قوانین مسابقه کمیکار لیگ آزاد، سیزدهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

مقطع سنی برای شرکت در این مسابقه: دوره اول و دوم متوسطه می باشد.

 دانش آموزان شرکت کننده در این رشته می بایست قوانینی را رعایت کنند که به شرح زیراست:

قوانین مسابقه کمیکار
1- واكنش‌های شیمیایی كه استفاده از آن‌ها مجاز نمی‌باشد به شرح زیر است:
·         واكنش‌هایی كه باعث پخش دود یا مه مواد سمی درفضای اطراف‌گردد؛
·         واكنش‌هایی كه با شعله همراه است؛
·         واکنش‌هایی که احتمال انفجار به علت خروج سریع گاز، مایع یا هر عامل دیگری در آن‌ها وجود داشته باشد؛
·         واکنش‌هایی که منجر به حوادثی از قبیل انفجار، صدای ناهنجار، نشت و ریزش مواد و آب شود، سبب حذف  دست سازه از مسابقه می‌گردد؛
·         واکنش‌هایی که خروجی آن ها به صورت جت گازهای داغ می باشد.

2.  استفاده از منابع انرژی به جز سوخت شیمیایی برای راندن ماشین مثل استفاده از باطری‌های خشک و دیگر باطری‌های تجاری و صنعتی موجود در بازار و به طور كلی نیروی محرکه خارجی ممنوع می ‌باشد.

3. حركت ماشین بایستی به وسیله ‌ی واكنش شیمیایی كنترل گردد و استفاده از وسایل كنترل از راه دور و موارد مشابه ممنوع است.
مكانیزم‌هایی مثل هل دادن یا كوک كردن، چرخاندن چرخ‌ها به وسیله‌ی دست، استفاده از تكیه‌گاه و وارد كردن ضربه برای شروع حركت مجاز نمی‌باشد. همچنین  استفاده از پیش‌ران یا رانشانه که از تخلیه‌ی گازها و مایعات (جت گاز) برای نیروی محرکه بهره می‌برند، ممنوع می‌باشد.

4. استفاده از جرقه، شعله کبریت و ... برای شروع واکنش تنها در صورتی مجاز است که این اجزاء پس از ایجادجرقه از ماشین جدا شده و جزء ماشین محسوب نگردد.

5. اجزای هر ماشین ساخته شده بایستی در جعبه ای به ابعاد 20*30*40 سانتی متر مکعب جای بگیرد و در صورتی که این امر برای هیئت داوران محرز نگردد، تیم مذکور می ­بایست با قرار دادن اجزا ماشین در جعبه ای، صحت این موضوع را اثبات نماید. لازم به توضیح است که اجزای جدا شده ماشین برای احراز این امر، باید قابلیت اتصال مجدد بدون صدمه دیدن جدی به کار آرایی ماشین را داشته باشند و مسائلی از قبیل شکستن اجزا، جدا کردن جوش ها و .... غیر قابل قبول است. در صورت عدم رعایت این موارد، امتیاز منفی در بخش عملکرد لحاظ خواهد شد. لازم به ذکر است برای جدا کردن و اتصال مجدد اجزا در صورت لزوم، می ­بایست صرفا با دست و یا ابزارهای ساده نظیر آچار انجام گیرد. اگر از ابزارهای غیر متعارف مانند فرز و ... استفاده گردد، امتیاز منفی در پی خواهد داشت. هم چنین حداقل ابعاد کمیکار قابل قبول 10*20*30 سانتی متر مکعب می باشد.

6. استفاده از باتری سرب و سرب پراکسید در این لیگ ممنوع می باشد.

7. مسئولیت انتقال ماشین، مواد شیمیایی و ابزار مورد نیاز از قبیل ترازو و وسایل آزمایشگاهی به محل مسابقه و رعایت موارد ایمنی با تیم شركت‌كننده خواهد بود.

8. استفاده از سیستم های جت گاز بدون مسائل ایمنی ( شیر اطمینان، گواهی فشار مخزن و...) به خصوص برگه سلامت کپسول ممنوع می باشد.

قوانین برگزاری مسابقه
مسابقات کمیکار در 2 بخش عملکرد و ارائه برگزار می گردد.

عملکرد:
 این بخش از مسابقه در 2 نوبت  برای هر شرکت کننده صورت می گرد.
ترتیب تیم ها در مرحله اول بر اساس وزن درخواستی آنها برای حمل می باشد. در مرحله دوم نیز تیمها بر اساس وزن درخواستی کار خود را شروع خواهند کرد با این تفاوت که تیم هایی که در مرحله قبل موفق به حمل وزنه خود نشده اند، نمی توانند وزنه کمتری را درخواست کنند.

1.      شرکت کنندگان می بایست وزنه و مسافتی که کمیکار می تواند طی نماید را قبل شرکت در مسابقه به هیئت داوران اعلام نماید. هر گونه تغییر در وزنه و مسافت بعد از اعلام، خطا بوده و منجر به حذف تیم می گردد.

2.      وزنه های قابل اعمال با گام های 100 گرمی  انتخاب می گردند. مسافت قابل ارائه توسط شرکت کنندگان با گام های 1 متر قابل قبول خواهد بود.

تبصره 2:نحوه محاسبه امتیاز آزاد (Free Style Point) به صورت زیر خواهد بود:
وزنه انتخابی بر اساس کیلوگرم، مسافت انتخابی بر اساس متر و زمان بر اساس ثانیه اندازه گیری و محاسبه می گردد.

