چند حقیقت شگفتآور از آسمان
همهی ما میدانیم که جهان و آسمان بسیار عظیم و پیچیده است و این عظمت و بزرگی بهقدری زیاد است که انسان حتی نمیتواند آنرا تصور کند.
همهی ما میدانیم که جهان و آسمان بسیار عظیم و پیچیده است و این عظمت و بزرگی بهقدری زیاد است که انسان حتی نمیتواند آنرا تصور کند. با وجود پیشرفتهای بسیار چشمگیر انسانها در علم و فناوری شاید اگر ادعا کنیم که در علم نجوم و شناختن آسمان خیلی کوچک و ضعیف بودیم اغراق کرده باشیم واستفاده کردن از عبارت کوچک و ضعیف هم برایمان زیاد باشد. در واقع بهتر است بگوییم که با هر بار اکتشاف دانشمندان و هر بار رصد آسمان توسط آنها به نتایج مبهوت کنندهای دست مییابند که باعث میشود بیشتر به کوچکی و ضعیفی خودمان پی بریم. به گفتهی یکی از آنها این مشاهدات و نتایج گاهی برای انسانها وحشتناک است و گاهی این عظمت در تخیل آنها هم نمیگنجد.
حالا و در همین رابطه میخواهیم چند حقیقت شگفتآور از آسمان را مورد بررسی قرار دهیم.
ستارههایی که ما در آسمان میبینیم، فاصلهی بسیار زیادی از ما دارند، بنابراین نور ستارههایی که در آسمان مشاهده میکنیم مسیر و زمان بسیار زیادی را پیمودهاند تا به چشمان ما برسند. این یعنی هرزمانی که ما به ستارهای خیره میشویم در واقع داریم به گذشتهی آن ستاره نگاه میکنیم که در گذشته به چه شکلی بوده است. به عنوان مثال یکی از ستارههای روشن نزدیک به ما (ستارهی وگا یا کرکس نشسته یا همان نسر واقع) حدود 25 سال نوری با ما فاصله دارد و زمانی که ما به آن نگاه میکنیم درواقع تصویر 25 سال پیش ستارهی نسر واقع را میبینیم.
حال ستارهی عظیمالجثه ابطالجوزا در صورت فلکی شکارچی که در حدود 640 سال نوری با ما فاصله دارد را در نظر بگیرید، بنابراین تصویر و نوری که ما از آن دریافت میکنیم و میبینیم متعلق به حوالی سال 1370 میلادی یعنی حدود 640 تا 650 سال پیش است.
لازم به ذکر است ابطالجوزا ستارهی بسیار بسیار بزرگی است که قطر آن معادل یک میلیارد و ششصد میلیون کیلومتر یعنی چیزی در حدود بیش از هزار و صد برابر قطر خورشید است و میتوان گفت یکی از بزرگترین ستارههای شناخته شده توسط بشر است. البته میگویند این ستارهی عظیم به اواخر عمر خود نزدیک میشود و در پایان عمر خود منجر به انفجار بزرگی خواهد شد که با توجه به فاصلهی 640 تا 650 سالهای که با زمین دارد انفجار آن از دید زمینیان به اندازه و روشنایی ماه شب چهاردهم خواهد بود. البته از لحظهی انفجار ابطالجوزا 640 تا 650 سال طول میکشد که نورش به ما برسد. نظریهی دیگری هم میگوید که طول عمر ابطالجوزا تا 50 هزار سال دیگر ممکن است ادامه داشته باشد. برای درک اندازهی ابطالجوزا به تصویر زیر نگاه کنید.
البته از این فاصله و اندازهها تعجب نکنید چون فاصلههای خیلی دورتر و اندازههای خیلی بزرگتری وجود دارند که اندازهی ابطالجوزا در مقابل آن مثل یک موجود میکروسکوپی میباشد. بنابراین ستارههایی وجود دارند که ما تصاویر هزاران سال قبل آنها را مشاهده میکنیم.
این عکس دهها هزار شی را در بر دارد که بیشتر آنها کهکشانهای جوان هستند. تصور کنید در یک تصویر میتوان 13 میلیارد سال در زمان سفر کرد و به گذشته برگشت یعنی چیزی در حدود 400 تا 800 میلیون سال بعد از انفجار بزرگ (Big Bang).(منظور این است که تصویری که دریافت میشده متعلق به 13 میلیارد سال قبل میباشد.)
این پژواک کیهانی در سراسر آسمان و دنیا وجود دارد و بهطور شگفتانگیزی ما میتوانیم با استفاده از تلویزیونهای مدل قدیمی یک نگاه کلی به آن بیاندازیم. اگر میپرسید چطور باید بگوییم که زمانی که آنتن تلویزیون بر روی هیچ کانال و شبکهای تنظیم نشده است تصویر و صدایی از تلویزیون پخش میشود که اصطلاحا به آن "برفک" میگوییم. حدود 1 درصد از این تداخلها توسط تشعشع و تابش پسزمینهی کیهانی تشکیل میشود.
یقینا با تفکر در این موارد میتوان به کوچک بودن خود در این دنیا و به بخشهایی از عظمت و قدرت خداوند پی برد.
در سری دوم از این مطلب متوجه خواهیم شد که یک الماس به اندازهی یک سیاره در آسمان وجود دارد پس سری دوم این مقاله را از دست ندهید.
حالا و در همین رابطه میخواهیم چند حقیقت شگفتآور از آسمان را مورد بررسی قرار دهیم.
