باتری میوه ای
برای ساختن این باتری فقط به کمک مادرتان نیاز دارید. اگر میپرسید چرا، کافی است نگاهی به لیست مواد لازم بیندازید.
مواد لازم
• چند عدد لیموترش ( میتوانید به جای لیمو، از نوشابه یا آبلیمو هم استفاده کنید. )• مقداری سیم مسی
• تعدادی سکه
• چند عدد گیره ی کاغذ
• چاقو
• قیچی
• لامپ کوچک، ساعت دیجیتالی یا هر وسیله ی الکتریکی کم مصرف دیگر که با استفاده از آن بتوان باتری را امتحان کرد.
روند کار
1. ابتدا تکه ای از سیم را جدا کنید و یک سر آن را دور گیره کاغذ بپیچید.2. تکه ی دیگری از سیم جدا کنید و این بار، یک طرف آن را دور سکه بپیچید. ( اگر سکه کثیف است، آن را با آب و صابون بشویید تا تمیز شود. )
3. تکه ی دیگری نیز از سیم جدا کنید. یک سمت آن را به دور سکه دوم و طرف دیگر را به دور یکی از گیره های کاغذ باقی مانده بپیچید. حالا شما باید سه قطعه سیم، شبیه سیم های شکل زیر داشته باشید.
4. دو لیمو ترش بردارید و آن ها را کمی فشار دهید. لیموها را باید آن قدر فشار دهید که بافت درون آن ها نرم شود، مواظب باشید که پوست آن ها پاره نشود. ( اگر لیمو ترش ندارید، میتوانید دو لیوان بردارید و در آن ها مقداری آبلیمو یا نوشابه بریزید. )
5. روی پوست هر یک از لیموها، با چاقو دو برش کوچک ایجاد کنید.
6. سه قطعه سیمی را که در ابتدای کار درست کردید، مطابق شکل زیر درون شکافها قرار دهید. ( اگر در منزل گیره ی کاغذ ندارید، میتوانید سیم را به همان صورتی که هست در شکافها بگذارید. ضمناً در صورتی که به جای لیمو از آبلیمو یا نوشابه استفاده میکنید، سیمها را طوری داخل ظرف قرار دهید که با هم تماس نداشته باشند. در این حالت هر یک از لیوان ها مانند یک لیمو ترش عمل میکند. ) سیم ها را آن قدر فشار دهید که سکه و گیره کاغذ به گوشت درون لیمو برسد.
7. حالا دو سر آزاد سیم ها را به دو سمت لامپ یا ساعت کوچک خود وصل کنید، لامپ روشن می شود! ( اگر همه ی مراحل را درست انجام داده اید ولی لامپ روشن نمی شود، جای دو سر سیم را با هم عوض کنید. این مرحله دقیقاً شبیه قرار دادن باتری در دستگاه است. اگر باتری را برعکس بگذارید، دستگاه کار نخواهد کرد. ) در باتری میوه ای شما، دو واکنش شیمیایی روی میدهد. واکنش اول بین فلز گیره ی کاغذ و آب لیمو ( یا نوشابه ) و واکنش دوم بین فلز سکه و آب لیمو انجام میشود. چون جنس این دو فلز متفاوت است، الکترون ها بیشتر به یک سمت ( نسبت به سمت مخالف ) رانده میشوند. این همان چیزی است که "جریان الکتریکی" نامیده میشود. اگر هر دو فلز از یک جنس بودند، جریانی نیز وجود نداشت. در مدار ما، الکترون ها از یک سمت شروع به حرکت میکنند و پس از طی یک مسیر دایره ای به نقطه ی اول بازمی گردند. عبور آن ها از درون ساعت ( یا لامپ ) باعث میشود که ساعت به کار افتد و یا لامپ روشن می شود.
8. زمان کار کردن باتری خود را اندازه بگیرید و روی کاغذ یادداشت کنید. اگر مایل بودید میتوانید نتیجه ی کار خود را به آدرس ارسال کنید.
9. آب لیمو یک اسید است. برای همین گفتیم که میتوانید به جای آن از آبلیمو یا نوشابه استفاده کنید. ( اگر پشت شیشه های نوشابه را خوانده باشید، حتماً دیده اید که یکی از محتویات آن اسید فسفریک است. ) آب لیمو را با مواد اسیدی دیگر ( مثلاً محلول رقیق سرکه در آب، یا آب پرتقال یا ... ) جایگزین کنید و ببینید که آیا باز هم باتری شما کار میکند. زمان کار کردن آن بیشتر شده است یا کمتر؟
10. فکر میکنید؛ اگر به جای اسید از آب نمک یا یک محلول قلیایی ( مثلاً محلول آب و صابون ) استفاده می کردید، چه میشد؟ این کار را هم امتحان کنید و نتیجه را بنویسید. هر بار سعی کنید پیش از انجام آزمایش، حدس بزنید چه اتفاقی میافتد.
11. این بار، جای لیمو را با یک میوه ی دیگر ( مثلاً سیب، سیب زمینی، موز، کیوی، پرتقال یا هر میوه ی دیگر که دوست دارید ) عوض کنید. فکر میکنید باتری قوی تر شود یا ضعیف تر؟ حدس خود و نتیجه ی نهایی کار را برای میوه های مختلف یادداشت کنید. قوی ترین و ضعیف ترین باتری که ساخته اید، کدام ها هستند؟
12. برای انجام این مرحله باید از دوستان یا سایر اعضای خانواده خود کمک بگیرید. لیمو ( یا هر میوه دیگری که استفاده کرده اید ) را از وسط قاچ کنید به طوری که سکه در یک نیمه و گیره ی کاغذ در نیمه ی دیگر باشد. طبیعتاً لامپ (یا ساعت) از کار میافتد، چون مدار قطع شده است و الکترونها نمی توانند جریان پیدا کنند. دست های خود را روی دو نیمه قرار دهید. آیا لامپ روشن میشود؟ سپس یک دست خود را به دست دوستتان بدهید و از او بخواهید که دست دیگرش را روی نیمه دوم میوه بگذارد. آیا باز هم لامپ روشن میشود؟ تعداد نفرات را بیشتر کنید. آیا لامپ هم چنان روشن باقی میماند؟ توانایی باتری شما چقدر بود؟ جریان حاصل از آن، از بدن چند نفر عبور کرد؟
13. زمان کار تمام باتری هایی را که ساخته اید، یادداشت کنید. کدام یک بیشتر از همه کار کرده است؟ آیا رابطه ای بین اندازه یا طعم میوه با این زمان وجود دارد؟ اگر تعداد میوهها را بیشتر کنید، چه میشود؟ در صورت تمایل، نتیجه آزمایش خود را به آدرس ارسال کنید.