تبیان، دستیار زندگی

قاطعیت، برای اجرای عدالت

بنابر این، با این دوگانگی نمی توانم، با شما باشم، سپس فرمود:« ای مردم مرا در راه اصلاح و سامان یافتن جامعه خودتان كمك كنید، و ایم الله لانصفن المظلوم من ظالمه و لاقودن الظالم بخزامته، حتی اورده منهل الحق وان كان كارها؛ سوگند به خدا داد مظلوم را از ستمگر می گیرم، و افسار ستمگر را می كشم، تا او را به آبشخور حق، وارد سازم، هر چند ناخوشایند او باشد»
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
حضرت علی

پس از عثمان، مردم مسلمان اجتماع كردند و با علی (علیه السلام) به عنوان خلیفه و رهبر مسلمین، بیعت نمودند، و آن حضرت به خاطر برپائی حق و عدل و نابودی باطل و ظلم، زمام امور رهبری را بدست گرفت.
چندان نگذشته بود كه گروهی دنیاپرست كه رد بیعت خود با علی (علیه السلام) نیز هدفشان دنیا و امور مادی بود، وقتی دیدند، با برپائی حكومت علی (علیه السلام) به هدف نامشروع خود نمی رسند، بیعت خود را شكستند، و در هر فرصتی نغمه مخالفت با علی (علیه السلام) سر دادند، مانند: طلحه، زبیر، عبدالله بن عمر، سعد بن ابی وقاص، محمد بن مسلمه و... .
پر واضح است كه علی (علیه السلام) بیعت آنها را بر این اساس كه حامی دین و عدالت باشند پذیرفته بود، ولی آنها هدف مادی داشتند، و هدفشان با هدف علی (علیه السلام) متفاوت بود، بنابر این پیوند آنها با علی (علیه السلام) در كانال دیگری بود، و طبیعی است كه چنین پیوندی، ناپایدار است، از این رو خواه ناخواه بزودی آنها از علی (علیه السلام) جدا می شدند و با مرام او مخالفت می كردند.
امام علی (علیه السلام) آنها را مورد سرزنش و خطاب قرار داد و فرمود: «لم تكن بیعتكم ایای فلته، ولیس امری و امركم واحدا انی اریدكم لله و انتم تریدوننی لانفسكم» «بیعت شما با من، بدون مطالعه و ناگهانی نبود، و اكنون هدف من و شما یكسان نیست، من شما را برای خدا و در خط خدا، می خواهم، ولی شما مرا برای اهداف(شوم) خود می خواهید».
بنابر این، با این دوگانگی نمی توانم، با شما باشم، سپس فرمود:« ای مردم مرا در راه اصلاح و سامان یافتن جامعه خودتان كمك كنید، و ایم الله لانصفن المظلوم من ظالمه و لاقودن الظالم بخزامته، حتی اورده منهل الحق وان كان كارها؛ سوگند به خدا داد مظلوم را از ستمگر می گیرم، و افسار ستمگر را می كشم، تا او را به آبشخور حق، وارد سازم، هر چند ناخوشایند او باشد».[1]
امام علی (علیه السلام) در این ماجرا، كه بیعت شكنان و گمراهان را مورد خطاب قرار داده، به چند مطلب اشاره می كند:
1. شما با من از روی مطالعه و فرصت بیعت كردید، و مانند بیعت دیگران زور و شتابزدگی در كار نبود، بنابر این چرا به این زودی بیعت شكنی می كنید؟
2. هدف من خدا و اجرای فرمان اوست ، و شما راه دیگری می پیمائید.
3. بیائید و از مركب غرور پیاده شوید، و عاقلانه بیندیشید تا با هم و با كمك هم، به اصلاح جامعه بپردازیم و نابسامانی ها را سامان بخشیم.
4. این را بدانید كه قطعاً من به داد مظلوم می رسم، حق مظلوم را پایمال نمی كنم.
5. آن كس كه ظلم می كند (و می خواهد بیش از دیگران و شایستگی خویش از بیت المال و شئون دیگر حكومت، بهره مند شود) گلویش را می گیرم و او را به سوی آب زلال عدالت و حق می كشانم، گرچه او با كراهت به این راه آید.
به این ترتیب قاطعیت علی (علیه السلام) را در راه دفاع از حق، و سركوبی ظلم و ظالم، در این سخنان جاودانه مشاهده می كنیم.

پی نوشت :
[1] . نگاه كنید به خطبه 136 نهج البلاغه.

منبع :مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت علیهم السلام / محمد محمدی اشتهاردی ؛داستان های نهج البلاغه
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.