1- وقتی به آسمان شب نگاه میکنیم، درحال نگاه کردن به گذشته هستیم
ستارههایی که ما در آسمان میبینیم، فاصلهی بسیار زیادی از ما دارند، بنابراین نور ستارههایی که در آسمان مشاهده میکنیم مسیر و زمان بسیار زیادی را پیمودهاند تا به چشمان ما برسند. این یعنی هرزمانی که ما به ستارهای خیره میشویم در واقع داریم به گذشتهی آن ستاره نگاه میکنیم که در گذشته به چه شکلی بوده است. به عنوان مثال یکی از ستارههای روشن نزدیک به ما (ستارهی وگا یا کرکس نشسته یا همان نسر واقع) حدود 25 سال نوری با ما فاصله دارد و زمانی که ما به آن نگاه میکنیم درواقع تصویر 25 سال پیش ستارهی نسر واقع را میبینیم.
حال ستارهی عظیمالجثه ابطالجوزا در صورت فلکی شکارچی که در حدود 640 سال نوری با ما فاصله دارد را در نظر بگیرید، بنابراین تصویر و نوری که ما از آن دریافت میکنیم و میبینیم متعلق به حوالی سال 1370 میلادی یعنی حدود 640 تا 650 سال پیش است.
لازم به ذکر است ابطالجوزا ستارهی بسیار بسیار بزرگی است که قطر آن معادل یک میلیارد و ششصد میلیون کیلومتر یعنی چیزی در حدود بیش از هزار و صد برابر قطر خورشید است و میتوان گفت یکی از بزرگترین ستارههای شناخته شده توسط بشر است. البته میگویند این ستارهی عظیم به اواخر عمر خود نزدیک میشود و در پایان عمر خود منجر به انفجار بزرگی خواهد شد که با توجه به فاصلهی 640 تا 650 سالهای که با زمین دارد انفجار آن از دید زمینیان به اندازه و روشنایی ماه شب چهاردهم خواهد بود. البته از لحظهی انفجار ابطالجوزا 640 تا 650 سال طول میکشد که نورش به ما برسد. نظریهی دیگری هم میگوید که طول عمر ابطالجوزا تا 50 هزار سال دیگر ممکن است ادامه داشته باشد. برای درک اندازهی ابطالجوزا به تصویر زیر نگاه کنید.
البته از این فاصله و اندازهها تعجب نکنید چون فاصلههای خیلی دورتر و اندازههای خیلی بزرگتری وجود دارند که اندازهی ابطالجوزا در مقابل آن مثل یک موجود میکروسکوپی میباشد. بنابراین ستارههایی وجود دارند که ما تصاویر هزاران سال قبل آنها را مشاهده میکنیم.
2-تلسکوپ هابل ما را قادر ساخت به میلیاردها سال قبل نگاه کنیم
تلسکوپ هابل ما را قادر ساخت که به اجسام بسیار دور در آسمان نگاه کنیم. واقعا این بخش از مهندسی قابل توجه ناسا جای تشکر دارد که قدرت ساخت تصاویر شگفتانگیز را به انسانها داد. این همان میدان فرا عمیق یا خیلی عمیق هابل است که به آن Hubble Ultra Deep Field میگویند. این اتفاق بر روی تصاویری که در سالهای 2003 تا 2004 میلادی توسط هابل گرفته شده بود رخ داد و توسط آن یک بخش بسیار کوچک از فضا را با جزییات بسیار زیاد به نمایش گذاشت.(تصویری که در بالامیبینید)این عکس دهها هزار شی را در بر دارد که بیشتر آنها کهکشانهای جوان هستند. تصور کنید در یک تصویر میتوان 13 میلیارد سال در زمان سفر کرد و به گذشته برگشت یعنی چیزی در حدود 400 تا 800 میلیون سال بعد از انفجار بزرگ (Big Bang).(منظور این است که تصویری که دریافت میشده متعلق به 13 میلیارد سال قبل میباشد.)
3- میتوان رویداد انفجار بزرگ (Big Bang) را در تلویزیونهای قدیمی دید
تشعشع و تابش پس زمینهی کیهانی همان تابش و گرمای حاصل از انفجار بزرگ (Big Bang) است یعنی همان انفجار و رویدادی که 13.7 میلیارد سال قبل دنیای ما را به وجود آورد.این پژواک کیهانی در سراسر آسمان و دنیا وجود دارد و بهطور شگفتانگیزی ما میتوانیم با استفاده از تلویزیونهای مدل قدیمی یک نگاه کلی به آن بیاندازیم. اگر میپرسید چطور باید بگوییم که زمانی که آنتن تلویزیون بر روی هیچ کانال و شبکهای تنظیم نشده است تصویر و صدایی از تلویزیون پخش میشود که اصطلاحا به آن "برفک" میگوییم. حدود 1 درصد از این تداخلها توسط تشعشع و تابش پسزمینهی کیهانی تشکیل میشود.
4-یک ابر غول آسا از الکل در برج قوس (Sagitttarius B) وجود دارد
برج قوس (Sagitttarius B) یک ابر مولکولی عظیم از گاز و گرد و غبار شناور در نزدیکی مرکز کهکشان راه شیری است که فاصلهای معادل 26 هزار سال نوری از زمین دارد. قطر آن 463,000,000,000 کیلومتر است و بهطور عجیبی شامل "10-میلیارد-میلیارد-میلیارد" لیتر از الکل میباشد. وینیل الکلی که در این ابر است یک مولکول آلی بسیار مهم در ساختار اولیه و مواد تشکیل دهندهی زندگی است.یقینا با تفکر در این موارد میتوان به کوچک بودن خود در این دنیا و به بخشهایی از عظمت و قدرت خداوند پی برد.
در سری دوم از این مطلب متوجه خواهیم شد که یک الماس به اندازهی یک سیاره در آسمان وجود دارد پس سری دوم این مقاله را از دست ندهید.