تبیان، دستیار زندگی

" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه دوم

تعریف ایده: ایده (انگاره یا طرح) در حقیقت یک طرح ذهنی است. شاید بتوان ایده دادن را اولین گام برای حل یک مشکل یا برآورده کردن یک نیاز دانست. به عبارت دیگر ایده ساده‌ ترین راه حلی است که انسان در برابر یک مساله یا نیاز به آن فکر می‌ کند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : یگانه داودی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 
ایده پردازی
هدف: آشنایی با مفهوم ایده و ایده پردازی

ایده چیست؟
تعریف ایده: ایده (انگاره یا طرح) در حقیقت یک طرح ذهنی است. شاید بتوان ایده دادن را اولین گام برای حل یک مشکل یا برآورده کردن یک نیاز دانست. به عبارت دیگر ایده ساده‌ ترین راه حلی است که انسان در برابر یک مساله یا نیاز به آن فکر می‌کند.
به بیان دیگر، ایده متنی بر تفکری است که به این سئوالات پاسخ دهد :چه کنیم؟ چرا؟ چگونه؟ برای چه کسانی؟ پیش نیازها چیست؟

ایده‌ پرداز کیست و ایده‌ پردازی چیست؟
به فرد صاحب ایده، ایده‌ پرداز می‌گویند و منظور از ایده پردازی، تفکر همراه با خلاقیت است.
ایده‌پردازی باید همراه با مهارت و توانمندی‌ هایی باشد که از جمله آن ها توانایی و مهارت بارش مغزی و تفکر خلاق است.

تفکر خلاق چیست؟
تفکر خلاق تفکری است که در آن ابتکار، کشف و نوآوری وجود دارد. به عبارت دیگر فرآیند دست‌یابی به ایده را می‌توان تفکر خلاق نامید که بخشی از کل فرآیند خلاقیت است.

برای ایجاد خلاقیت دو بخش عمده وجود دارد:
 . دستیابی به ایده
 . اجرایی نمودن آن

از جمله راه‌های تقویت تفکر خلاق، مشخص نمودن هدف و انگیزه، ایجاد و به‌دست آوردن مهارت‌های پایه و تشویق شدن برای به دست آوردن دانش مربوط به حوزه‌ های مشخص و تخصصی است. به طور خلاصه از بارزترین فاکتورهای شناسایی تفکر خلاق، نوآوری و کاربردی بودن آن است.

برای ایده پردازی به چه آیتم هایی نیاز دارید؟
1- تجسم قوى: توانایى تصور و تجسم اشیا، مفاهیم و فرایندها امكان بروز خلاقیت را بیشتر مى كند. بهتر است تصویرها زنده، متنوع، روشن و قوى باشند. تحریك كنجكاوى، انواع بازى هاى فكرى، نقاشى، تجسم آنچه بیان یا خوانده مى شود و دستكارى تصاویر روش هاى مفیدى براى این مهارت مى باشد.
2- درك مطلب: در این زمینه باید مطلب اصلى فهمیده شود و موارد غیر اساسى و بى مورد را كنار گذاشت. براى آموزش این مهارت به عنوان نمونه مى توان داستانى را خواند و اصل مطلب را به تصویر کشید و یا آن را به شعر درآورد و یا خلاصه کرد. هرچه مطلب ساده و روشن باشد، دریافت اصل مطلب راحت تر است.
3- توجه به عواطف: در نظر گرفتن احساسات و عواطف نقش بسزایى در رشد و یا عدم رشد خلاقیت دارد. عواطف مى تواند باعث شور و شوق شود و یا در جنبه منفى عامل بازدارنده باشد.
4-قدرت تخیل: در این روش فرد خود را جاى چیز دیگر قرار مى دهد. روش هاى پرورش تخیل بسیار متنوع است; مثل خواندن و نوشتن داستان هاى تخیلى و علمى. اختراعات و ابداعات بسیار زیادى وجود دارند كه نتیجه قدرت تخیل افراد است.
5- ابتكار: در این روش باید از فرد خواست تفكر عادى و آنچه را كه عادت كرده است كنار بگذارد و به تفكر غیرمعمولى توجه نماید. او نباید از اینكه تفكرى متفاوت با دیگران دارد اضطراب داشته باشد.
6-توانایى درونى: رشد و پرورش تجسم مسائل پنهانى و درونى مى تواند نقش مؤثرى در خلاقیت داشته باشد. تمركز، دقت و توجه به مسائل درونى فرایند خلاقیت را تسهیل مى نماید.
7- بررسى راه هاى متفاوت: والدین و مربیان باید از كودكان بخواهند راه حل هاى گوناگونى را براى حل مسائل در نظر گیرند. یافتن راه حل هاى متفاوت و دورى از انتقاد نسبت به ایده ها و عدم محدودیت در ارائه اندیشه ها زمینه را براى خلاقیت مهیا مى نماید.
8-شوخ طبعى: از ویژگى هاى افراد خلاق شوخ طبعى است. شوخ طبعى به این معناست كه فرد مسائل بى ربط و نامناسب را كه بر خلاف آداب معمول است به هم مربوط مى سازد. بنابراین، باید آن را تقویت و تأیید نمود.
9-زود قضاوت نكردن: باید از قضاوت عجولانه بدون تفكر و پیشداورى و تعصب خوددارى نمایید و در داورى تفكر و استدلال را مدنظر قرار دهید.
10-نگاهى دوباره: از مسائل مهم خلاقیت، داشتن نگرشى متفاوت است. فرد خلاق به دنبال جنبه هاى جدیدى است. تغییر نقش از روش هاى مؤثر در خلاقیت است; مثلا، جابه جایى نقش ها مانند معلم ـ دانش آموز، والدین ـ كودك مى تواند نقش ها را تغییر داده و اندیشه هاى جدیدى به وجود آورد.

