بعد از مسمومیت غذایی باید چه بخوریم؟

بخش تغذیه و آشپزی تبیان


مسمومیت غذایی معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که عوامل بیماری‌زا (pathogens)، غذا یا آب آشامیدنی را آلوده کنند. با وجود ناراحت‌کنندگی، مسمومیت غذایی معمولاً رایج است.

بعد از پایان علائم مسمومیت غذایی چه کنیم

اجازه دهید معده شما آرام بگیرد. بعد از تجربه علائم انفجاری مسمومیت غذایی مانند استفراغ، اسهال و ناراحتی معده، کارشناسان توصیه می‌کنند اجازه دهید معده استراحت کند. یعنی این که تا چند ساعت از نوشیدن و خوردن اجتناب کنید.

بعد از پایان علائم مسمومیت غذایی به بدن آب‌رسانی کنید

مصرف مایعات برای کمک به بدنتان در مقابله با مسمومیت غذایی ضروری است. اسهال و استفراغ می‌تواند باعث کم آب شدن بدن شود، بنابراین نوشیدن جرعه‌های کوچک آب می‌تواند یک شروع خوب باشد. نوشیدنی‌های ورزشی که حاوی الکترولیت هستند، بهترین راه برای پیشگیری از کم‌آبی بدن در این حین است. سایر مایعات پیشنهادی عبارتند از:
نوشابه بدون رنگ (مانند اسپرایت، سون آپ).
چای بدون کافئین.
آب مرغ یا سبزیجات.

بعد از پایان علائم مسمومیت غذایی خوردن خوراکی‌های ملایم را شروع کنید

هنگامی که احساس می‌کنید معده توانایی نگه داشتن غذا را دارد، خوراکی‌هایی که برای معده و دستگاه گوارش شما ملایم هستند، بخورید. خوراکی‌های زودهضم، کم چرب و کم فیبر. هضم چربی برای معده شما سخت است به خصوص اگر ناراحت باشد. اجتناب از مصرف غذاهای چرب جلوی ناراحتی‌های بعدی را می‌گیرد. خوراکی‌هایی که هضمشان برای معده راحت است، عبارتند از:
موز.
غلات.
سفیده تخم‌مرغ.
عسل.
ژله.
بلغور جو دوسر.
کره بادام زمینی.
سیب‌زمینی ساده از جمله پوره سیب‌زمینی.
برنج.
سالتین.
نان تست.

بعد از پایان علائم مسمومیت غذایی داروهای طبیعی را امتحان کنید

در طول یک دوره مسمومیت غذایی، دنبال کردن واکنش‌های طبیعی برای پاکسازی و پالایش دستگاه گوارش برای خلاصی از باکتری‌های مضر مهم است. به همین دلیل است که داروهای اسهال بدون نسخه راه خوبی برای درمان مسمومیت غذایی نیستند. زمانی که علائم شما در بالاترین حد خود قرار دارند، ممکن است بخواهید داروهای طبیعی را امتحان کنید.

چای زنجبیل: زنجبیل به عنوان آرام‌کننده معده شناخته می‌شود. خواص آنتی باکتریال آن به بدن برای مقابله با عوامل بیماری‌زا که باعث ایجاد واکنش در بدنتان شده‌اند، کمک می‌کند.

سرکه سیب: با این که مطالعه درستی در این زمینه انجام نشده، ولی سرکه سیب دارای خواص آنتی میکروبیال است. 2 قاشق چای‌خوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کرده و در طول روز جرعه‌جرعه بنوشید. این کار منجر به بیرون راندن و کشتن عوامل بیماری‌زایی می‌شود که شما را بیمار کرده‌اند.

زغال چوب فعال: نباید آن‌ها را با خاک زغالی که در گریل حیاط پشتی‌تان به جا مانده اشتباه بگیرید، کپسول‌های زغال چوب فعال به سرعت بدن انسان را سم‌زدایی کرده و باکتری‌های خطرناک را می‌کشند.
بعد از این که مجدد حالتان خوب شد، ممکن است بخواهید به مدت 2 هفته پروبیوتیک های روده را با مصرف ماست طبیعی یا کپسول‌های پروبیوتیک حداقل به مدت 2 هفته جایگزین کنید. این کار به بدنتان کمک می‌کند تا دوباره باکتری‌های سالمی که در حین مسمومیت غذایی از طریق سیستم گوارش از دست داده‌اید را بازسازی کرده و سیستم ایمنی‌تان دوباره به مسیر اصلی خود بازگردد.

