کلیه و پیوند کلیه برای ناواردها!

کلیه ها، اعضای لوبیایی شکلی هستند که در پشت ما، درست زیر کمر قرار گرفته اند. هر کلیه یک آدم بزرگ تقریباً به اندازه‌ی یک مشت است و حدود صد گرم وزن دارد. درون هر کلیه، خون از فیلترهای نازکی به نام نفرون رد می‌شود. در هر کلیه هم حدود یک میلیون از این واحدهای کوچک تصفیه وجود دارد. به دلیل وجود نفرون هاست که دو کلیه‌ی سالم می‌توانند هر دو دقیقه یک بار، تمام خون بدن را تصفیه کنند.

کلیه‌ها چند عملکرد مهم و اساسی دارند:

1- آن‌ها آب بدن ما را تنظیم می‌کنند. بدن برای اینکه بتواند درست کار کند، درست مثل ماشین، به تنظیم آب احتیاج دارد. کلیه‌ها، آب اضافی را از بدن خارج می‌کنند. گاهی هم بدن ما به آب بیشتری احتیاج دارد، در این موقع هم باز این کلیه‌ها هستند که آب لازم را حفظ می‌کنند.

2- آنها هورمون تولید می‌کنند. این هورمون‌ها وارد گردش خون می‌شوند و فشار خون ما را تنظیم می‌کنند. این هورمون‌ها وارد جریان خون شده و کارهای خیلی مهمی از قبیل تنظیم فشار خون، ساختن گلبول‌های قرمز و جذب کلسیم از روده کوچک را انجام می دهند. اگر کمی با زیست شناسی آشنا باشید، حتماً می‌دانید که هر کدام از این‌ها چقدر حیاتی است!

3-کلیه های سالم، مواد زاید بدن را خارج می‌کنند. مواد معدنی مثل پتاسیم و سدیم برای کارکرد سلول‌ها خیلی ضروری هستند. اما زیاد شدن هر کدام از آن‌ها هم برایمان خطرناک است. مقدار اضافی هر کدام از آن‌ها باید توسط ادرار، که فرآورده اساسی کلیه است، بیرون فرستاده شود.

کلیه‌ها حتی به استخوان‌ها هم کار دارند! تعجب می‌کنید؟ مقدار کلسیم و فسفر که مهم‌ترین مواد در ساخت استخوان‌ها هستند، توسط کلیه‌ها کنترل می‌شود. از شکستن و مصرف شدن مواد غذایی پروتئینی مثل گوشت، در سلول‌ها، موادی مثل اوره و کراتینین تشکیل می‌شود. این دو ماده به خودی خود خطرناک نیستند، اما اگر در بدن باقی بمانند و انباشته شوند، مثل یک سم مهلک باعث مرگ، می‌شوند. بدین ترتیب وقتی کلیه‌ها دچار نارسائی و بدکاری می‌شوند، عاقبت کار معلوم است!!

اما چرا کلیه‌ها از کار می‌افتند؟

وقتی عملکرد کلیه به 10% مقدار معمولی اش می‌رسد، دیگر نمی تواند آب، نمک یا مواد زاید را از بدن بیرون کند. در اثر این اتفاق بافت های بدن مثل بادکنک پر از آب شده و ورم می‌کنند. این علاوه بر مسمومیت خونی است که از سموم و مواد زاید انباشته شده است. فشار خون بالا می‌رود و بومب ...!!

بیماریهایی که باعث از کار افتادگی کلیه می‌شوند، عبارتند از:

• گلومرولونفریت

• دیابت

• بیماری پلی کیستیک کلیه

• عوارض جنبی داروها

• پیلونفریت

• انسداد مجاری ادرار

• فشار خون بالا

وقتی کلیه از کار افتاد چی؟

حالا باید به سراغ یک روش درمانی رفت. معمولاً اولین درمان ممکن دیالیز کردن است. دیالیز یعنی تصفیه کردن خون از راه مکانیکی. به کمک این روش مواد زاید و آب اضافی از خون خارج می‌شود و بدنبه یک نظم کلی دست پیدا می‌کند. اتفاقی که در هنگام دیالیز می‌افتد شبیه کار کلیه است. یعنی فیزیک یکسانی دارد ولی در دیالیزور به شکل ساده تری رخ می‌دهد.

دقت کنید که دیالیز چه اصولی دارد. آن‌ها را به خاطر بسپارید تا بتوانید با کار یک کلیه طبیعی مقایسه کنید. اما وقتی دیالیز دیگر جواب نمی دهد، وقت پیوند کلیه است! برای ادامه دادن مطلب بهتر است کمی درباره کلیه بدانیم. چطور همه‌ی این اتفاقات مهم در کلیه روی می‌دهند؟