان در حال حرکت را تماشا کردند که هر 90 دقیقه یک بار در آسمان طلوع می‌کرد. با پرتاب آن عصر جدید در تحقیق فضا و جبهه جدید در جنگ سرد فرا رسید.

ایالات متحده پس از این پرتاب موشک توسط اتحاد جماهیر شوروی به فضا، احساس خطر کرده و به منظور پاسخ گویی به این تهدید، مؤسسه پروژه‌های تحقیقی پیشرفت آرپا را به وجود آورد. هدف از تأسیس چنین مؤسسه ای پژوهش و آزمایش برای پیدا کردن روشی بود که بتوان از طریق خطوط تلفنی، کامپیوترها را به هم مرتبط نمود به طوری که چندین کاربر بتوانند از یک خط ارتباطی مشترک استفاده کنند.

در ماه ژوئیه 1955 دولت "آیزنهاور" اعلام کرد آمریکا قصد دارد چند ماهواره کوچک را در مدار اطراف زمین قرار دهد. بعد از چهار روز شوروی اطلاع داد که بزودی ماهواره خود را به فضا پرتاب خواهد کرد. بعد از یک ماه در مسکو یک گروه ویژه دانشندان آغاز بکار کرد و وظیفه آن تامین پیروزی مسکو بر واشنگتن در فضا بود. به این ترتیب مسابقه فضایی دو قدرت شروع شد.

شکل‌گیری اینترنت

افراد مختلفی در تشکیل اینترنت سهم داشته اند، پل باران “Paul Baran” یکی از مهمترین آنهاست. وی که در دوران جنگ سرد زندگی می‌کرد می ‌دانست که شبکه سراسری تلفن آمریکا توانایی مقابله با حمله اتمی شوروی سابق را ندارد. مثلا اگر رییس جمهور وقت آمریکا حمله اتمی متقابل را دستور دهد، باید از یک شبکه تلفنی استفاده می‌کرد که قبلا توسط روس‌ها منهدم شده بود. در نتیجه طرح یک سیستم مقاوم در مقابل حمله اتمی روس‌ها ریخته شد.آقای باران از بانیان اینترنت، تشکیل و تکامل اینترنت را به ساخت یک کلیسا تشبیه می‌کند و معتقد است طی سال‌های اخیر هر کسی سنگی به پایه‌ها و سنگ‌های قبلی بنا اضافه می‌کند، بنابراین نمی‌توان گفت کدام بخش از کار مهمترین بخش بوده و در کل، پیدایش اینترنت نتیجه کار و تلاش گروه کثیری از دانشمندان و متخصصان این حوزه محسوب می‌شود. حائز اهمیت آن که "باران" ساختمان و ساختار اینترنت را با الگوگیری از کار سلول‌های مغزی انسان پیش بینی می‌کرد و معتقد بود "همانطور که وقتی سلول‌های مغزی از بین می‌روند، شبکه‌ی عصبی مسیر دیگری را در همه از انتخاب می‌کند؛ می‌توان شبکه‌ای با تعداد زیادی اتصالات فراهم نمود که در صورت نابودی بخشی از آن، همچنان به صورت مجموعه‎‌ای به هم پیوسته کار کند."
در سال ۱۹۶۵ نیروی هوایی آمریکا و «آزمایشگاه‌های بل»، نظرات باران را مورد توجه قرار داده و با سرمایه‌گذاری پنتاگون در طراحی و ساخت شبکه‌های بر اساس نظریات او موافقت کردند ولی آقای باران بنابر دلایلی حاضر به همکاری با نیروی هوایی آمریکا نشد.

در این میان فردی با نام "تیلور" وارد میدان شد. او مستقیماً به آقای هرتسفلد رییس مؤسسه آرپا پیشنهاد کرد این موسسه هزینه‌ی ایجاد یک شبکه‌ی آزمایشی کوچک با حداقل چهار گره را تأمین کند که بودجه‌ی آن بالغ بر یک میلیون دلار می‌شد. با این پیشنهاد تیلور تجربه‌ای را آغاز کرد که منجر به پیدایش اینترنت امروزی شد. او موفق شد در سال ۱۹۶۶، دو کامپیوتر را در شرق و غرب آمریکا به هم متصل کند. با این اتصال، انقلابی در نحوه‌ی صدور اطلاعات در دنیای ارتباطات رُخ داد که نتیجه‌ی آن را امروز همگی شاهد هستیم.