سایر راهنمایی‌ها

دندان‌هایتان را مسواک بزنید. اسید معده که در هنگام استفراغ از دهان خارج می‌شود، می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند. مسواک زدن دندان‌ها بعد از استفراغ در درازمدت از سلامت دهان محافظت کرده و در کوتاه مدت احساس تازگی و آرامش به شما می‌دهد. دوش گرفتن هم می‌تواند به پاکسازی بدنتان از باکتری‌های ناسالم کمک کند. استراحت کنید، استراحت کافی هم می‌تواند به بهبود سریع‌تر شما کمک کند.

بعد از پایان علائم مسمومیت غذایی از چه خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی باید اجتناب کنیم

بدن شما در حال حاضر تحت تهاجم قرار گرفته است و در حال مقابله و بیرون راندن عوامل بیماری‌زایی است که باعث مسمومیت غذایی شما شده‌اند. شما که نمی‌خواهید به این مهاجمان مهمات بیشتری برسانید. اولویت اول شما باید اجتناب از خوراکی‌هایی باشد که در وهله اول باعث بیماری‌تان شده‌اند. بلافاصله مجرم مشکوک را به سطل زباله بریزید تا مواد غذایی آلوده از دسترس حیوانات خانگی دور شود و در وهله دوم اجتناب کنید از مصرف غذاها و نوشیدنی‌هایی که هضمشان برای معده سنگین است، از جمله:
الکل.
کافئین (نوشابه، نوشیدنی انرژی‌زا یا قهوه).
غذاهای تند.
خوراکی‌هایی که فیبر بالایی دارند.
محصولات لبنی.
خوراکی‌های چرب.
خوراکی‌های سرخ شده.
نیکوتین.
غذاهای ادویه‌دار.
آبمیوه.

همچنین به یاد داشته باشید که از هرگونه داروی اسهال بدون نسخه اجتناب کنید. با دنبال کردن این نکات ساده در کمترین زمان ممکن، احساس بهتری خواهید داشت.

چه چیزی باعث مسمومیت غذایی می‌شود

5 عامل بیماری‌زا مسئول 91 درصد از بیماری‌های غذایی در آمریکا هستند. این عوامل بیماری‌زا عبارتند از:
- نورو ویروس (Norovirus) (معمولاً در صدف‌ها، میوه‌ها و سبزیجات دیده می‌شود).
- سالمونلا (Salmonella) (معمولاً در تخم‌مرغ، گوشت و محصولات لبنی دیده می‌شود).
- کلوستریدیوم پرفرنژنس (Clostridium perfringens) (در گوشت قرمز و ماکیان دیده می‌شود).
- کمپیلوباکتر (Campylobacter) (در گوشت کم پخت و آب آلوده دیده می‌شود).
- استافیلوکوک ها (Staphylococcus) (در محصولات حیوانی از قبیل خامه، تخم‌مرغ و شیر دیده می‌شود).

سالمونلا و نوروویروس مسئول اغلب بستری شدن‌ها در اثر مسمومیت غذایی در بیمارستان هستند، ولی ممکن است مسمومیت غذایی در اثر موارد دیگر از این قبیل هم ایجاد شود:
باکتری.
انگل‌ها.
کپک.
سموم.
آلاینده‌ها.
آلرژن ها.
گوشت‌های کم پخت یا محصولاتی که به‌صورت غیربهداشتی با دست تهیه شده‌اند، مقصرین اصلی در مسمومیت غذایی هستند. دست‌هایتان را بشویید، وسایل و بشقاب‌ها را به دو دسته برای خوراکی‌های خام و پخته جدا کنید.

اکثر افرادی که مسمومیت غذایی را تجربه می‌کنند نیازی به رفتن به بیمارستان ندارند، ولی فاصله زیادی هم از دستشویی نمی‌توانند بگیرند. معده ناراحت، استفراغ و اسهال علائم شایع مسمومیت غذایی هستند. این علائم معمولاً بعد از 48 ساعت از بین می‌روند. اگر سابقه کم‌آبی بدن، بیماری‌های قلبی، آمبولی یا سایر مشکلات جدی سلامتی داشتید، به دنبال کمک باشید و مایعات زیاد بنوشید.

