در دوره‌ی مصرف آنتی‌بیوتیک و بعد از آن چه بخوریم؟
آنتی‌بیوتیک‌ها، خطوط دفاعی قدرتمندی در برابر عفونت‌های باکتریایی هستند، اما گاهی ممکن است عوارض جانبی مانند اسهال و آسیب کبدی داشته باشند. برخی از غذاها می‌توانند از این عوارض کم کنند در حالی که غذاهایی نیز هستند که این علائم را تشدید می‌کنند.
آنتی‌بیوتیک‌ها چه هستند؟
آنتی‌بیوتیک‌ها نوعی دارو هستند که برای درمان عفونت‌های باکتریایی به کار می‌روند. این داروها با نابود کردن عفونت یا پیشگیری از انتشار آن، ایفای نقش می‌کنند. برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها طیف گسترده‌ای دارند، یعنی روی طیف گسترده‌ای از باکتری‌های بیماری‌زا کار می‌کنند. انواع دیگر هم برای نابود کردن انواع خاصی از باکتری‌ها ساخته شده‌اند.آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان عفونت‌های حاد، بسیار مهم و مؤثر هستند، اما عوارض جانبی منفی هم دارند.
مثلاً، مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک می‌تواند به کبد آسیب بزند. مطالعه‌ای نشان داده که آنتی‌بیوتیک‌ها، رایج‌ترین دارویی هستند که به کبد آسیب می‌زنند. آنتی‌بیوتیک‌ها علاوه بر نابود کردن باکتری‌های بیماری‌زا، باکتری‌های مفید را هم می‌کُشند. مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک می‌تواند تأثیر بسیار قابل توجهی بر مقدار و نوع باکتری‌های درون میکروبیوتا بگذارد، مخصوصاً در سال‌های اولیه‌ی زندگی.
در واقع تنها یک هفته مصرف آنتی‌بیوتیک می‌تواند آرایش میکروبیوتای روده را تا یک سال تغییر دهد.
حین و بعد از درمان با آنتی‌بیوتیک، پروبیوتیک مصرف کنید
مصرف آنتی‌بیوتیک می‌تواند با تغییر دادن میکروبیوتای روده، موجب اسهال مخصوصاً در کودکان شود. خوشبختانه مطالعات نشان داده که مصرف پروبیوتیک یا همان باکتری‌های زنده‌ی مفید می‌تواند ریسک اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک را کم کند.با توجه به اینکه پروبیوتیک‌ها هم خودشان باکتری هستند ممکن است توسط آنتی‌بیوتیک‌ها کشته شوند، بنابراین مهم است که آنتی‌بیوتیک‌ها و پروبیوتیک‌ها را با فاصله‌ی چند ساعت از هم مصرف کنید. مصرف پروبیوتیک‌ها را باید بعد از پایان دوره‌ی درمان با آنتی‌بیوتیک هم ادامه دهید تا برخی از باکتری‌های خوب در روده بازیابی شوند.
غذاهای تخمیر شده مصرف کنید
غذاهای خاصی نیز می‌توانند به بازیابی میکروبیوتای روده بعد از آسیب ناشی از آنتی‌بیوتیک‌ها کمک کنند. غذاهای تخمیر شده، توسط میکروب‌ها تولید می‌شوند مانند ماست و پنیر و ساورکرات و کامبوچا و کیم چی. این غذاها حاوی تعدادی از باکتری‌های سالم هستند که به بازیابی میکروبیوتای روده کمک می‌کنند.غذاهای سرشار از فیبر مصرف کنید
فیبر توسط بدن هضم نمی‌شود، اما باکتری‌های روده می‌توانند آن را گوارش کنند که به تقویت رشدشان کمک می‌کند. در نتیجه فیبر می‌تواند برای بازیابی باکتری‌های خوب روده بعد از درمان با آنتی‌بیوتیک مفید باشد. غذاهای سرشار از فیبر مانند: غلات کامل، مغزها، دانه‌ها، لوبیا، عدس، بری‌ها، بروکلی، نخودفرنگی، موز و کنگر فرنگی.مطالعات نشان داده غذاهای حاوی فیبر غذایی، نه تنها می‌توانند رشد باکتری‌های مفید روده را بیشتر کنند بلکه از رشد باکتری‌های مضر نیز می‌کاهند. اما فیبر غذایی می‌تواند از سرعت خالی شدن معده نیز کم کند، در نتیجه از سرعت جذب دارو هم کم می‌شود.
بنابراین بهتر است به طور موقت از مصرف غذاهای پُر فیبر حین درمان با آنتی‌بیوتیک اجتناب کرده و در عوض، بعد از پایان دوره‌ی مصرف، بیشتر از غذاهای فیبردار استفاده کنید.
غذاهای پریبوتیک مصرف کنید
پریبوتیک‌ها برخلاف پروبیوتیک‌ها که میکروب‌های زنده هستند، غذاهایی‌اند که باکتری‌های خوب روده‌ی شما را تغذیه می‌کنند. بسیاری از غذاهای سرشار از فیبر، پریبوتیک هستند. فیبر گوارش شده و توسط باکتری‌های خوب روده تخمیر می‌شود و به آن‌ها اجازه‌ی رشد می‌دهد.کاکائو حاوی آنتی‌اکسیدان پلی فنول‌هاست که پریبوتیک‌های مفید دارند و روی میکروبیوتای روده اثر می‌گذارند. مطالعات زیادی نشان داده که پلی فنول‌های کاکائو، باکتری‌های مفید روده را هم افزایش داده و از برخی از باکتری‌های ناسالم می‌کاهند.
بنابراین خوردن غذاهای پریبوتیک بعد از آنتی‌بیوتیک می‌تواند ب رشد باکتری‌های مفید روده که توسط آنتی‌بیوتیک آسیب دیده‌اند کمک کند.
از مصرف غذاهایی که از اثرگذاری آنتی‌بیوتیک‌ها می‌کاهند اجتناب کنید
هر چند مصرف خیلی از غذاها حین و بعد از درمان با آنتی‌بیوتیک مفید است اما از مصرف بعضی از غذاها نیز باید پرهیز کنید. مثلاً مطالعات نشان داده که مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت هم‌زمان با مصرف برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، می‌تواند مضر باشد. چون گریپ فروت و بسیاری از داروها توسط آنزیمی به نام سیتوکروم P450، تجزیه می‌شوند.غذاهای غنی‌شده با کلسیم نیز می‌توانند روی جذب آنتی‌بیوتیک اثر بگذارند. مطالعات نشان داده که غذاهای مکمل با کلسیم می‌توانند از جذب آنتی‌بیوتیک‌های گوناگون مانند سیپروفلاکساسین و گاتی فلوکساسین کم کنند.