3.      شکل زمین مسابقه به صورت زیر است. ماشین می ­بایست در محدوده مورد نظر عمل کند.
4.      قبل از انجام مسابقه ماشین ساخته شده توسط هیئت داوران بازبینی خواهد شد و به تیم­ هایی که موارد ایمنی را رعایت نکرده باشند یا طراحی انجام شده با آنچه در بخش ارائه بیان شده، همخوانی نداشته باشد، حق شرکت در مسابقه داده نخواهد شد. همچنین هیئت داوران در هر مرحله از مسابقه عملکرد، مجاز به حذف ماشین از دور مسابقه به علت ایمن نبودن و خطر آفرین بودن آن می ­باشد.

5.      کمترین وزنه قابل قبول برای شرکت کنندگان 3 کیلوگرم و کمترین مسافت قابل قبول برای شرکت کنندگان 5 متر خواهد بود. برای انتخاب وزنه، نوع طراحی کمیکار محدود کننده خواهد بود و داوران محدودیتی برای این موضوع قرار نداده اند. بیشینه مسافتی که تیم ها می توانند انتخاب نمایند، مسافت 23 متر می باشد.

6.      پس از اعلام اسامی تیم ­ها، هر تیم حداکثر 2 دقیقه برای حضور در جایگاه و راه اندازی ماشین زمان دارد (از آنجایی که وقت مشخص شده برای تولید سوخت مورد نیاز برخی از ماشین­ ها کم­ می ­باشد، لذا تمامی تیم­ ها مجاز هستند سوخت خود را از قبل تهیه نموده و بر روی ماشین قرار دهند و لیکن تولید این سوخت بوسیله تیم باید توسط هیئت داوران محرز گردد). هر تیمی که زمان آماده سازی آن بیشتر از 2 دقیقه باشد، مقدار زمان اضافه به زمان عملکرد اضافه می گردد.

7.      ماشین­ها می ­بایست مسافت معین شده را حداکثر بر حسب ثانیه طبق جدول زیر طی کنند. به ازای 10 ثانیه بیشتر، 100 از FSP کاهش خواهد یافت.

ردیف	مسافت(متر)	زمان(ثانیه)	ردیف	مسافت(متر)	زمان(ثانیه)
1	3	45	12	14	210
2	4	60	13	15	225
3	5	75	14	16	240
4	6	90	15	17	255
5	7	105	16	18	270
6	8	120	17	19	285
7	9	135	18	20	300
8	10	150	19	21	315
9	11	165	20	22	330
10	12	180	21	23	345
11	13	195

 
8.      هر اتفاقی که منجر به حوادثی از قبیل انفجار، صدای ناهنجار، ایجاد شعله و ... گردد، همچنین نشت و ریزش مواد و هر نوع مایع، تیم خاطی با نظر هیئت داوران حذف خواهد شد.

9.      بعد از شروع به کار ماشین، حق دست زدن، هل دادن و ... وجود ندارد. در صورت مشاهده، تیم با نظر هیئت داوران از مسابقه حذف خواهد شد.

10.  هنگام آماده سازی ماشین پشت خط برای راه اندازی، بیشتر از 3 نفر، حق حضور ندارند. همچنین، هنگام حرکت، تنها یک نفر حق همراهی ماشین را دارد. در صورت عدم توجه به تذکرات داوران در این موارد، تیم خاطی از مسابقه حذف خواهد شد.

11.  اگر دو یا چند تیم به FSP مشابه برسند، تیمی که FSP دیگرش بالاتر باشد، تیم برتر اعلام خواهد شد.

قوانین ارائه
در این بخش تمامی مشخصات ماشین ساخته شده که شامل موارد زیر است، بایستی توسط دو عضو از تیم شرکت کننده در غالب فرمت از پیش ارائه شده، به هیئت داوران ارائه گردد:

1-    مشخصات تیم شامل نام محل تحصیل، نام سرپرست، نام اعضای تیم
2-    توضیحات کامل واکنش­های شیمیایی بکار رفته به عنوان نیرو محرکه(محصولات واکنش، مکانیسم واکنش و ...).
3-    خصوصیات منحصر به فردی که در طراحی وجود دارد به عنوان مثال، مواردی نظیر سادگی طراحی ماشین، ارزان بودن قیمت ساخت، سازگاری بالا با محیط زیست، ایده­ های نو، خلاقیت در طراحی و ظاهر مناسب دارای امتیاز مثبت در بخش ارائه خواهد بود؛
4-    دیدگاه زیست محیطی به کار رفته در طراحی باید خاطر نشان شود؛
5-    اجزای مکانیکی به کار گرفته شده به طور مختصر شرح داده شود؛
6-    هزینه­های ساخت ماشین و مواد مصرفی در واکنش
7-    محاسبات مهندسی
8-    ارائه منحنی عملکرد

نحوه امتیاز دهی به صورت زیر خواهد بود:

الف- توصیف فعل و انفعالات شیمیایی به عنوان منبع نیروی محرکه	30%
ب- توصیف نحوه گیربکس بندی	25%
پ- خلاقیت در طراحی، زیبایی و خصوصیات منحصر به فرد ماشین و ایده نو	20%
ت- خصوصیات ایمنی و منطبق بودن با محیط زیست	15%
ث- کیفیت و نحوه ارائه مطلب توسط اعضا	10%

شایان ذکر است تمامی اعضای هیئت داوران می­ بایست نظر خود را به هر ارائه اعلام کنند.

 بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تنظیم: نسرین صادقی