اگر علائمتان شدید بود با اورژانس تماس بگیرید تا برای پیشگیری از شیوع بیماری، شما را راهنمایی کرده و در صورت لزوم شما را به بیمارستان برسانند. علائم شدید مسمومیت غذایی عبارتند از: خون در مدفوع، گرفتگی شدید شکم، تار شدن بینایی و اسهال طولانی‌تر از 3 روز. تمام این علائم نیازمند مراقبت پزشکی هستند. به مطالعه این مقاله ادامه دهید تا بدانید چه چیزهایی برای بهبود سریع‌تر شما مورد نیاز است و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر عوارض مسمومیت غذایی هستند

مسمومیت غذایی در کودکان به اندازه بزرگسالان شیوع دارد، ولی می‌تواند باعث نگرانی شود. کودکان به خصوص زیر 1 سال مستعد ابتلا به بوتولیسم (botulism) هستند. بوتولیسم نادر است ولی اگر سریعاً به آن رسیدگی نشود ممکن است منجر به فلج یا حتی مرگ شود. کودکان هم در معرض خطر بیشتر واکنش‌های جدی به باکتری اشریشیا کلی (E. coli) هستند. کودک یا نوزادی که علائم مسمومیت غذایی داشته باشد، باید به سرعت توسط یک پزشک متخصص معاینه شود، تا احتمال بوتولیسم در آن‌ها بررسی شود. کودکان راحت‌تر از بزرگسالان دچار کم‌آبی می‌شوند، بنابراین نیاز به مراقبت بیشتری دارند.

زنان باردار بیشتر در معرض خطر عوارض مسمومیت غذایی هستند

زنان باردار باید با مسائل مربوط به مسمومیت غذایی با احتیاط رفتار کنند. مسمومیت غذایی لیستریا (Listeria) به جنین در حال رشد آسیب می‌رساند. تغذیه مناسب در زنان باردار برای کمک به رشد نوزاد ضروری است. به همین دلیل هرگونه نشانه مسمومیت غذایی باید تحت نظر یک پزشک متخصص قرار بگیرد.

سالمندان بیشتر در معرض خطر عوارض مسمومیت غذایی هستند

سالمندان هم حساسیت بیشتری به عوارض مسمومیت غذایی دارند. به خصوص زنجیره‌های باکتری اشریشیا کلی (E. coli) که می‌تواند منجر به خونریزی و نارسایی کلیه شوند. اگر یک فرد بالغ بالای 60 سال دارای نشانه‌های مسمومیت غذایی باشد، باید برای مراقبت‌های اولیه با یک مشاور متخصص تماس بگیرد.

افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن بیشتر در معرض خطر عوارض مسمومیت غذایی هستند

افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمنی از قبیل ایدز HIV/AIDs، بیماری کبد یا دیابت هستند، بیشتر در معرض خطر عوارض جدی مسمومیت غذایی قرار دارند. همچنین اگر شیمی‌درمانی دریافت می‌کنید که پاسخ ایمنی را سرکوب می‌نماید، در معرض خطر بیشتری هستید.

چه زمانی باید برای مسمومیت غذایی به پزشک مراجعه کنم؟

علائم مسمومیت غذایی معمولاً بیشتر از 48 ساعت طول نمی‌کشد. اگر 2 روز از زمان ظاهر شدن علائم شما گذشت و همچنان علائم را داشتید، وقت آن است که با یک پزشک متخصص تماس بگیرید. به یاد داشته باشید که علائم شدید مانند مدفوع خونی، سرگیجه، ضعف عضلانی و گرفتگی شدید معده را جدید گرفته و منتظر از بین رفتنشان نمانده و سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.

مسمومیت غذایی در رستوران‌ها

سؤال: برای پیشگیری از مسمومیت غذایی بیرون از خانه چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ: برای اجتناب از مسمومیت غذایی در رستوران‌ها، فقط رستوران‌هایی را انتخاب کنید که هیچ نقض کد بهداشتی‌ای نداشته باشند. اداره بهداشت را برای یافتن رستوران‌هایی که مشکل بهداشتی داشته‌اند، بررسی کنید.

---

منبع: سیمرغ