قوانین مسابقه کمیکار لیگ امتیازی، سیزدهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

مقطع سنی برای شرکت در این مسابقه: اول تا ششم دبستان می باشد.

دانش آموزان شرکت کننده در این رشته می بایست قوانینی را رعایت کنند که به شرح زیراست:
 1.واكنش‌های شیمیایی كه استفاده از آن‌ها مجاز نمی‌باشد به شرح زیر است:
·         واكنش‌هایی كه باعث پخش دود یا مه مواد سمی درفضای اطراف‌گردد؛
·         واكنش‌هایی كه با شعله همراه است؛
·         واکنش‌هایی که احتمال انفجار به علت خروج سریع گاز، مایع یا هر عامل دیگری در آن‌ها وجود داشته باشد؛
·         واکنش‌هایی که منجر به حوادثی از قبیل انفجار، صدای ناهنجار، نشت و ریزش مواد و آب شود، سبب حذف  دست سازه از مسابقه می‌گردد؛
·         واکنش‌هایی که خروجی آن ها به صورت جت گازهای داغ می باشد.

2.  استفاده از منابع انرژی به جز سوخت شیمیایی برای راندن ماشین مثل استفاده از باطری‌های خشک و دیگر باطری‌های تجاری و صنعتی موجود در بازار و به طور كلی نیروی محرکه خارجی ممنوع می ‌باشد.

3. حركت ماشین بایستی به وسیله ‌ی واكنش شیمیایی كنترل گردد و استفاده از وسایل كنترل از راه دور و موارد مشابه ممنوع است.

مكانیزم‌هایی مثل هل دادن یا كوک كردن، چرخاندن چرخ‌ها به وسیله‌ی دست، استفاده از تكیه‌گاه و وارد كردن ضربه برای شروع حركت مجاز نمی‌باشد. همچنین  استفاده از پیش‌ران یا رانشانه که از تخلیه‌ی گازها و مایعات چگال و داغ (جت گازداغ) برای نیروی محرکه بهره می‌برند، ممنوع می‌باشد.

4. استفاده از جرقه، شعله کبریت و ... برای شروع واکنش غیر مجاز است.

5. اجزای هر ماشین ساخته شده بایستی در جعبه ای به ابعاد 10*20*30 سانتی متر مکعب جای بگیرد و در صورتی که این امر برای هیئت داوران محرز نگردد، تیم مذکور می­ بایست با قرار دادن اجزا ماشین در جعبه ای، صحت این موضوع را اثبات نماید. لازم به توضیح است که اجزای جدا شده ماشین برای احراز این امر، باید قابلیت اتصال مجدد بدون صدمه دیدن جدی به کار آرایی ماشین را داشته باشند و مسائلی از قبیل شکستن اجزا، جدا کردن جوش ها و .... غیر قابل قبول است. در صورت عدم رعایت این موارد، امتیاز منفی در بخش عملکرد لحاظ خواهد شد. لازم به ذکر است برای جدا کردن و اتصال مجدد اجزا در صورت لزوم، می­ بایست صرفا با دست و یا ابزارهای ساده نظیر آچار انجام گیرد. اگر از ابزارهای غیر متعارف مانند فرز و ... استفاده گردد، امتیاز منفی در پی خواهد داشت. هم چنین حداقل ابعاد کمیکار قابل قبول 10*20*20سانتی متر مکعب می باشد.

6. استفاده از باتری سرب و سرب پراکسید در این لیگ ممنوع می باشد.

7. مسئولیت انتقال ماشین، مواد شیمیایی و ابزار مورد نیاز از قبیل ترازو و وسایل آزمایشگاهی به محل مسابقه و رعایت موارد ایمنی با تیم شركت‌كننده خواهد بود.

قوانین برگزاری مسابقه
مسابقات کمیکار در 2 بخش عملکرد و ارائه برگزار می گردد.

عملکرد:
 این بخش از مسابقه در 1 نوبت  برای هر شرکت کننده صورت می گیرد.
1.      ترتیب تیم ها در این مرحله بر اساس قرعه کشی مشخص می گردد.

2.      تیم های پس از اعلام نوبت از سوی هیئت برگزاری، تنها 2 دقیقه فرصت دارند که آماده شوند به پشت خط شروع بیاند و مسافت مشخص شده را طی نمایند.

3.      هر تیم به طور پیش فرض 100 امتیاز در اختیار دارد. هر تیمی که مسافت 5 متر را کامل طی نماید، زمان طی شده بر حسب ثانیه از امتیاز مفروض کم شده و امتیاز تیم محاسبه می گردد.

4.      اگر تیمی در قبل از مسافت 5 متر بر حسب انحراف از زمین مسابقه خارج گردد، قبل از طی مسافت 3 متر، هیچ امتیازی برای تیم در نظر گرفته نمی شود ولی برای تیمی که کمیکار آن بعد از این مسافت ها از زمین مسابقه خارج گردد، امتیاز به صورت زیر در نظر گرفته می شود. در این صورت زمان دیگر لحاظ نمی گردد.

ردیف	مسافت بر حسب متر	امتیاز
1	3 ≤ مسافت < 3.5	20
2	3.5 ≤ مسافت < 4	30
3	4 ≤ مسافت < 4.5	40
4	4.5 ≤ مسافت < 5	50

5.      زمین مسابقه طبق شکل زیر خواهد بود.

