تبیان، دستیار زندگی

پارک ملی سیاه کوه

در ایران پارک های ملی و مناطق حفاظت شده کم نیستند با این وجود شاید هیچ کدام از آن ها به اندازه ی پارک ملی سیاه کوه بکر و دست نخورده نباشند و دلیل این گفته را هم می توان در گونه های مختلف جانوری کمیاب که در زیست می کنند دانست. این پارک از بی رقیب ترین و ناشناخته شده ترین منطقه های حفاظت شده در جهان است که از دلایل آن می توان به دور بودن از مناطق مسکونی و محفوظ ماندن از خطر وجود شکارچیان غیر قانونی اشاره کرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
پارک ملی سیاه کوه

پارک ملی سیاه کوه مساحتی حدود ۸۱ هزار هکتار دارد دارد و در مجاورت منطقه ی حفاظت شده ی سیاه کوه قرار دارد. این پارک بین استان های یزد و اصفهان قرار دارد و در واقع بخشی از آن در استان اصفهان و بخش دیگر آن در استان یزد قرار دارد. از نظر گونه های جانوری باید گفت که این پارک یکی از شاخص ترین هاست در حال حاضر در منطقه ی حفاظت شده ۱۹ گونه پستاندار زیست می کنند که از شاخص ترین آن ها یوزپلنگ و کاراکال هستند. قوچ، میش، کل، جبیر، گرگ، شغال، روباه و یوزپلنگ آسیایی، خرگوش، خارپشت و کفتار و… از حیوانات دیگری هستند که در این پارک وجود دارند. قوچ و میش  بیشتر در ارتفاعات پارک و جیبر ها که همان غزال های ایرانی هستند بیشتر در دشت ها زندگی می کنند و خوشبختانه تعداد آن ها هم روز به روز در حال بیشتر شدن است.

عللاوه بر پستاندارانی که در پارک ملی سیاه کوه وجود دارند، تا به حال ۳۴ گونه پرنده هم در این پارک دیده و شناسایی شده اند که از میان آن ها چند گونه ی در حال انقراض هم وجود دارد. از بین این پرنده ها می توان به گونه هایی مثل کبک، چکاوک، انواع گنجشک ها، شاهین و هوبره اشاره کرد که هوبره ها و شاهین در خطر انقراض هستند.

این پارک دارای چندین گونه ی شاخص گیاهی است که هم از نظر حفاظتی و هم از نظر اکولوژیک اهمیت زیادی دارند، طبق تحقیقاتی که انجام شده مشخص اشده است که تا به امروز ۴۷ گونه ی مختلف شناسایی شده است که از بین آن ها می توان به آویشن و گل زوفا اشاره کرد.

پارک ملی سیاه کوه ترکیبی از دشت و مناطق مرتفع است، پر ارتفاع ترین نقطه ی این منطقه ۲۰۵۰ متر ارتفاع دارد که زیستگاه حیوانات قوچ و کل هم هست. دمای هوا در این منطقه هم بسیار متغیر است، به طوری کلی فصل زمستان در این منطقه فصلی سرد و خشک و فصل تابستان آن گرم و خشک است. هر سال به طور متوسط ۴۸ میلی متر ریزش باران در آن وجود دارد که بیشترین مقدار آن در فصل زمستان و در ماه دی اتفاق می افتد.

به دلیل موقعیت جغرافیایی پارک ملی سیاهکوه و اقلیمی که دارد، رودخانه ای که به صورت دائمی بتواند آب مورد نیاز گیاهان و جانوران را تامین کند در آن وجود ندارد. البته گفته شده که در فصل زمستان رودخانه هایی در آن دیده شده است که در این باره باید گفت که این رودخانه ها دائمی نیستند و به صورت موقت و فصلی به خاطر ریزش های شدید باران به وجود آمده اند. البته در این پارک چشمه هایی وجود دارد که آب مورد نیاز موجودات و جانوران از طریق آن ها تامین می شود. این موضوع به خصوص برای جانورانی که در ارتفاعات هستند اهمیت بیشتری دارد چرا که دسترسی سخت تری به آب دارند. علاوه بر چشمه ها، آب سنگ ها هم یکی دیگر از منابع تامین کننده ی آب مورد نیاز جانوران در پارک ملی سیاه کوه هستند.
پارک ملی سیاه کوه

البته با همه ی این گفته ها، کمبود آب در این منطقه به شدت هنوز هم به چشم می خورد و ظاهرا نیاز است که در این مورد اقدامات بیشتری انجام شود. به صورت مصنوعی آب به منطقه فرستاده شود. البته در چند سال گذشته برای  رفع این مشکل چند آب انبار توسط اداره ی کل حفاظت زیست استان یزد ساخته شده است که باعث شده تا این کمبود ها کمرنگ تر شود و در واقع اگر این منابع نبودند معلوم نبود که این حیوانات تا الان زنده بودند یا نه. تعدادی از این آب انبارها عبارتند از آب انبار حوض ابریشم، آب انبار قاسم وزیر، آب انبار ریز آب خرما و تیهو.

منبع: مجله الی گشت