تصادفات جاده ای
چرا بیشترین مرگ و میر تصادفات جاده ای مربوط به وسایل نقلیهی سبک میباشد؟
به نمودار زیر توجه کنید. طبق نمودار، که برای 3 ردهی سنی، رسم شده است، ملاحظه میفرمائید که در تمام 3 نمودار با افزایش جرم ماشین درصد مرگ و میر کاهش مییابد.
آماری که توسط جنیفر برت (Jennifer Brett) برای مجلهی آتلانتا جمع آوری شده نشان میدهد:
78% کسانی که در اثر تصادف با کامیون جان خود را از دست داده اند، رانندهی ماشینهای دیگر بوده اند و 75% کسانی که آسیب دیده اند نیز راننده ماشینهای دیگر بوده اند.
تمام این نمودارها و آمارها حاکی از خطرناک بودن تصادف اتومبیل های سواری با ماشینهای سنگین میباشد.
برای بررسی و دلایل، باید برخورد کاملاً ناکشسان را مورد بررسی قرار دهیم.
تعریف: برخورد کاملاً ناکشسان، برخوردی میباشد که در طی آن دو جسم به یکدیگر میچسبند.
جهت روشن شدن موضوع به مثال زیر، که اعداد آن واقعی هستند توجه فرمائید:
* کامیونی به جرم 10 تن با یک اتومبیل به جرم 1تن برخورد رو در رو میکند. سرعت کامیون پیش از برخورد 54km/h و سرعت اتومبیل 72Km/h میباشد.
جرم هر دو راننده 100Kg میباشد.
مقدار نیروهایی که به هر راننده وارد میشود، چقدر است؟ آیا به هر دو راننده نیروی یکسان وارد میشود؟
پاسخ: در برخوردهای کاملاً ناکشسان اندازه حرکت کل ثابت میماند. جهت حرکت کامیون پیش از برخورد را مثبت در نظر میگیریم:
جهت تعیین مقدار نیروی وارده به هر راننده، باید تغییرات اندازه حرکت هر راننده را محاسبه کرده و سپس از فرمول زیر مقدار نیرو را تعیین کنیم:
تغییر اندازه حرکت =
زمان توقف =
سرعت نهایی =
سرعت اولیه=
جرم=m
زمان توقف در تصادفات معمولاً کمتر از یک ثانیه میباشد و این زمان به عواملی نظیر سرعت اولیه و اصطکاک جاده و ... بستگی دارد. در این تصادف زمان توقف حدوداً 4/0 ثانیه میباشد. سرعت نهایی هر دو اتومبیل یکسان میباشد زیرا برخورد کاملاً ناکشسان است و هر دو اتومبیل به یکدیگر میچسبند.
همچنین فرض میکنیم هر دو راننده کمربند ایمنی بسته اند.
= اندازه حرکت کل (اولیه)
= اندازه حرکت کل (ثانویه)
با توجه به علامت که مثبت میباشد، معلوم میشود که دو وسیله پس از برخورد با سرعت11.81m/s در همان جهت حرکت اولیهی کامیون حرکت میکنند.
برای مشاهدهی انواع برخوردها میتوانید از شبیه سازی زیر استفاده کنید.
جرم هر دو وسیله و سرعت اولیه و نوع برخورد آنها را مشخص کرده و سپس دکمهی شروع را کلیک کنید.
محاسبهی نیروهای وارده به راننده ها
رانندهی کامیون
در خلال 4/0 ثانیه به طور متوسط به رانندهها نیروهای زیر وارد میشود:
رانندهی کامیون:
رانندهی اتومبیل:
با توجه به این دو عدد ملاحظه میفرمایید نیرویی که به رانندهی اتومبیل وارد میشود تقریباً 80 برابر نیروی وزنش میباشد در حالی که نیرویی که به رانندهی کامیون وارد میشود تنها 8 برابر نیروی وزنش میباشد.
نویسنده:حسن محمد پور