هالووین و بلک فرایدی در ایران؟!

برگزاری جشن کریسمس از سوی مسلمانان، مراسم هالووین، خرید جمعه سیاه و ... ؛ همه اینها تهاجمات فرهنگی هستند که بصورت آهسته و بی‌صدا در حال متزلزل سازی فرهنگ بومی ایران اسلامی است. متاسفانه مراسم و مناسبت‌های غربی در داخل کشور چندسالی است که به شکل عجیب و غریبی باب شده‌است و عکس‌های آن را می‌توانید در شبکه‌های اجتماعی به راحتی جستجو کنید. مناسبت‌هایی که به طرز خنده‌داری بومی سازی شده و حتی ممکن است به شکل اولیه‌اش هیج ربطی نداشته باشد. جمعه این هفته آخرین جمعه ماه نوامبر است. جمعه‌ای که در تمام دنیا به عنوان جمعه سیاه شناخته می‌شود و در چندسال اخیر نیز سروکله‌اش در هایپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی پیدا شده‌است تا مخاطبان را  ترغیب به خریدی ارزان و پرسود کند. به بهانه فرا رسیدن جمعه سیاه و تبلیغ فروشگاهها و مراکز تجاری سراغ مناسبت‌هایی رفتیم که در سالهای اخیر میان ایرانی‌ها جا باز کرده‌اند.

ولنتاین: ۱۴ فوریه

از اوایل بهمن‌ماه چهره بسیاری از فروشگاه‌ها و پاساژها شهرها به خصوص در پایتخت به رنگ قرمز در می‌آید تا به رهگذران یادآوری که ولنتاین یا «روز عشق» نزدیک است. ولنتاین قطعا قدیمی‌ترین مناسبت وارداتی در این فهرست است که طرفداران پروپاقرصی هم دارد که احساس می‌کنند برای اثبات عشق و علاقه‌شان باید این روز را حتما همراه با همسر و یا نامزدشان باشکوه برگزار کنند. به همین دلیل بازار عروسک فروشی‌ها و گلفروشی‌های حسابی پررونق است.
در افسانه‌ها آمده‌است یکی از امپراطورهای روم باستان براین عقیده بود که مردان مجرد بهتر از مردان متاهل می‌جنگند. از این ازدواج را برای مردان جوان امپراطوری منع کرد. اما کشیشی به نام «والنتین» این حکم را ناعادلانه می‌دانست و جنگجویان را مخفیان به عقد دختران محبوبشان در می‌آورد. اما بعد از لو رفتن این ماجرا کشته شد و سالمرگ این کشیش «روز عشق» نامگذاری شد. روزی که اگر در جهان به شکل‌های مختلف برگزار می‌شود در کشور ما به خرید خرس‌های عروسکی بزرگ و قلب‌های قرمز و عکس‌های اینستاگرامی ختم می‌شود.

کریسمس ۲۵ دسامبر-۶ژانویه

برگزاری مراسم کریسمس سنت هرساله مسیحیان و پیروان حضرت عیسی در سراسر جهان است. خرید درخت کاج، شکلات های رنگی، هدیه های سال جدید، پوشیدن لباس قرمز رنگ بابانوئل از جمله رسم و رسومات این مراسم است. اقلیت های مسیحی نیز در سراسرجهان این جشن را برگزار می کنند در حالی که در برخی کشورها مانند چین و عربستان سعودی برگزاری این جشن ممنوع است. اما این رسم فارغ از رنگ و بوی مذهبی چندسالی است به دلیل تبلیغات زیاد بین باقی فرهنگ ها و ادیان نیز در حال گسترش بوده و تبدیل به یک پُز فرهنگی شده است! به طوریکه اثر کریسمس را در صنف های مختلف مانند قنادی، آتلیه های عکاسی، لباس فروشی ها می توان دید. شرکت «لینت» یکی از معروف ترین برندهای تولید شکلات دوسال قبل برای سال جدید داستان ۱۰۰۱ شب را با تقویم کریسمس ترکیب و به بازار عرضه کرد. این شرکت به خاطر به دست آوردن مشتری های مسلمان علاوه بر صفر کردن درصد الکل شکلاتهایش در این نمونه از طرح یک ساختمان سنتی با معماری شرقی برای بسته بندی شکلاتش استفاده کرد.