6.      سرعت کمیکار نمی تواند از 20 سانتی متر بر ثانیه سریع تر باشد. در صورتی که میانگین سرعت طی شده در مسافت 5 متر، بیشتر از این مقدار باشد، با کسر امتیاز، تیم شرکت کننده جریمه خواهد شد. میزان جریمه به شرح ذیل می باشد:

ردیف	مسافت بر حسب متر	امتیاز
1	20< سرعت ≤ 25	30
2	25< سرعت ≤ 30	40
3	30< سرعت ≤ 35	50
4	35< سرعت ≤ 40	60
5	40< سرعت	حذف تیم در محله

7.      قبل از انجام مسابقه ماشین ساخته شده توسط هیئت داوران بازبینی خواهد شد و به تیم­ هایی که موارد ایمنی را رعایت نکرده باشند یا طراحی انجام شده با آنچه در بخش ارائه بیان شده، همخوانی نداشته باشد، حق شرکت در مسابقه داده نخواهد شد. همچنین هیئت داوران در هر مرحله از مسابقه عملکرد، مجاز به حذف ماشین از دور مسابقه به علت ایمن نبودن و خطر آفرین بودن آن می­ باشد.

8.      امتیاز اضافه به تیم هایی که بتوانند از روی اهداف  مشخص شده عبور کنند، واریز می گردد. این اهداف بر روی خط 3 متر، خط 4 متر و خط 5 متر قرار گرفته و تیم ها می توانند آنها را هدف گرفته و امتیاز را کسب نمایند. جدول ذیل، میزان و اندازه اهداف را نمایش می دهد.

ردیف	رنگ	ابعاد هدف	محل قرارگیری	تعداد	امتیاز
1	قرمز	5 سانتی متر	مرکز خط 5 متر	1	150
2	زرد	10 سانتی متر	خط 4 متر	2	80
3	سبز	20 سانتی متر	گوشه های خط 3 متر	2	45

هر تیمی که کل کمیکار آن به نظر داوران از روی خط بگذرد، این امتیاز به حساب آن واریز می گردد.

9.      بالاترین امتیاز در هر مرحله، امتیاز تیم محسوب می گردد و امتیاز کم آن در محاسبات لحاظ نمی گردد. تیمی برنده مسابقات است که بیشترین امتیاز را کسب نماید.

10.  هر اتفاقی که منجر به حوادثی از قبیل انفجار، صدای ناهنجار، ایجاد شعله و ... گردد، همچنین نشت و ریزش مواد و هر نوع مایع، تیم خاطی با نظر هیئت داوران حذف خواهد شد.

11.  بعد از شروع به کار ماشین، حق دست زدن، هل دادن و ... وجود ندارد. در صورت مشاهده، تیم با نظر هیئت داوران از مسابقه حذف خواهد شد.

12.  هنگام آماده سازی ماشین پشت خط برای راه اندازی، بیشتر از 3 نفر، حق حضور ندارند. همچنین، هنگام حرکت، تنها یک نفر حق همراهی ماشین را دارد. در صورت عدم توجه به تذکرات داوران در این موارد، تیم خاطی از مسابقه حذف خواهد شد.

13.  اگر دو یا چند تیم به امتیاز یکسانی داشته باشند، تیم برنده است که مسافت  5 متر را سریع تر طی کرده باشد.

قوانین ارائه
در این بخش تمامی مشخصات ماشین ساخته شده که شامل موارد زیر است، بایستی توسط دو عضو از تیم شرکت کننده در غالب فرمت از پیش ارائه شده، به هیئت داوران ارائه گردد:

1-    مشخصات تیم شامل نام محل تحصیل، نام سرپرست، نام اعضای تیم
2-    توضیحات کامل واکنش­ های شیمیایی بکار رفته به عنوان نیرو محرکه(محصولات واکنش، مکانیسم واکنش و ...).
3-    خصوصیات منحصر به فردی که در طراحی وجود دارد به عنوان مثال، مواردی نظیر سادگی طراحی ماشین، ارزان بودن قیمت ساخت، سازگاری بالا با محیط زیست، ایده­های نو، خلاقیت در طراحی و ظاهر مناسب دارای امتیاز مثبت در بخش ارائه خواهد بود؛
4-    دیدگاه زیست محیطی به کار رفته در طراحی باید خاطر نشان شود؛
5-    اجزای مکانیکی به کار گرفته شده به طور مختصر شرح داده شود؛
6-    هزینه­ های ساخت ماشین و مواد مصرفی در واکنش
7-    محاسبات مهندسی
8-    ارائه منحنی عملکرد

نحوه امتیاز دهی به صورت زیر خواهد بود:

الف- توصیف فعل و انفعالات شیمیایی به عنوان منبع نیروی محرکه	30%
ب- توصیف نحوه گیربکس بندی	25%
پ- خلاقیت در طراحی، زیبایی و خصوصیات منحصر به فرد ماشین و ایده نو	20%
ت- خصوصیات ایمنی و منطبق بودن با محیط زیست	15%
ث- کیفیت و نحوه ارائه مطلب توسط اعضا	10%

شایان ذکر است تمامی اعضای هیئت داوران می­ بایست نظر خود را به هر ارائه اعلام کنند.


بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تنظیم: نسرین صادقی