تبیان، دستیار زندگی
آمریکیوم 241 که یک عنصر رادیواکتیو است، بهترین مثال برای عنصری است که واپاشی آلفا انجام می‌دهد. این اتم به طور خودبه خودی یک ذره آلفا آزاد می‌کند که از دو پروتون و دو نوترون تشکیل شده است، در واقع ذره آلفا همان هسته اتم هلیوم 4 است. در فرآیند تاب...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

انواع واپاشی رادیواکتیو

آمریکیوم 241 که یک عنصر رادیواکتیو است، بهترین مثال برای عنصری است که واپاشی آلفا انجام می‌دهد. این اتم به طور خودبه خودی یک ذره آلفا آزاد می‌کند که از دو پروتون و دو نوترون تشکیل شده است، در واقع ذره آلفا همان هسته اتم هلیوم 4 است. در فرآیند تابش ذره آلفا، آمریکیوم 241 به نپتونیوم 237 تبدیل می‌شود و ذره آلفا با سرعت بالایی در حدود شانزده هزار کیلومتر بر ثانیه آزاد می‌شود. اگر فقط یک ذره اتم آمریکیوم 241 را به تنهایی بررسی کنیم، غیر ممکن است بتوانیم پیش بینی کنیم در چه زمانی ذره آلفا آزاد خواهد کرد. اما اگر مجموعه بزرگی از اتمهای آمریکیوم را داشته باشیم، نرخ واپاشی تقریباً قابل پیش بینی است. در مورد آمریکیوم 241، هر 458 سال نیمی از اتمها واپاشی خواهند کرد، بنابراین نیمه عمر آمریکیوم 241، 458 سال است. هر عنصر رادیواکتیو نیمه عمر مخصوص به خود را دارد و در ایزوتوپ های مختلف، مقدار نیمه عمر از کسری از ثانیه تا چندین میلیون سال تغییر می‌کند، مثلاً نیمه عمر آمریکیوم 243 فقط 370/7 سال است. تریتیوم ( هیدورژن ) ،مثال خوبی از عنصر واپاشی بتا است. در واپاشی بتا، یک نوترون درون هسته خود به خود به یک پروتون، یک الکترون و یک پادنوترینو تبدیل می‌شود. ( پادنوترینو، ضد ماده نوترینو است که یک ذره درون هسته ای است ). الکترون و پادنوترینو از هسته خارج می‌شوند در حالی که پروتون درون هسته باقی می‌ماند. بدین ترتیب هسته یک نوترون از دست می‌دهد و یک پروتون بدست می‌آورد. این چنین هیدروژن 3 پس از واپاشی بتا به هلیوم 3 تبدیل می‌شود.

در شکافت خودبخودی، اتم به جای آزاد کردن ذرات آلفا و بتا شکسته می‌شود. اتم سنگینی همانند فرمیوم 256، در 97% واپاشی های خود، دچار شکافت خودبه خودی می‌شود و به دو اتم سبکتر، یک زنون 140 و یک پالادیوم 112 و چهار ذره نوترون و مقداری انرژی تبدیل می‌شود. نوترونهای آزاد شده توسط اتم های دیگر جذب شده و برهمکنشی هسته ای را مانند واپاشی یا شکافت موجب می‌شوند؛ البته ممکن است همانند توپ های بیلیارد به اتم های دیگر برخورد کرده و آنها را برانگیخته کنند تا پرتوهای گاما بتابانند.