دروغ اول آوریل

یکی از پردردسرترین مناسبت های وارداتی دروغ اول آوریل یا دروغ سیزده است. هرساله در بسیاری از کشورهای جهان مردم از روز اول آوریل تا شب دروغهای بامزه ای را در شبکه های اجتماعی و حتی سایت های خبری تولید می کنند تا یک شوک را به مردم منتقل کنند.
از پیشینیه این دروغ همه‌گیر اطلاعات زیاد دقیقی در دسترس نیست اما عده‌ای معتقدند زمان شارل نهم یکی از پادشاهان فرانسه یعنی حدود ۴۰۰ سال پیش زمان اصلاح تقویم جشن‌های سال نو از اول آوریل یعنی اول بهار به اول ژانویه منتقل شد. این اقدام مخالفان زیادی داشت که همچنان اصرار داشتند اول آوریل به دید و بازدید عید بروند که دوستان آشنایان به این افراد که همچنان به عیددیدنی اول آوریل اصراد داشتند «احمق‌های آوریل» می‌گفتند.
در این رسم عجیب و غریب نیز یک دروغ بزرگ مطرح می‌شود که اگر صاحب دروغ حقیقت را قبل از شب فاش کند به او نیز «احمق آوریل» گفته می‌شود. در سالهای گذشته طنزنویسان زیادی این دروغ ها را وارد مطبوعات کشور کردند. روزنامه شرق در سال ۱۳۸۴ دروغی گفت که نیمی از شهر را به هم ریخت. این روزنامه در صفحه اول خود نوشت:«برج میلاد در آستانه سقوط» و با فونت ریز و غیرقابل دیدی نوشته شده بود کلی محتویات این صفحه دروغ سیزده است. اما کار از کار گذشته بود و عده زیادی برای دیدن این کجی به پای برج میلاد رفتند.

جشن هالووین؛ ۳۱ اکتبر

هالووین تا چندسال پیش برای ایرانی‌ها جشن غریبه‌ای بود که در فیلم‌های سینمایی هالیوودی با آن روبرو می‌شدند و آن را از طریق ماسک‌های ترسناک و کدوحلوایی‌هایش می‌شناختند. اما چندسالی ست به لطف برخی مهدهای کودک و مدرسه‌ها تبدیل به یک جشن مفرح شده‌است که کودکان و نوجوانان به میمنت رسیدن ۳۱ اکتبر با لباس‌های عجیب و غریب و ترسناک ظاهر شوند. تاریخچه این جشن به یک اعتقاد خرافی بر می‌گردد. گذشتگان معتقد بودند در این روز دروازه بین دو دنیا گشوده می‌شود و اروج خبیثه و اجنه و دیوها روی زمین می‌آیند. برای همین در این شب مردم با پوشیدن لباس‌های ترسناک و کوبیدن طبل و اشیایی مثل بشقاب و قاشق به هم و ایجاد صدا سعی می‌کنند تا دیو و اجنه را فراری دهند. اما این جشن میان ایرانی ها تبدیل به ضیافتی همراه با کدوهای حلوایی شده و بیشتر شبیه یک مراسم من درآوردی برای یک دورهمی شبانه است.
از این روز از چند روز قبل از هالووین تبلیغات گریم های این جشن توسط برخی آرایشگاهها برای شرکت در مراسم‌ هالووینی به چشم می‌خورد!

بلک فرایدی- جمعه سیاه

اصطلاح "جمعه سیاه" در سال ۱۹۶۰ به مناسبت افتتاحیه فصل خرید کریسمس ابداع شد. جمعه سیاه ابتدا در کشورهای مسیحی بود ولی به سرعت به تمامی کشورهای پیشرفته راه پیدا کرد با این حال این جمعه مناسبت مذهبی ندارد. تاریخ مشخصی برای این جمعه در هر سال نداریم و نوعی قرار داد است و جمعه سیاه در واقع روز بعد از عید شکرگزاری در ایالات متحده (چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر) می باشد و امسال این روز مصادف است با ۲۷ نوامبر.
جمعه سیاه روزی است که در آن خرده­ فروشان بعد از یک سال کسب و کار بی رونق بالاخره فروششان بالا می‌گیرد (البته برای خریداران روز ته کشیدن حسابشان است!) گفته می شود که این نام برگرفته از سازمان پلیس فیلادلفیا در دهه ۱۹۵۰ تا دهه ۶۰ و توصیفی از روز ازدحام و ترافیک غیرقابل کنترل مربوط به حراج های پس از روز شکرگذاری است.
در تاریخ آمریکا عبارت «جمعه سیاه» گفته می‌شود به ۲۴ سپتامبر سال ۱۸۶۹ بر می‌گردد که بعد از پایان جنگ داخلی در آمریکا نوبت به بازسازی رسید و ایالات شکست خورده جنوبی توسط شمالی‌ها در حال بازسازی بودند. در این میان دوتن از زمین‌خواران آن دوره به واسطه خریدهای عمده‌ای که در مدت کوتاهی انجام دادند انحصار موقت طلا را به دست گرفتند. آن‌ها از این طریق سود کلانی به دست آوردند. دولت وقت هم به اطلاع از این موضوع برای کنترل بازار حجم زیادی طلا وارد بازار کرد در نتیجه زندگی بسیاری ویران شد و از آن روز به نام جمعه سیاه یاد می‌شود.

سخن آخر

روز ولنتاین، جشن کریسمس، خرید در روز جمعه سیاه، مراسم هالووین و ... ، براستی کدام یک از این موارد به فرهنگ و رفتار اجتماعی ما ربط دارد. تا بحال فکر کرده‌اید که کدام کشورها این مناسبت‌ها را قبول دارند؟ می‌دانید که جشن هالووین، از نظر بسیاری از کشورها از جمله آلمان تهاجم فرهنگی محسوب می‌شود و آنها از این مراسم دوری می‌کنند. کمی تامل لازم است.

---

منابع: خبرگزاری مهر / باشگاه خبرنگاران جوان