در واقع این شبکه به بسته‌هایی از داده‌ها که به وسیله‌ی کامپیوترهای مختلف ارسال می‌شدند اتکا داشت. پس از آن که با آزمایش‌های متعدد، سودمندی آن را مشخص کردند، سایر بخش‌های دولتی و دانشگاه‌های پژوهشی تمایل خود برای وصل شدن به آن را اعلام کردند. ارتباطات الکترونیکی به صورت روشی مؤثر برای دانشمندان و دیگران به منظور استفاده  مشترک از داده‌ها در آمد. در همان زمان که آرپانت در حال رشد بود، تعدادی شبکه‌ی پوشش محلی در نقاط مختلف آمریکا به وجود آمد. مدیران  LAN ها سال‌ها بعد به وصل کردن کامپیوترهای خود به شبکه‌های بزرگتر اقدام کردند. پروتکل اینترنت ARPAnet IP زبان استاندارد حکم‌فرما برای برقراری ارتباط کامپیوترهای شبکه های مختلف به یک دیگر شد.

تولد اینترنت

تاریخ تولد اینترنت به طور رسمی اول سپتامبر ۱۹۶۹ اعلام شده است زیرا اولین IMP در دانشگاه UCLA واقع در سانتابارا در این تاریخ بارگذاری شده است.

از اوایل دهه‌ی ۱۹۹۰ رشد استفاده از اینترنت به صورت تصاعدی افزایش یافت. یکی از علل چنین استقبالی ابزار جستجویی مانند Gopher و archie بوده است اما این‌ها در سال ۱۹۹۱ تحت تأثیر Word Wide Web قرار گرفتند که به وسیله‌ی CERN یا آزمایشگاه فیزیک هسته‌ای اروپا ساخته شد. البته اینترنت از ابتدا طوری بود که مبادله‌ی اطلاعات برای تازه واردها بسیار ساده باشد.

نرم افزار موزاییک

بزرگ‌ترین جهش وب، در سال ۱۹۹۳ با عرضه‌ی نرم افزار موزاییک که نخستین برنامه‌ی مرورگر وب گرافیکی بود، به وجود آمد. برنامه‌ی موزاییک محصول تلاش دانشجویان و استادان بخش "مرکز ملی کاربردهای ابر کامپیوتر" در دانشگاه ایلینویز آمریکا بود. برای نخستین بار موزاییک امکانات اشاره و کلیک (به وسیله‌ی ماوس) را فراهم کرد. کاربران می‌توانستند صفحات وب یا مجموعه‌ای از متن و گرافیک را کنار هم بگذارند تا هر کسی که می‌خواست بتواند آنها را روی اینترنت ببیند.
وقتی با ماوس روی کلمه‌ها یا تصاویر خاصی که hyper link نامیده می‌شد کلیک می‌کردند برنامه‌ی موزاییک به طور خودکار یک صفحه‌ی دیگر باز می‌کرد که به کلمه یا تصویر خاص و کلیک شده اختصاص داشت. بهترین بخش این سیستم آنجا بود که hyper link ها می‌توانستند به صفحاتی روی همان کامپیوتر یا هر کامپیوتر دیگر اینترنتی با خدمات وب اشاره کنند.

صفحات وب هر روز متولد می شدند و مفهوم موج سواری یا Surfing روی وب افزایش می‌یافت. در اواسط سال ۱۹۹۴ سه میلیون کامپیوتر به اینترنت وصل شد و صفحات جدید وب که شامل همه چیز، از اسناد دولتی گرفته تا مدارک شرکت‌ها و مدل‌های جدید لباس در سراسر دنیا چندین برابر شد.

در ابتدا بیشترین مصرف اینترنت، تبادل پست الکترونیکی یا همان ایمیل بود که هنوز هم یکی از ابزارهای ارتباطی کارآمد به شمار می‌رود. پیام‌ها از کامپیوتری به کامپیوتر دیگر با سرعت پرواز می‌کنند و منتظر می‌مانند تا شخص فرصت خواندن آنها را پیدا کند. وب امکانات خوبی برای کپی از نرم افزارهای مجاز از لحاظ کپی نیز فراهم می‌سازد. در سال ۱۹۹۶ با ورود فناوری جدید "گرید" یا "اینترنت 2" به عرصه ارتباطات، اینترنت دیگر به وسیله ای برای ارسال ایمیل و یا داشتن وب سایت خلاصه نمی شود بلکه با ایجاد امکان استفاده از منابع سخت افزاری سایر کامپیوترها، زمینه فعالیت خود را گسترش داد. (2)


پی‌نوشت:
1. تاریخچه اینترنت، شبکه ملی رشد، 1390
2. کتاب عملیات روانی رسانه، حجت اله مرادی، چاپ دوم 1389

---