چگونه ایده پردازی کنیم؟
چگونه ایده خلاقانه داشته باشیم؟
برای اینکه ایده های نوآورانه ارائه کنید لازم نیست متفکری عمیق باشید. در ادامه 5 راهکار برای خلق ایده های خلاقانه در اختیار شما قرار می گیرد:
1) با مشارکت در جلسات مشاهده می توانید با در نظر گرفتن رفتار افراد قدرت ایده پردازی خود را افزایش دهید.
2) با افرادی بیرون از دایره دوستان خود ارتباط برقرار کنید تا با طرز تفکرهای متفاوت آشنا شوید.
3) بیشتر کتاب بخوانید و ایده پردازی کنید.
4) به صورت بی هدف به چرخ زدن در وب بپردازید و مطالب به روز بخوانید.
5) یک دفتر یادداشت روزانه داشته باشید و هر فکر تازه ای را در آن ثبت کنید.

چگونه می توانیم یک ایده طراحی کنیم؟
به عنوان مثال، ما در کلان شهر تهران با مسائل مختلفی روبرو هستیم. محیط زیست، ترافیک، خدمات شهری و مسائلی از این قبیل. حالا می خواهیم که ایده ای را در یکی از این حوزه ها طراحی کنیم. با در نظر گرفتن آنچه که در مورد شهر تهران و آن حوزه خاص می دانیم و با رعایت آنچه در مورد تفکر انتقادی و خلاق می دانیم، به عنوان مثال می خواهیم در مورد مسائل زیست محیطی، ایده ای را طراحی کنیم. برای این کار سعی می کنیم که این مراحل کلی را طی نمائیم:

· اطلاعات لازم در مورد وضعیت آن حوزه را جمع آوری کنیم.
· اطلاعات مان را دسته بندی کنیم.
· تحلیلی در مورد آن اطلاعات ارائه کنیم.
· سعی کنیم که این اطلاعات و تحلیل ها را به گونه تازه و نوآورانه یا جدیدی ببینیم. طوری که قبلا کمتر به این شکل تحلیل شده باشد.
· انتخاب های موجود شهر برای مدیریت این مساله را در نظر بگیریم.
· فرضیه ها و حدس هایی را در مورد راه حل های احتمالی و مناسب آن مساله در نظر بگیریم.

گروه آموزشی سمپل (سامان پندار لوتوس)


مطالب مرتبط:
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه اول
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه دوم
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه سوم
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه چهارم
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه پنجم
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه ششم
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه هفتم
" ایده شو، دیده شو" چیست؟ ، جلسه هشتم


تنظیم: زینب شاه مرادی